مسکو پس از خارج شدن شرکت‌های خارجی توانسته شکاف‌ها را پر کند؛
رشد روسیه در سایه تحریم‌ها
بوئینگ چگونه به رشد اقتصادی خرس روسی کمک کرد؟
شک و تردید گسترده‌ای در محافل هوانوردی ایالات متحده درباره حس تجاری بازگشت بوئینگ به روسیه وجود دارد که بازتاب آسیب عظیمی است که سه‌سال جنگ به جایگاه این کشور در دنیای شرکت‌های آمریکایی وارد کرده است. ریچارد ابولافیا، مشاور هوافضا می‌گوید: «اگر بین ورود مجدد به روسیه و نوشیدن مایع سفیدکننده قرار به انتخاب شویم، مطمئن هستم که آن لیوان سفیدکننده بسیار خوب به نظر می‌رسد.» در بیشتر موارد، اقتصاد روسیه ناظران خارجی را با توانایی خود در مقاومت در برابر تحریم‌ها و دور شدن از غرب شگفت‌زده کرده است. خودروهای چینی جایگزین خودروهای غربی شده‌اند. کارخانه‌های قطار روسیه که با شرکت آلمانی زیمنس کار می‌کردند به تولید خود ادامه دادند. یک سیستم پرداخت روسی شکاف ایجادشده توسط ویزا و مسترکارت را پر کرد. پوتین به‌دنبال چرخش مشابهی در هوانوردی بوده است: «هواپیماهای غیرنظامی کشور، به گفته او در سال۲۰۲۳، باید شکاف ایجادشده توسط هواپیماسازان غربی را که از روسیه خارج شده‌اند، پر کنند.»
روسیه میلیاردها دلار برای نوسازی صنعت هوانوردی خود در دوران شوروی سرمایه‌گذاری کرده است؛ اما کارشناسان انتظار ندارند تولید انبوه هواپیماهای ساخت روسیه قبل از سال۲۰۳۰ آغاز شود. ناوگان هواپیمایی تجاری روسیه همچنان به بیش از ۴۵۰هواپیمای ساخت بوئینگ و رقیب اروپایی آن، ایرباس، متکی است. به گفته سیریوم، یک شرکت داده‌های هوانوردی، این جت‌ها -یک راه نجات برای یک کشور در ۱۱منطقه زمانی- بیش از نیمی از هواپیماهای مسافربری مورد استفاده امروز در روسیه را تشکیل می‌دهند. اتحادیه اروپا، جایی که ایرباس در آن مستقر است، به‌شدت مخالف هرگونه نزدیکی با روسیه است. ایرباس همچنین در سال۲۰۲۲ فعالیت خود در روسیه را به حالت تعلیق درآورد؛ اگرچه هنوز هم بخشی از تیتانیوم خود را از آنجا خریداری می‌کند. سخنگوی این شرکت گفت که منابع دیگری از فلز دارد و همیشه به‌دنبال تنوع بخشیدن به زنجیره تامین خود برای انعطاف‌پذیری بیشتر است. همان‌طور که فضا بیشتر مبهم می‌شود، ناوهای روسی برخی قطعات یدکی خود را به شکل قاچاقی به‌دست می‌آورند و هواپیماهای طراحی‌شده توسط شوروی را بازسازی می‌کنند. شرکت هواپیمایی خصوصی پیشرو کشور، S۷، جدیدترین جت‌های ایرباس خود را به‌دلیل عدم امکان سرویس دادن به موتورهایشان از سوی شرکت آمریکایی «پِرتاند‌ویتنی» ، زمین‌گیر کرده است.
آئروفلوت، شرکت هواپیمایی پرچم‌دار، برای سرویس‌دهی به هواپیماهای پهن‌پیکر خود به سایر کشورها روی آورد. پس از بیش از سه‌سال تحریم، وضعیت به‌طور فزاینده‌ای متزلزل به نظر می‌رسد. تعمیرات بدون نظارت سازندگان هواپیماها انجام شده و حداقل برخی از قطعات به صورت قاچاق وارد روسیه شده است. آندری وی کرامارنکو که هوانوردی روسیه را در مدرسه عالی اقتصاد در مسکو تجزیه و تحلیل می‌کند، گفت که خطوط هوایی با چالش خاصی در سرویس‌دهی به جت‌های دوربرد روبه‌رو هستند. پروازهای هشت‌ساعته بدون توقف روسیه می‌تواند به خاطره تبدیل شود. کرامارنکو گفت: «همه علاقه‌مند هستند که تامین‌کنندگان خارجی دو تا سه سال دیگر به روسیه بازگردند.» در نتیجه، درحالی‌که پیام کلی کرملین این است که روسیه بدون شرکت‌های غربی خوب عمل می‌کند، مقامات اذعان می‌کنند که هوانوردی روسیه این‌طور نیست. سرگئی وی.لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز جمعه گفت که روسیه از دولت ترامپ خواسته است تا تحریم‌های ائروفلوت را به‌عنوان بخشی از «بازگشت به حالت عادی» در روابط آمریکا و روسیه لغو کند.
آنتون علی‌خانوف، وزیر بازرگانی، این ماه گفت که برای ایالات متحده «مهم» است که قطعات یدکی هواپیمای ۵۰۰میلیون دلاری را که به گفته او روسیه قبل از اعمال تحریم‌ها خریداری کرده بود، آزاد کند. دنیس مانتوروف، معاون اول نخست‌وزیر روسیه در ماه فوریه گفت که اگر بوئینگ «آماده بازگشت باشد، ما آماده بررسی آن هستیم.»
در مصاحبه‌ای در حاشیه کنفرانسی در دهلی نو ماه گذشته، یک قانون‌گذار ارشد روسی، ویاچسلاو نیکونوف داوطلب شد که مایل است شاهد بازگشت بوئینگ به روسیه باشد؛ زیرا این کشور به قطعات یدکی نیاز دارد و به این دلیل که «تجدید ناوگان هواپیما نیز جالب خواهد بود.» با این حال شرکت‌های بزرگ آمریکایی مانند «هانی‌ول» و «جی.ئی» فروشنده قطعات کلیدی هواپیما، هیچ‌کدام نگفته‌اند که به بازگشت به روسیه فکر می‌کنند. به گفته تحلیلگران، حتی اگر بوئینگ بازگردد، تقریبا مطمئنا این رابطه به عمق قبل از حمله نخواهد بود؛ دوره‌ای که بوئینگ یک پردیس آموزشی پرواز در مسکو را اداره می‌کرد و مدیران آن با پوتین ملاقات می‌کردند. بوئینگ بدون روسیه که سهم کمی از بازار جهانی قطعات و هواپیما را به خود اختصاص داده است، تجارت زیادی دارد. این شرکت بیش از ۵۵۰۰سفارش معوقه برای جت‌های تجاری دارد و سخت در تلاش است تا تولید خود را به بیش از چند ده هواپیما در ماه افزایش دهد.
ابولافیا، مشاور هوافضا که مدیر عامل شرکت «مشاوره ائرودینامیک» است، گفت: «اکنون چیزی درباره صنعت وجود ندارد که تقاضا را محدود کند. مشکل در سمت عرضه است. پنج سال شده است و پنج سال دیگر نیز ادامه خواهد داشت.» علاوه بر این، روسیه با توقیف صدها هواپیمای اجاره‌ای در ناوگان خود پس از اعمال تحریم‌ها در سال۲۰۲۲، ایمان صنعت هوانوردی جهانی را متزلزل کرد. صاحبان خارجی هواپیماها مجبور به ثبت ضررهای چند میلیارد دلاری شدند و اعتبار سوابق خدماتی هواپیماها زیر سوال رفت. کوئنتین براسی، موسس و مدیر اجرایی شرکت مشاوره هوانوردی «ACI» که خدماتی از جمله ارزیابی هواپیما را ارائه می‌کند، گفت: «این هواپیماها برای همیشه چیزی مانند داغ بر پیشانی روس‌ها خواهد بود. در طول مدتی که آنها در روسیه عملیات و نگهداری می‌شدند چه کاری انجام شد؟ هیچ‌کس نمی‌داند.» با این حال، روسیه مزایایی برای ارائه دارد. قبل از تهاجم سال۲۰۲۲، این شرکت بزرگ‌ترین تامین کننده تیتانیوم برای هواپیماهای تجاری بوئینگ بود. به گفته ابولافیا، این فلز حدود ۱۵درصد از وزن ساختاری «دریم‌لاینر ۷۸۷» را تشکیل می‌دهد. اما بوئینگ منابع خود را متنوع کرده است و به گفته تحلیلگران، نیاز فوری به تیتانیوم روسیه ندارد.
به‌نظر می‌رسد روسیه علاقه‌مند به توافق گسترده‌تری است که تحریم‌های مربوط به هوانوردی اعمال‌شده توسط ایالات متحده را لغو کند. کریل دمیتریف، نماینده اقتصادی کرملین، پس از دیدار با مقامات واشنگتن در ماه جاری گفت که «اقدامات فعالی» برای بازگرداندن پروازهای مستقیم بین روسیه و ایالات متحده در حال انجام است. سخنگوی همتای اصلی آمریکایی دمیتریف، استیو ویتکاف، از اظهارنظر درباره مذاکرات آنها که هنوز پیشرفتی در بازنشانی روابط آمریکا و روسیه نداشته است، خودداری کرد، حتی درحالی‌که ویتکاف روز جمعه برای دور دیگری از مذاکرات وارد روسیه شد.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه پس از دیدار دمیتریف به خبرنگاران گفت که او «هیچ چیزی درباره برقراری پروازهای مستقیم» به روسیه نشنیده است. بازگرداندن پروازها به احتمال زیاد دو کشور را به بازگشایی حریم هوایی خود به روی هواپیماهای یکدیگر سوق می‌دهد. این می‌تواند به نفع خطوط هوایی ایالات متحده باشد که مجبورند در بسیاری از مسیرهای آسیایی در اطراف روسیه پرواز کنند، مانند خطوط هوایی اروپا، کره‌جنوبی و ژاپن که از حریم هوایی روسیه نیز منع شده‌اند. الکساندر آ.دینکین، رئیس موسسه اقتصاد جهانی و روابط بین‌الملل در مسکو گفت: «این یک مزیت رقابتی در مقایسه با خطوط هوایی اروپایی و سایر خطوط هوایی خواهد بود.» دینکین افزود که بازسازی روابط با بوئینگ با توجه به ادامه موضع سخت در اروپا در برابر بازسازی روابط با روسیه مهم خواهد بود. دینکین که به وزارت خارجه روسیه مشاوره می‌دهد، گفت: «درباره ایرباس با کسی صحبت نمی‌شود. اما ما می‌توانیم با بوئینگ صحبت کنیم.»
