تالاب انزلی راه نفس مردم را بست

 برای پاسخ به این سوال کافی است که وضعیت تالاب انزلی را در چند سال گذشته بررسی کنیم. در گزارشی که دو سال پیش درباره این تالاب داده شده، آمده است: «تن زخم‌خورده تالاب بین‌المللی انزلی دیگر نفسی برایش نمانده؛ از ورود سالانه ۶۰۰هزار تنی رسوب تا رشد بی‌رویه سنبل آبی که با وجود تیترهای گوناگون مبنی بر جمع‌آوری مقادیر قابل توجه این گیاه مهاجم و اجرای طرح ضربتی مقابله با آن که گاه و بیگاه روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار می‌گیرد، هنوز هم نتوانسته‌ایم تیشه بر ریشه این شیطان سبز که پا بر گلوی نحیف تالاب گذاشته بزنیم.»

کارشناسان بارها و بارها عنوان کرده‌اند: «تالاب دیگر نه تنها آب ندارد، بلکه به مرور زمان تبدیل به علفزار و چراگاه دام‌ها شده. یکی از این مناطق چراغ پشتان است که حداقل تا یک دهه قبل آب داشت و بسیاری از ورزشکاران ماهی‌گیری در آن منطقه ماهی‌گیری می‌کردند، ولی الان برای چرای دام مورد استفاده جوامع محلی قرار گرفته است.» این هشدارها اما در چند دهه اخیر نادیده گرفته شده و کار به جایی رسیده که ریزگردهای تابستانی آن، مردم و جوامع محلی را دچار بیماری‌های تنفسی و گوارشی می‌کنند.»

حالا هادی حق‌شناس، استاندار گیلان می‌گوید: «سال گذشته در جلسه کارگروه تالاب انزلی از مدیران در رابطه با وضعیت هفت سال گذشته تالاب و زمان آغاز فعالیت این کارگروه سوال پرسیدم؛ پاسخ مدیران این بود که حال تالاب بهتر نشده است. به عبارت دیگر، حال تالاب هفت سال پیش بهتر بود.» او تاکید می‌کند که باید فکر اساسی به حال تالاب انزلی کنیم: «ما انتهای زنجیره را بررسی می‌کنیم، از جمله لایروبی داخل حوضچه تالاب و جمع‌آوری سنبل آبی درحالی‌که این کارها پرداختن به معلول وقایع و اقداماتی مقطعی و آرام‌بخش موقت هستند.» استاندار گیلان با بیان اینکه اگر کارهای هفت سال پیش نتیجه می‌داد، الان حال تالاب باید بهتر بود، تاکید می‌کند: «طبق اسناد، پل متحرک غازیان محل تردد کشتی و شناور بود، ولی از طریق ۱۱ رودخانه منتهی به تالاب انزلی شاهد ورود فاضلاب انسانی و صنعتی و همچنین بار رودخانه‌ها پس از بارش و تجمیع آن در تالاب هستیم. در نتیجه، عمق تالاب از هشت متر در چند دهه قبل کاهش پیدا کرده و امروز تبدیل به محل زباله شده است.» مساله اینجاست که طبق کنوانسیون رامسر مساحت تالاب باید  نزدیک به ۲۰ هزار هکتار باشد و در سال‌های اخیر پنج متر هم میانگین عمق داشته باشد،  در‌حالی‌که یک میلیارد مترمکعب رسوب  در این تالاب  وجود دارد که با هیچ ابزاری قابل لایروبی نیست.

استاندار گیلان با بیان اینکه برای احیای تالاب انزلی باید ورود رسوبات را قطع کنیم، تاکید می‌کند: «رسوبات اعم از سموم، رسوبات کشاورزی، فاضلاب شهرک‌های صنعتی رشت، فاضلاب هفت شهر و ۷۲۰ روستاست که به سمت تالاب انزلی سرریز و ته‌نشین می‌شود.» او همچنین با تاکید بر اینکه یک زمان ۷۰ نوع آبزی در تالاب انزلی وجود داشت و الان فقط ۳۰ نوع آبزی در آن وجود دارد، می‌گوید: «پرندگانی که در سال‌های گذشته به تالاب می‌آمدند و همچنین اقتصاد جوامع محلی حاشیه تالاب در حال نابودی است. علاوه بر این، اگر این وضعیت ادامه پیدا کند ریزگردهای تابستانی تمام مردم و جوامع محلی را دچار بیماری‌های تنفسی و گوارشی می‌کند.» کارشناسان محیط‌زیست بارها و بارها هشدار داده‌اند که نباید زمان را برای نجات و حفاظت تالاب انزلی از دست داد، این تالاب یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های طبیعی است و از بین رفتن آن تبعات و آسیب‌های جبران‌ناپذیری روی زندگی مردم انزلی خواهد گذاشت.