گزارش گروسی و مسیریابی قطعنامه جدید

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نشست افتتاحیه شورای حکام، علاوه بر انتشار گزارش خود، با اشاره به دیدارهای خود با رئیس‌جمهور و وزیر خارجه ایران بیان کرد که ممکن است جایی برای تعاملات سازنده با ایران وجود داشته باشد. 

به گزارش خبرگزاری تسنیم، رافائل گروسی در این نشست مدعی شد: «در رابطه با موضوع برنامه هسته‌ای ایران، آخرین گزارش من در مورد راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد (۲۰۱۵) را در اختیار دارید. پس از آخرین گزارش من، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ۶۰درصدی ایران (U-۲۳۵) به ۲۷۵کیلوگرم افزایش یافته است که این رقم در سه‌ماهه گذشته ۱۸۲کیلوگرم بوده است. ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که تا این حد غنی‌سازی می‌کند و باعث نگرانی جدی من شده است.» مدیرکل آژانس بدون اشاره به خروج آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدات خود و همچنین انفعال سه کشور اروپایی دراین‌باره و عدم اجرای تعهداتشان مدعی شد: «چهار سال از توقف اجرای تعهدات مرتبط هسته‌ای ایران بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، از جمله اجرای موقت پروتکل الحاقی‌اش می‌گذرد و بنابراین چهار سال از زمانی که آژانس قادر به دسترسی بیشتر در ایران بود، می‌گذرد.»

گروسی در ادامه در خصوص مکان‌های باقی‌مانده مدعی شد:« ایران می‌گوید همه مواد، فعالیت‌ها و مکان‌های هسته‌ای مورد نیاز طبق توافق‌نامه «پادمان» و «ان‌پی‌تی» را اعلام کرده است. با‌این‌حال، این بیانیه با یافته‌های آژانس در مورد ذرات اورانیوم با منشأ انسانی در مکان‌های اعلام‌نشده در ایران مغایر است. آژانس باید مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده مربوطه را بداند. همچنین اختلافی در تراز مواد اورانیوم موجود در آزمایش‌های تولید فلز اورانیوم انجام‌شده در آزمایشگاه چندمنظوره جابر ابن حیان وجود دارد که ایران آن را در نظر نگرفته است.»

اخیرا آژانس در گزارش‌های جدید خود به اختلاف‌ها با ایران بر سر «۴ مکان» ادعایی اشاره کرده است؛ حال آنکه تنها موضوع دو مکان باقی مانده و دو مکان دیگر حل‌و‌فصل شده است. چهار مکانی که آژانس ادعا می‌کند در آنها مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده وجود داشته، عبارتند از «تورقوزآباد»، «ورامین»، «مریوان» و «لویزان-شیان». از میان این مکان‌ها اختلافات در پرونده مریوان و لویزان-شیان حل‌و‌فصل شده بود. گروسی در ادامه بدون توجه به حق قانونی و مصرح‌شده ایران در برجام مدعی شد که ایران با اعلام تعلیق اجرای کد ۳.۱، هنوز کد اصلاحی را که یک تعهد قانونی برای ایران است، اجرا نمی‌کند.

مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین ادعا کرد: «من به طور جدی نگران هستم که مسائل پادمان حل‌نشده باقی بمانند. آنها ناشی از تعهدات ایران تحت توافق‌نامه پادمان جامع این کشور هستند و باید حل‌و‌فصل شوند تا آژانس در موقعیتی باشد که تضمین دهد برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز است. من عمیقا متاسفم که ایران، به‌رغم اینکه تمایل خود را برای بررسی انتخاب چهار بازرس مجرب دیگر آژانس اعلام کرده بود، تعیین آنها را نپذیرفت.»

مدیرکل آژانس در ادامه ادعاهای خود علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران بیان کرد: «هیچ پیشرفت قابل‌توجهی در راستای اجرای بیانیه مشترک ۴ مارس ۲۰۲۳ حاصل نشده است. من از ایران می‌خواهم که فورا بیانیه مشترک را از طریق تعامل جدی اجرا کند.» وی همچنین درخصوص درخواست شورا برای ارزیابی جامع از ایران گفت: «در پاسخ به درخواست هیات در قطعنامه نوامبر ۲۰۲۴، ارزیابی جامع و به‌روزشده‌ای در مورد حضور و استفاده از مواد هسته‌ای اعلام‌نشده در ارتباط با مسائل باقی‌مانده گذشته و حال در مورد برنامه هسته‌ای ایران ارائه خواهم کرد.»

گروسی در نهایت بدون اشاره به اراده ایران برای همکاری با آژانس و حل‌و‌فصل مسائل باقی‌مانده اظهار کرد: «مشارکت در سطح بالا برای پیشرفت واقعی ضروری است. سفر من به تهران در نوامبر گذشته و ملاقات با مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور و عباس عراقچی وزیر امور خارجه نشان می‌دهد که ممکن است جایی برای تعاملات سازنده وجود داشته باشد. امیدوارم به‌زودی دوباره آنها را ببینم و گفت‌وگوی موثر و نتایج ملموس را دنبال کنم.»