«دنیای‌اقتصاد» ساختار و عملکرد اتاق بازرگانی مشترک کانادا و مکزیک را بررسی می‌کند
تجارت از قطب تا استوا
پل ورود کالا از آمریکا به مکزیک بر فراز ریو گرانده که ال پاسو را به سیوداد خوارز، مکزیک متصل می کند. مکزیک شریک تجاری شماره 1 ایالات متحده و همکار مستقیم اقتصاد کانادا است. عکس گابریل پرز-KUT
روابط تجاری میان کانادا و مکزیک بر اساس سال‌ها تعامل و همکاری شکل گرفته است که در گذر زمان و تحت‌تاثیر تحولات اقتصادی و سیاسی، از سطحی محدود به شراکتی راهبردی و گسترده تبدیل شده است. نخستین گام‌‌‌های رسمی در روابط میان دو کشور در دهه ۱۹۴۰ میلادی برداشته شد، زمانی که کانادا و مکزیک نمایندگی‌های دیپلماتیک خود را در پایتخت‌‌‌های یکدیگر تاسیس کردند. در آن زمان، حجم تجارت میان دو کشور اندک بود و بیشتر به صادرات کالاهای کشاورزی، مواد اولیه و برخی ماشین‌‌‌آلات سبک محدود می‌‌‌شد. کانادا بیشتر تمرکز خود در تجارت را بر ایالات متحده معطوف کرده بود و مکزیک نیز بیشتر در چارچوب آمریکای لاتین فعالیت می‌‌‌کرد.
با ورود به دهه ۱۹۷۰ و تغییرات ساختاری در اقتصاد جهانی، از جمله افزایش قیمت نفت، رشد تجارت بین‌المللی و حرکت کشورها به سمت سیاست‌‌‌های آزادسازی، بسترهای تازه‌‌‌ای برای توسعه روابط اقتصادی میان کانادا و مکزیک ایجاد شد. در این دوره، هر دو کشور به دنبال تنوع‌‌‌بخشی به شرکای تجاری خود بودند. مکزیک که اصلاحات اقتصادی را در دستور کار قرار داده بود، تلاش داشت سرمایه‌گذاری خارجی جذب کند و کانادا نیز به دنبال یافتن بازارهای جدید بود. در دهه ۱۹۸۰ میلادی، این روند سرعت بیشتری یافت. دولت‌‌‌های هر دو کشور تلاش کردند تا زیرساخت‌‌‌های حقوقی و اجرایی لازم برای حمایت از سرمایه‌گذاری و تجارت دوجانبه را توسعه دهند. مکزیک با اصلاحات اقتصادی گسترده، از جمله خصوصی‌‌‌سازی و کاهش موانع تجاری، محیطی مساعد برای حضور سرمایه‌گذاران خارجی فراهم آورد. کانادا نیز به تدریج روابط خود را با اقتصادهای نوظهور از جمله مکزیک تقویت کرد. حجم تجارت میان دو کشور در این دهه افزایش یافت و زمینه برای همکاری‌‌‌های گسترده‌‌‌تر در سال‌های بعد فراهم شد.
نقطه عطف تاریخی در روابط تجاری کانادا و مکزیک در دهه ۱۹۹۰ رقم خورد؛ زمانی که دو کشور به همراه ایالات متحده وارد مذاکرات پیمان تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA) شدند. این پیمان که در سال ۱۹۹۴ اجرایی شد، نهتنها موانع تعرفه‌‌‌ای را به‌‌‌طور گسترده حذف کرد، بلکه فضا را برای سرمایه‌گذاری، همکاری صنعتی، انتقال فناوری و همگرایی بیشتر اقتصادی فراهم آورد. با اجرای «نفتا»، تجارت میان کانادا و مکزیک جهش قابل‌توجهی داشت و شرکت‌های دو کشور در حوزه‌‌‌هایی چون صنایع خودرو، معدن، انرژی و کشاورزی بیش از پیش به همکاری پرداختند. در دهه‌‌‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰، دو کشور همکاری خود را از چارچوب‌‌‌های تجاری فراتر بردند و در قالب ابتکارات منطقه‌‌‌ای مانند شراکت برای امنیت و رفاه آمریکای شمالی (SPP)، تعاملات چندجانبه‌‌‌ای در زمینه مهاجرت، آموزش، محیط‌زیست و امنیت را نیز آغاز کردند. در سال ۲۰۲۰، با اجرایی شدن پیمان جدید آمریکا–مکزیک–کانادا (USMCA)، که در کانادا به نام CUSMA و در مکزیک به نام T-MEC شناخته می‌شود، فصل جدیدی در روابط اقتصادی این سه کشور گشوده شد. امروزه مکزیک یکی از شرکای راهبردی کانادا در آمریکای لاتین به شمار می‌رود. در سال ۲۰۲۲ میلادی، حجم تجارت این دو کشور، بیش از ۳۸ میلیارد دلار بوده که از این میزان، نزدیک به ۷ میلیارد دلار کالا از کانادا به مکزیک و بیش از ۳۱.۸ میلیارد دلار از مکزیک به کانادا صادر شده است.
پیشینه اتاق کانادا و مکزیک
در اوایل دهه ۱۹۸۰، روابط تجاری بین کانادا و مکزیک در حال توسعه بود، اما هنوز ساختار رسمی برای نمایندگی منافع تجاری کانادا در مکزیک وجود نداشت. در آن زمان، ارزش تجارت بین دو کشور حدود 1.5 میلیارد دلار در سال بود و رقم سرمایه‌گذاری‌‌‌ها به ۲۲۵ میلیون دلار می‌‌‌رسید. با این حال، نبود یک نهاد مشخص برای هماهنگی و تقویت این روابط احساس می‌‌‌شد.
در سال ۱۹۸۲، گروهی از کارآفرینان و مدیران ارشد کانادایی با درک نیاز به ایجاد یک سازمان که بتواند منافع تجاری کانادا را در مکزیک نمایندگی کند، به تاسیس اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک (CanCham Mexico) اقدام کردند. هدف اصلی این اتاق، ترویج تجارت و سرمایه‌گذاری بین کانادا و مکزیک و ایجاد پل ارتباطی بین شرکت‌ها و کارآفرینان دو کشور بود. اقتصاد جهان در آن دوره دچار رکود بود؛ نرخ‌های بهره و بدهی‌‌‌های ملی افزایش یافته و ارزها دچار نوسانات شده بودند. با وجود این، کانادا و مکزیک به عنوان دو کشور با منابع غنی و بازارهای در حال رشد، پتانسیل بالایی برای همکاری‌‌‌های اقتصادی داشتند. تاسیس اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک در چنین شرایطی، نشان‌‌‌دهنده تعهد و دیدگاه بلندمدت موسسان آن برای تقویت روابط دوجانبه بود.
با گذشت زمان، این اتاق بازرگانی به یک سازمان غیرانتفاعی و مستقل تبدیل شد که توسط هیاتی از مدیران ارشد مکزیکی و کانادایی اداره می‌شود. این اتاق اکنون بیش از ۳۰۰ شرکت کانادایی و غیرکانادایی را نمایندگی می‌کند که در صنایع مختلفی مانند هوافضا، حملونقل، انرژی و معدن فعالیت دارند. اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک، برای گسترش حضور و تاثیرگذاری خود در سراسر مکزیک، دفاتری در شهرهای مختلف این کشور از جمله مکزیکوسیتی، کرتارو و گوادالاخارا تاسیس کرده است. در ژوئن ۲۰۲۴، این اتاق شعبه‌‌‌ای در منطقه چیواوا-پاسیفیک افتتاح کرد تا خدمات خود را به شرکت‌های کانادایی در این منطقه ارائه دهد.
مدل فعالیت اتاق
اتاق‌‌‌های بازرگانی در هر دو کشور کانادا و مکزیک به شیوه اوراسیایی مدیریت می‌شود. اتاق با مدل اوراسیایی، یک سازمان غیردولتی غیرانتفاعی با عضویت داوطلبانه شرکت‌ها و کارآفرینان است که تحت قانون عمومی فعالیت می‌کند. گرچه این مدل ابتدا در کشورهای حوزه اسکاندیناوی مانند فنلاند و سوئد استفاده شد، اما اولین نشانه‌‌‌های شکل‌‌‌گیری مدل اوراسیایی در آمریکای شمالی و در کانادا و به طور خاص، ایالت‌‌‌های فرانسوی‌زبان این کشور دیده شده است. از آنجا که اتاق‌‌‌های اوراسیایی فاقد نظارت دولتی هستند، با اتاق‌‌‌های آنگلوساکسون شباهت دارند. از سوی دیگر اما کارکردهای اتاق‌‌‌ها در مدل اوراسیایی، مانند مدل‌‌‌های کانتیننتال و آسیایی بر اساس قانون تنظیم می‌شود. قانون ملی، حوزه ارضی فعالیت اتاق را منطبق بر تقسیم‌بندی‌‌‌های استانی و منطقه‌‌‌ای کشوری مشخص می‌کند و اتاق باید در یک ناحیه مشخص فعالیت خود را انجام دهد. به عبارت دیگر، در صورتی که کسب و کارها و کارآفرینان قصد تاسیس یک اتاق محلی را داشته باشند، باید از مقامات و اتاق ملی اجازه بگیرند تا محدوده عملکرد آنها مشخص باشد. این قانون، وظایف عمومی از جمله تایید گواهی مبدأ، داوری اختلافات بازرگانی و حل و فصل منازعات در دادگاه‌‌‌ها را بر عهده اتاق گذاشته که سبب ایجاد درآمد نیز می‌شود.
شیوه مدیریت و عضویت در اتاق کانادا و مکزیک به دلیل غیرانتفاعی بودن این اتاق و عضومحور بودن آن، به مدل آنگلوساکسون نزدیک‌‌‌تر است. گرچه دوملیتی بودن ساختار اتاق و قرار گرفتن در مرزهای سرزمینی مکزیک، باعث می‌شود که قوانین عمومی دو کشور بر نحوه فعالیت اتاق بی‌‌‌تاثیر نباشد.
عضویت و مزایای آن
عضویت در اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک فرصتی ارزشمند برای شرکت‌ها و کارآفرینان است که تمایل به گسترش روابط تجاری بین این دو کشور دارند. این اتاق به عنوان پلی مستحکم بین جامعه تجاری کانادا و اقتصاد پویا و رو به رشد مکزیک عمل می‌کند و مجموعه‌‌‌ای از خدمات تخصصی را به منظور تسهیل تجارت، جذب سرمایه‌گذاری و ایجاد فرصت‌‌‌های همکاری اقتصادی ارائه می‌دهد. یکی از مزایای بارز عضویت در این اتاق، دسترسی به اطلاعات تجاری دقیق و به‌‌‌روز در خصوص روندها و فرصت‌‌‌های اقتصادی موجود در هر دو کشور است. اعضا می‌توانند از تحلیل‌‌‌های بازار، گزارش‌‌‌های تجاری و بررسی تغییرات در قوانین اقتصادی بهرهمند شوند تا بتوانند تصمیمات آگاهانه‌‌‌ای در خصوص ورود به بازار جدید یا توسعه فعالیت‌‌‌های موجود اتخاذ کنند. این اتاق همچنین با ارائه مشاوره‌‌‌های حرفهای در زمینه‌‌‌های صادرات، واردات، مقررات تجاری و استراتژی‌‌‌های ورود به بازار، نقش مهمی در هدایت شرکت‌ها به سوی اهداف خود ایفا می‌کند.
اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک یکی از فعال‌‌‌ترین نهادهای تجاری دوجانبه در منطقه آمریکای شمالی و مرکزی به شمار می‌‌‌آید و طی دوران فعالیت خود، از طریق برگزاری نشست‌‌‌های تخصصی، همایش‌‌‌های تجاری، کارگاه‌‌‌های آموزشی و رویدادهای شبکه‌‌‌سازی، فضایی مناسب برای تعامل مستقیم میان شرکت‌های کانادایی و مکزیکی فراهم کرده است. این رویدادها معمولا با حضور نمایندگان دولتی، مدیران ارشد شرکت‌های چندملیتی و کارآفرینان موفق برگزار می‌‌‌شوند که این امر موجبات ایجاد فرصت‌‌‌های همکاری استراتژیک و تبادل تجارب ارزشمند را فراهم می‌‌‌آورد. همچنین، اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک خدمات پشتیبانی اجرایی و مشاوره‌‌‌ای مستمری را به اعضای خود ارائه می‌دهد تا بتوانند به راحتی موانع تجاری و چالش‌‌‌های عملیاتی را پشت سر بگذارند. از کمک در مذاکرات تجاری تا تسهیل ارتباط مستقیم با نهادهای دولتی و بخش خصوصی، اعضا از راهکارهای قانونی، مشاوره‌‌‌های مالی و حمایت‌‌‌های مرتبط با امور گمرکی بهرهمند می‌‌‌شوند. این خدمات به شرکت‌ها کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری در محیط اقتصادی پیچیده و متنوع مکزیک و کانادا فعالیت کنند.
علاوه بر این، اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک بستری مناسب برای ایجاد شبکه‌‌‌های تجاری بین شرکت‌های بزرگ، استارت‌آپ‌‌‌ها و سازمان‌های اقتصادی فراهم آورده است. این اتاق با برقراری ارتباطات موثر و مستمر، زمینه رشد و توسعه فعالیت‌‌‌های بین‌المللی را برای اعضای خود فراهم می‌کند. از طریق رویدادهای مختلف، اعضا می‌توانند با یکدیگر در خصوص روندهای نوآورانه، فرصت‌‌‌های سرمایه‌گذاری و بهترین شیوه‌‌‌های عملیاتی تبادل نظر کنند و از تجربیات یکدیگر بهرهمند شوند. در نهایت، اتاق بازرگانی کانادا در مکزیک نهتنها یک شبکه تجاری منسجم برای اعضا ایجاد می‌کند، بلکه به تقویت روابط اقتصادی و فرهنگی میان کانادا و مکزیک نیز کمک شایانی می‌کند.
زندگینامه رئیس اتاق
«لوئیس نوریگا بنِت» یکی از مدیران برجسته در صنعت هوانوردی و خدمات تجاری و رئیس اتاق بازرگانی کانادا و مکزیک است. وی مسیر تحصیلی خود را در دانشگاه «ایبروآمریکانا» در مکزیک آغاز و در سال ۱۹۸۴ میلادی، مدرک مدیریت بازرگانی خود را از این دانشگاه دریافت کرد. همچنین در سال ۱۹۸۳، لوئیس دوره‌‌‌های تخصصی مرتبط با صنعت هوانوردی را از موسسه هوانوردی «لیچ فیلد» گذرانده و بنیان‌‌‌های لازم برای ورود به عرصه هوانوردی و مدیریت فروش در این حوزه را به دست آورد.
لوئیس در سال ۱۹۸۳ با آغاز فعالیت در شرکت American Airlines مسیر حرفهای خود را آغاز کرد. طی دوره ۲۴ ساله در این شرکت، وی در موقعیت‌‌‌های شغلی مختلف به عنوان اپراتور، ناظر و مدیر فروش، فعالیت کرد و مراحل مختلف مدیریتی را تجربه کرد. از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴، به عنوان مدیرکل فعالیت‌‌‌های فرودگاهی، مسوولیت مدیریت روابط مشتری، کنترل هزینه‌‌‌ها و بهبود عملکرد عملیاتی را بر عهده داشت. سپس در سمتهای مدیر منطقه‌‌‌ای فروش و مدیرکل، نقش مهمی در توسعه بازارهای بین‌المللی از جمله بازارهای اسپانیا و پرتغال ایفا کرد و با تدوین استراتژی‌‌‌های فروش و بهبود روش‌های ارتباط با مشتری، توانست دستاوردهای قابل‌توجهی را رقم بزند.
پس از گذراندن سال‌های پربار درشرکت American Airlines، لوئیس نوریگا بنِت در چند شرکت معتبر هواپیمایی و تجاری در سمتهای مدیریتی مختلف فعالیت کرد. از دسامبر ۲۰۰۸ تا فوریه ۲۰۱۱، وی به عنوان مدیر فروش در شرکت Mexicana de Aviación مشغول به فعالیت بود که در این سمت با ایجاد استراتژی‌‌‌های نوین فروش و مدیریت موثر روابط مشتری، به ارتقای عملکرد شرکت کمک شایانی کرد. همچنین، بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ میلادی، به عنوان مدیرکل درشرکت Herbamedica، وظیفه تعریف و اجرای راهبردهای رشد داخلی و بین‌المللی، توسعه محصولات و بهبود کانال‌‌‌های توزیع را بر عهده داشت.
از مارس ۲۰۱۴ تاکنون، بنت در شرکت Air Canada به عنوان مدیرکل حوزه مکزیک، آمریکای مرکزی و کوبا فعالیت می‌کند. علاوه بر این، از فوریه ۲۰۲۰ وی همزمان به عنوان رئیس اتاق ملی هوانوردی مکزیک (CANAERO) انتخاب شده است که بازتابی از نقش رهبری او در صنعت حملونقل هوایی محسوب می‌شود.
