«فارن‌پالیسی» نظرات ۱۰ کارشناس را درباره دور دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ جویا شده است

ترامپ در ۱۰۰ روز

آدري ويلسون مترجم: محمدحسین باقی دنیای اقتصاد : ۱۰۰روز از حضور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده در کاخ سفید می‌گذرد. سیاست‌های ترامپ در امور بین‌الملل و تجارت در دور دوم حرف و حدیث‌های زیادی داشته است. از همین رو، مجله فارن‌پالیسی به سراغ ۱۰کارشناس برجسته رفته و عملکرد ترامپ ۲ را زیر ذره‌بین برده است.

آدری ویلسون
سردبیر ‌فارن‌پالیسی

هفته جاری (چهارشنبه ۳۰ آوریل برابر با ۱۰ اردیبهشت‌‌‌ماه) ۱۰۰ روز از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌جمهور ایالات‌‌‌متحده، برای دومین دوره به قدرت رسید، می‌‌‌گذرد. در سه ماه گذشته، ترامپ و تیمش گام‌‌‌هایی برداشته‌‌‌اند که حتی برخی از ناظران باتجربه را نیز شگفت‌‌‌زده کرده است: از سهل‌‌‌انگاری «وزارت بهره‌‌‌وری دولت» ایلان ماسک در بوروکراسی فدرال گرفته تا اعمال تعرفه‌های سنگین بر اکثر شرکای تجاری ایالات‌‌‌متحده. 

هرج‌‌‌ومرجی که اکنون از کاخ سفید سرچشمه می‌گیرد، روابط ایالات‌‌‌متحده با متحدان و دشمنان و همچنین برداشت‌‌‌ها از واشنگتن در صحنه جهانی را تغییر داده است. ترامپ با کشورهای آمریکای لاتین - به‌‌‌ویژه السالوادور که صدها اخراجی از ایالات‌‌‌متحده را بدون طی مراحل قانونی به زندان‌‌‌های خود فرستاده است - برای کمک به اجرای قوانین مهاجرت قراردادهایی امضا کرده است. 

او یک چارچوب صلح «پیشنهاد نهایی» به اوکراین ارائه داده که شامل دستاوردهای ملموسی برای روسیه انتقام‌‌‌جو است. دولت او نخستین تیر را در جنگ تجاری با چین شلیک کرد، که با حداقل نرخ تعرفه ۱۴۵ درصدی بر اکثر کالاهای آمریکایی مواجه است. با نزدیک شدن به ۱۰۰ روز، از ۱۰ ستون‌‌‌نویس و همکار «فارن پالیسی» خواسته شده، شروع دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ را ارزیابی کنند تا از تمام آنچه تاکنون اتفاق افتاده و آنچه ممکن است در آینده رخ دهد، درک بهتری داشته باشیم.

 

۱. سیاست تجاری ترامپ، تیم خودش را محک می‌‌‌زند

ادوارد آلدن
استاد مدعو در دانشگاه
وسترن در واشنگتن

صد روز اول دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، آزمونی بوده است برای اینکه آیا رادیکال‌‌‌ها و تازه‌‌‌کارهایی که او در پست‌‌‌های ارشد اقتصادی گماشته است، می‌توانند کاری را که به‌‌‌اصطلاح «بزرگان» دوره اول او نتوانستند انجام دهند، انجام دهند: یعنی بازسازی قوانین اقتصاد جهانی برای خدمت به دستور کار «اول آمریکا»ی رئیس‌‌‌جمهور. تاکنون، نتایج به طرز چشمگیری بد بوده است. سیاست تجاری ترامپ از تهدیدهای پوچ تا تعرفه‌های گسترده و سپس به عقب‌‌‌نشینی‌‌‌های تحقیرآمیز، آشفته کردن بازارها و از بین بردن اعتماد باقی‌‌‌مانده به رهبری اقتصادی ایالات‌‌‌متحده، تغییر کرده است. اگر دولت نتواند کمی نظم و انضباط به رویکرد خود بیاورد، ترامپ به هیچ‌‌‌یک از اهداف خود نخواهد رسید و ایالات‌‌‌متحده را فقیرتر و ضعیف‌‌‌تر خواهد کرد.

رهبران کسب‌‌‌وکارها و شرکای تجاری ایالات‌‌‌متحده امیدوار بودند که دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ مانند دوره اول او باشد: قطعا حمایت‌‌‌گرایانه‌‌‌تر، اما با رویکردی منسجم. اما «رابرت لایت‌‌‌هایزر»، کهنه‌‌‌کاری که از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ به عنوان نماینده تجاری ایالات‌‌‌متحده خدمت می‌‌‌کرد، از تیم کنار گذاشته شد، ظاهرا به این دلیل که ترامپ فکر می‌‌‌کرد او «از اقدامات بزرگ بیش‌‌‌ازحد می‌‌‌ترسد». ترامپ اقدامات بزرگ انجام داده است، اما به روش‌های آشفته و غیرقابل‌‌‌پیش‌‌‌بینی. او کشورهای عضو بریکس را تهدید به اعمال تعرفه‌های ۱۰۰ درصدی کرد، تعرفه‌هایی را بر کانادا و مکزیک به دلیل مهاجرت غیرقانونی و قاچاق فنتانیل اعمال و تا حدی لغو کرد، تعرفه‌های فولاد و آلومینیوم را افزایش داد و ۲۵ درصد به هزینه اکثر واردات خودرو افزود. تیر خلاص، اعلام تعرفه‌های به‌‌‌اصطلاح متقابل بر شرکای تجاری ایالات‌‌‌متحده در ۲ آوریل بود که برای برخی از کشورها به ۵۰ درصد رسید. دولت از فرمولی مضحک و خام استفاده کرد که به بازارهای سهام شوک داد و اوراق قرضه را به‌‌‌شدت دچار سقوط کرد و همین باعث شد ترامپ مجبور به عقب‌‌‌نشینی شود. هیچ‌‌‌کس در تیم ترامپ نتوانسته اقدامات رئیس‌‌‌جمهور را توضیح دهد، چه برسد به اینکه آنها را محدود کند. همه در دولت تازه‌‌‌کار هستند، به‌‌‌جز «جیمیسون گریر»، نماینده تجاری ایالات‌‌‌متحده که با «لایت هایزر» کار می‌‌‌کرد؛ همچنین «پیتر ناوارو»، مشاور کاخ سفید، یک حامی رادیکال که هرگز تعرفه‌‌‌ای را که دوست نداشت، رعایت نکرد.

بیشتر توضیحات به «هاوارد لوتنیک» وزیر بازرگانی ایالات‌‌‌متحده واگذار شده است که پیش‌‌‌بینی کرد تعرفه‌های جدید برای میلیون‌ها آمریکایی شغل ایجاد خواهد کرد؛ حتی درحالی‌‌‌که برخی از تولیدکنندگان تعرفه‌ها را عامل اخراج‌‌‌ها می‌‌‌دانند. «اسکات بسنت»، وزیر خزانه‌‌‌داری، با اصرار بر اینکه اعلام تعرفه‌ها تماما یک استراتژی مذاکراتی بوده است، درحالی‌‌‌که ناوارو، لوتنیک و دیگران برعکس آن را می‌‌‌گفتند، به نظر می‌‌‌رسد که شکست خورده است. بااین‌‌‌وجود، ترامپ به بسنت نقش اصلی را در تلاش برای مذاکره به‌‌‌منظور معاملات تجاری جدید داده است. جدی‌‌‌ترین آسیب به رابطه ایالات‌‌‌متحده و چین وارد شده است که لایت‌هایزر در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، حتی با وجود اعمال تعرفه‌ها، آن را پرورش داد. این‌بار، جسارت چین در تلافی با تعرفه‌های تلافی‌‌‌جویانه، دو کشور را در یک «مارپیچ مرگ اقتصادی» قرار داده است، به‌‌‌طوری‌‌‌که هر کدام تعرفه‌هایی را به‌‌‌اندازه‌‌‌ای بالا اعمال می‌‌‌کنند که می‌توانند بخش عمده‌‌‌ای از تجارت را مسدود کنند. به نظر نمی‌‌‌رسد هیچ‌‌‌کس در تیم ترامپ قادر به حل این مشکل باشد.

 

۲. آمریکای لاتین در فهرست اولویت‌ها

کاترین آزبورن
نویسنده هفته‌‌‌نامه
«بریف آمریکای لاتین»

علاقه دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌جمهور ایالات‌‌‌متحده، به اخراج‌‌‌های دسته‌‌‌جمعی در ۱۰۰ روز اول ریاست‌جمهوری‌‌‌اش، آمریکای لاتین را در صدر فهرست اولویت‌های سیاست خارجی قرار داده است. در شرایط دیگر، این توجه ممکن بود مورد تحسین قرار گیرد. به‌‌‌هرحال، به‌‌‌ندرت پیش می‌‌‌آید که یک وزیر امور خارجه ایالات‌‌‌متحده نخستین سفر بین‌المللی خود را به این منطقه انجام دهد، همان‌طور که «مارکو روبیو» در ماه فوریه هنگام بازدید از پاناما، السالوادور، کاستاریکا، گواتمالا و جمهوری دومینیکن انجام داد. اما یکی از اهداف روبیو در آن سفر، زمینه‌‌‌سازی برای اخراج مهاجران غیرقانونی به یک زندان فوق امنیتی در السالوادور بود. ایالات‌‌‌متحده سپس مهاجران را به آنجا منتقل و ادعا کرد که آنها اعضای یک باند هستند، درحالی‌‌‌که اکثر آنها هیچ سابقه کیفری در ایالات‌‌‌متحده نداشتند و به نظر می‌‌‌رسید که فقط به دلیل خالکوبی‌‌‌هایشان متهم شده‌‌‌اند.

با وجود ماهیت تبعیض‌‌‌آمیز این اخراج‌‌‌ها، بسیاری از رهبران آمریکای لاتین - و نه‌‌‌تنها کسانی که به دنبال رابطه نزدیک با ترامپ هستند- این اخراج‌‌‌ها را تسهیل می‌‌‌کنند. این امر تا حدودی ادامه روند تقلید دولت‌های منطقه‌‌‌ای از سیاست‌های محدودکننده مهاجرتی ایالات‌‌‌متحده است. همچنین نشان می‌دهد که دولت‌های آمریکای لاتین می‌خواهند سرمایه سیاسی خود را برای مقابله با یکی دیگر از سیاست‌های ترامپ، یعنی فشار اقتصادی، حفظ کنند. ترامپ به سرعت مکزیک را به اعمال تعرفه‌های ۲۵درصدی تهدید کرد، اما پس از امتیازات عمده، تنها تا حدی عقب‌‌‌نشینی کرد. در پاناما، ترامپ هشدارها در مورد تعامل اقتصادی با چین را با تهدید به تصرف زیرساخت‌‌‌های حیاتی همراه کرد. اگرچه روبیو گفت که خواهان رونق اقتصادی مشترک در نیمکره غربی است، جزئیات کمی در مورد یک دستور کار اقتصادی مثبت برای منطقه منتشر شده است. ‌ایالات‌‌‌متحده برای تجارت و سرمایه‌‌‌گذاری کلی در آمریکای مرکزی و مکزیک مهم‌تر از آمریکای جنوبی است، جایی که چین سهم بیشتری از اقتصاد را به خود اختصاص داده است. 

فشار ترامپ بر آمریکای لاتین برای اجتناب از روابط با چین اقدامی آشنا است؛ اما در طول دوره اول ریاست‌جمهوری‌‌‌اش، بسیاری از کشورهای آمریکای جنوبی این فشار را رد کرده و حتی روابط اقتصادی با پکن را دو برابر کردند. کشورهای آمریکای لاتین در مواجهه با موانع تجاری جدید و چشمگیر ترامپ، خلاق‌‌‌تر شدند. بلوک تجاری مرکوسور به یک توافق تجاری طولانی‌‌‌مدت با اتحادیه اروپا نزدیک‌‌‌تر شده است. حتی مکزیکوسیتی در حال مذاکرات تجاری با بروکسل است. تاکنون، حداقل یکی از تاثیرات دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، ترغیب کشورها به تنوع‌‌‌بخشی به تجارت بوده است.

 

۳. صد روز تخریب نهادها

جولیان‌ای زلیزر
استاد تاریخ و امور عمومی
در دانشگاه پرینستون

این‌بار، ۱۰۰ روز اول ریاست‌جمهوری ترامپ، درست نقطه مقابل ۱۰۰ روز اول ریاست‌جمهوری فرانکلین دی.‌روزولت در سال ۱۹۳۳ بوده است. درحالی‌‌‌که روزولت با ایجاد برنامه‌های دولتی و تقویت نهادهای ورشکسته به بحران اقتصادی که با آن مواجه بود، پاسخ داد، ترامپ از آغاز دوره دوم ریاست‌جمهوری خود برای تخریب هرچه بیشتر نهادها استفاده کرده است. تاکنون، ترامپ چنان مصمم به دنبال کردن اهداف خود بوده است که حاضر شده خطر آشفتگی اقتصاد را به جان بخرد؛ همان‌طور که در اعلامیه او و سپس عقب‌‌‌نشینی جزئی از تعرفه‌های متقابل گسترده منعکس شد. 

سیاست تنها تمرکز ترامپ نیست؛ انتقام‌‌‌جویی نیز یکی دیگر از تمرکزهاست. ترامپ، نامزد وقت ریاست‌جمهوری، در نخستین گردهمایی انتخاباتی خود در فصل انتخابات ۲۰۲۴ که در «واکو»، تگزاس برگزار شد، نیت خود را به‌‌‌روشنی بیان کرد: «برای کسانی که مورد ظلم و خیانت قرار گرفته‌‌‌اند... من انتقام شما هستم.» همان‌طور که وعده داده شده بود، دولت او در هشت سال گذشته حمله‌‌‌ای همه‌‌‌جانبه به نهادهایی که با او و دستور کارش مخالف بودند، انجام داده است: شرکت‌های حقوقی، دانشگاه‌ها، مطبوعات، دادگاه‌ها، بوروکراسی، متحدان خارجی و موارد دیگر. اما حمله به نهادها فقط به معنای «تسویه‌‌‌حساب» نیست. یکی دیگر از اثرات آن، تضعیف- اگر نگوییم کاملا از بین بردن- پایه و اساس مخالفانی است که می‌توانند برای ترامپ مشکل ایجاد کنند، زیرا او در حال پیگیری دستور کاری است که حول محور تعرفه‌ها، کاهش مالیات، گسترش ارضی و از بین بردن دولت اداری می‌‌‌چرخد. اگر رئیس‌‌‌جمهور به ارعاب کسانی که توانایی مقابله دارند ادامه دهد، افراد کمتری می‌توانند در مقابل جاه‌‌‌طلبی‌‌‌های دولت ایستادگی کنند. تاکنون، فقط قضات فدرال حاضر بوده‌‌‌اند در مقابل توفان اجرایی ترامپ محکم بایستند. 

در نهایت، دو حزب سیاسی اصلی ایالات‌‌‌متحده هنوز بیشترین قدرت را برای دیکته کردن جهت و مسیر کشور حفظ کرده‌‌‌اند. اگر جمهوری‌خواهان به‌‌‌اندازه کافی از تصمیم خود برای دفاع و توانمندسازی رئیس‌‌‌جمهور دست بکشند، او فورا بسیار آسیب‌‌‌پذیر می‌شود، حتی در برابر تهدید استیضاح. اگر دموکرات‌‌‌ها پیام و استراتژی انتخاباتی موثری برای بازپس‌‌‌گیری کنترل مجلس نمایندگان ایالات‌‌‌متحده در سال ۲۰۲۶ پیدا کنند، آنگاه پایگاه قدرت قدرتمندی برای مهار او خواهند داشت.

 

۴. چین تسلیم سیاست‌های ترامپ نخواهد شد

زونگ‌‌‌یوان زوئی لیو
عضو گروه مطالعات چین
در شورای روابط خارجی

از دیدگاه پکن، رویکرد دونالد ترامپ به چین از زمان بازگشت به کاخ سفید، شواهدی را ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد شی جین‌‌‌پینگ، رئیس‌‌‌جمهور چین، از نظر استراتژیک در نگاه به جهان در قالب جهانی که «در حال تغییر بی‌‌‌سابقه در یک قرن است» - و متعهد شدن به خودکفایی چین - درست می‌گوید. درحالی‌‌‌که چین با تعرفه‌های ایالات‌‌‌متحده تا سقف ۱۴۵ درصد مواجه است، استفاده چین از ترکیبی از اقدامات تعرفه‌‌‌ای و غیرتعرفه‌‌‌ای - مانند افزودن شرکت‌های آمریکایی به «لیست نهادهای غیرقابل‌‌‌اعتماد»، گسترش کنترل‌‌‌های صادراتی و آغاز تحقیقات ضد انحصار - نشان می‌دهد که این کشور ابزارهای خود را گسترش داده و قابلیت‌‌‌های خود را برای انجام اقدامات تلافی‌‌‌جویانه تجاری هدفمند تقویت کرده است. 

برخلاف متحدان ایالات‌‌‌متحده که ممکن است از تاکتیک‌‌‌های تهاجمی ترامپ غافلگیر شده باشند، چین این رویارویی را پیش‌‌‌بینی کرده و بر این اساس آماده شده است. از سال ۲۰۱۸، سیاستگذاران چینی در مواجهه با رقابت استراتژیک فزاینده ایالات‌‌‌متحده و چین که با سیاست‌های به‌‌‌شدت محدودکننده ایالات‌‌‌متحده همراه بوده است، تجربیاتی اندوخته‌‌‌اند. چین از مقامات محلی و شرکت‌های بزرگ دولتی خواسته است تا امنیت زنجیره تامین را تقویت کرده و بازارهای خارج از کشور را گسترش دهند. پکن اقدامات نظارتی و اداری داخلی را برای مقابله با اجبار خارجی تدوین کرده است  که رعایت محدودیت‌‌‌های خارجی علیه نهادهای چینی را برای شرکت‌هایی که در چین تجارت می‌‌‌کنند غیرقانونی می‌‌‌کند و یک معضل انطباق برای مشاغل ایجاد می‌‌‌کند.

تحریم‌های شدید غرب برای مجازات ولادیمیر پوتین، رئیس‌‌‌جمهور روسیه، برای حمله تمام‌‌‌عیار به اوکراین در سال ۲۰۲۲، دولت چین را بیشتر ترغیب کرد تا زیرساخت‌‌‌های مالی مبتنی بر یوآن را برای کاهش آسیب‌‌‌پذیری در برابر تحریم‌های خارجی گسترش دهد. سیاست‌های ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌‌‌اش تاکنون پوشش مناسبی برای رهبران چین فراهم کرده است تا بدون شرمسار کردن شی‌ یا حزب کمونیست چین، از اشتباهات اخیر سیاسی خود عقب‌‌‌نشینی کنند و به آنها اجازه می‌دهد تا اراده سیاسی و منابع مالی را برای ارتقای خودکفایی و بسیج کارآفرینان خصوصی چینی حول محور میهن‌‌‌پرستی برای پیشبرد طرح استراتژیک دولت، با وجود فداکاری‌‌‌های فردی، تحریک کنند.

 

۵. چشم یاری ترامپ به مودی

سامیت گانگولی
عضو ارشد موسسه هوور
دانشگاه استنفورد

در طول دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، او «نارندرا مودی»، نخست‌‌‌وزیر هند، را به ایالات‌‌‌متحده دعوت کرد و یک گردهمایی عظیم در هوستون، تگزاس، با هیاهوی قابل‌‌‌توجه برگزار کرد. در عوض، مودی میزبان ترامپ در دهلی‌‌‌نو و همچنین در احمدآباد، در ایالت گجرات، زادگاهش، بود. هر دو دیدار با لاف‌‌‌زنی همراه بود، اما در مورد مسائل اساسی، با سطحی‌‌‌نگری. بااین‌‌‌وجود، رابطه بین این دو رهبر، که به دیپلماسی شخصی اهمیت زیادی می‌دهند، کاملا دوستانه باقی ماند، حتی اگر ترامپ ظاهرا در خلوت، لهجه انگلیسی مودی را به سخره بگیرد. بنابراین، درحالی‌‌‌که ترامپ خود را از هرگونه سیاستی که توسط جو بایدن، رئیس‌‌‌جمهور سابق، آغاز یا تاییدشده باشد، جدا می‌‌‌کند، حداقل یک مساله ثابت می‌‌‌ماند: بی‌‌‌اعتمادی به چین و نیاز به تکیه بر هند به عنوان یک سنگر استراتژیک احتمالی.

باوجوداین، مقامات هندی که فکر می‌‌‌کردند ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود احساس آزادی خواهد کرد، تضمین کردند که مودی در اوایل فوریه از ایالات‌‌‌متحده بازدید کند (که کرد). در جریان این سفر، مودی گفت که تجارت ایالات‌‌‌متحده و هند می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ به ۵۰۰میلیارد دلار برسد؛ احتمالا برای دلجویی از ترامپ. به اصرار رئیس‌‌‌جمهور ایالات‌‌‌متحده، مودی همچنین به‌‌‌طور آزمایشی با خرید تعداد نامشخصی از جنگنده‌های «اف-۳۵» از ایالات‌‌‌متحده موافقت کرد. بااین‌‌‌حال، برخی از اختلافات در روابط ایالات‌‌‌متحده و هند همچنان پابرجاست. نخستین مورد، مساله مهاجرت غیرقانونی از هند است. با وجود جنجال‌‌‌های سیاسی داخلی در ابتدا، دولت مودی بی‌‌‌سروصدا اخراج شدید صدها مهاجر هندی بدون مدرک را پذیرفت. مورد دوم، موضوع ویزای H-۱B برای کارگران ماهر خارجی است. هند که بزرگ‌ترین دریافت‌‌‌کننده این ویزاها است، بدیهی است که خواهان محدودیت‌‌‌های کمی برای آنها باشد، حتی باوجود اینکه نزدیکان ترامپ علیه آنها صحبت می‌‌‌کنند. با پایان یافتن ۱۰۰روز اول دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، رابطه ایالات‌‌‌متحده با هند - اگرچه هنوز صمیمانه است- کمی پرتنش‌‌‌تر به نظر می‌‌‌رسد. 

ترامپ درحالی‌‌‌که هند را به جنگ‌‌‌های تجاری تهدید می‌‌‌کند، از هند به‌عنوان «پادشاه تعرفه» یاد کرده است و اخیرا، گزارشی از دفتر نماینده تجاری ایالات‌‌‌متحده، طیف وسیعی از موانع تجاری را که صادرات ایالات‌‌‌متحده به هند را مختل کرده، برجسته کرده است. مذاکرات تجاری بین واشنگتن و دهلی‌‌‌نو در حال انجام است. پس از اعلام ترامپ در ۹آوریل مبنی بر توقف افزایش تعرفه‌های سنگین به مدت ۹۰روز، بدون شک طرف‌‌‌های هندی برای تمدید این معافیت تلاش خواهند کرد.

 

۶. دکترین سیاست خارجی ترامپ چیست؟

متیو کرونیگ
قائم‌‌‌مقام «مرکز استراتژی
و امنیت اسکوکرافت»
در شورای آتلانتیک

پس از ۱۰۰ روز اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، آیا یک دکترین سیاست خارجی در حال ظهور است؟ در قرن نوزدهم، «دکترین مونرو» به کشورهای اروپایی هشدار داد که از نیمکره غربی دور بمانند و چهار دهه پیش، دکترین ریگان قول حمایت از مبارزان آزادی در سراسر جهان را داد. اما ویژگی بارز رویکرد ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌‌‌اش به امور جهانی چیست؟ برخلاف ارزیابی‌‌‌های جریان اصلی مبنی بر اینکه رئیس‌‌‌جمهور کاملا غیرقابل‌‌‌پیش‌‌‌بینی است، اما یک جهان‌بینی قابل‌‌‌اعتماد در سیاست خارجی او وجود دارد و از سه ستون اصلی تشکیل ‌‌‌شده است. اول، ترامپ به شعار

«اول آمریکا» اعتقاد دارد که چیزی بیش از یک شعار است. درحالی‌‌‌که جو بایدن، رئیس‌‌‌جمهور سابق، جهان را به دموکراسی و استبداد تقسیم می‌‌‌کرد (و برخی از سیاستمداران آمریکایی از متحدان در مقابل دشمنان یا کشورهای توسعه‌‌‌یافته در مقابل کشورهای درحال‌‌‌توسعه صحبت می‌‌‌کنند) اما نقشه ذهنی ترامپ، خط گسل جهانی مهمی را بین ایالات‌‌‌متحده و دیگران ترسیم می‌‌‌کند. از نظر او، ایالات‌‌‌متحده از بقیه جداست. دومین رکن دکترین ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری این است که ایالات‌‌‌متحده در حال «سرکیسه شدن» است. واشنگتن بار رهبری جهانی را بیش‌‌‌ازحد به دوش می‌‌‌کشد. 

روسای‌جمهور گذشته  آمریکا احمق یا ضعیف بودند و به دشمنان و متحدان اجازه می‌‌‌دادند از ثروت، قدرت و حسن نیت ایالات‌‌‌متحده سوءاستفاده کنند. از نظر ترامپ، نتایج این امر، معاملات تجاری ناعادلانه، متحدانی که آزادانه از آمریکا سوءاستفاده می‌‌‌کنند و مرزهای بازی است که جریان مواد مخدر و جنایتکاران را از کشورهای دیگر تسهیل می‌‌‌کند. ترامپ وظیفه خود را به‌عنوان رئیس‌‌‌جمهور، اصلاح این اشتباهات و دستیابی به توافقی بهتر برای مردم آمریکا می‌‌‌داند. سوم، روش جبران این عدم تعادل‌های جهانی، تشدید تنش برای کاهش تنش است. همان‌طور که ترامپ در کتاب «هنر معامله» می‌‌‌نویسد، استراتژی مذاکراتی موردعلاقه او حول محور تهدیدها و خواسته‌های افراطی برای برهم زدن تعادل طرف مذاکره و در نهایت وادار کردن او به نشستن پشت میز مذاکره برای رسیدن به توافق می‌‌‌چرخد.

مطمئنا، این چارچوب سه‌‌‌بخشی «ساده‌‌‌شده» است، اما بخش بزرگی از سیاست خارجی ترامپ را از زمان روی کار آمدنش در ژانویه، از جمله رویکردهای او در مورد امنیت مرزی، حضور چین در کانال پاناما، تقسیم بار ناتو، جنگ روسیه در اوکراین، برنامه هسته‌‌‌ای ایران، کسری تجاری ایالات‌‌‌متحده و موارد دیگر، توضیح می‌دهد. اگرچه پیش‌‌‌بینی‌‌‌ناپذیری تاکتیکی در استراتژی سیاست خارجی او محتمل است، اما می‌توانید روی این سه ستون به عنوان راهنمای سیاست خارجی ایالات‌‌‌متحده برای سه‌سال و نیم آینده حساب کنید.

 

۷. متحدان راست افراطی ترامپ در اروپا شکست می‌‌‌خورند

کارولین دی گرویتر
خبرنگار اروپا در
روزنامه هلندی NRC

دونالد ترامپ، رئیس‌‌‌جمهور ایالات‌‌‌متحده، ابتدا چشم‌‌‌پوشی و فعلا از جنگ تجاری با اتحادیه اروپا جلوگیری کرد، اما به‌‌‌هرحال، آسیب وارد شده است. پس از هفته‌ها آشفتگی و توهین از سوی اعضای ارشد دولت ترامپ، اروپایی‌‌‌ها به‌سرعت از ایالات‌‌‌متحده ناامید می‌شوند. طبق نظرسنجی انجام‌‌‌شده در ۹کشور اروپایی در ماه مارس، ۶۳درصد از افراد موردبررسی فکر می‌‌‌کنند که ترامپ جهان را «ناامن‌‌‌تر» می‌‌‌کند و ۵۱درصد گفتند که او «دشمن اروپا» است. 

جالب اینجاست که مردم در کشورهایی که به‌‌‌طور سنتی گرایش به ترانس آتلانتیک دارند، مانند دانمارک و هلند، بیشترین دیدگاه منفی را داشتند. چنین افکار عمومی، به‌‌‌نوبه خود، یک عارضه جانبی عجیب دارد: برخی از احزاب راست افراطی در اروپا که به‌عنوان متحدان دولت ترامپ دیده می‌شوند، شروع به از دست دادن حمایت عمومی کرده‌‌‌اند. «ویکتور اوربان»، نخست‌‌‌وزیر مجارستان و «خیرت ویلدرز»، سیاستمدار هلندی که از جمله سرسخت‌‌‌ترین حامیان راست افراطی ترامپ در اروپا هستند، در نظرسنجی‌‌‌ها محبوبیتشان در حال کاهش است. برای آنها، تشویق ترامپ به نزدیکی به روسیه یک چیز بود، اما اکنون‌‌‌که ایالات‌‌‌متحده در تلاش است تا اتحادیه اروپا را تضعیف کند و یک کشور را در مقابل کشور دیگر قرار دهد، رهبران راست افراطی در این قاره احساس ناراحتی می‌‌‌کنند.

شاید نتیجه غیرمنتظره مانور ضد اروپایی ترامپ این باشد که اروپایی‌‌‌ها دور پرچم -بله، پرچم اروپا - جمع شده‌‌‌اند. طبق نظرسنجی زمستانی «یوروبارومتر» پارلمان اروپا، ۷۴درصد از اروپایی‌‌‌هایی که اکنون در نظرسنجی شرکت کرده‌‌‌اند، معتقدند عضویت برای کشورشان مفید است (بالاترین امتیاز از زمان نخستین نظرسنجی و طرح این پرسش در سال ۱۹۸۳). در ماه مارس، هزاران نفر در رم راهپیمایی کردند تا خواستار وحدت بیشتر اروپا شوند؛ اقدامی که منظره‌‌‌ای نادر بود. رهبران راست افراطی اروپا زمانی امیدوار بودند که دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ نفوذ آنها را افزایش دهد، اما آنها اکنون دارند از او فاصله می‌گیرند. 

اوربان، که اغلب دامنه نفوذ اتحادیه اروپا را با سرکوب شوروی مقایسه می‌‌‌کند، سکوت کرده است. «مارین لو پن»، رهبر راست افراطی فرانسه، اخیرا به جرم اختلاس محکوم شد. او درخواست ترامپ برای «آزادی» خود را نادیده گرفت. در عوض، لو پن در یک تجمع ناچیز راست افراطی در پاریس، احترام خود را به دادگاه‌های مستقل ابراز کرد؛ گویی مستقیما می‌‌‌گفت که او ترامپ نیست. ویلدرز حالا که مشخص‌‌‌شده ترامپ واقعا نمی‌خواهد در اوکراین صلح برقرار کند، دیگر سنجاق‌‌‌سینه دوستی روسیه و هلند را به سینه نزده است. با دوستانی مانند ترامپ، حتی راست افراطی اروپا هم نیازی به دشمن ندارد.

 

۸. استثنای ۳۹۷ میلیون دلاری برای پاکستان

مایکل کوگلمن
نویسنده بخش هفتگی
«آسیای جنوبی بریف»

در پایان ماه فوریه، دولت ترامپ تصمیم گرفت ۳۹۷میلیون دلار کمک امنیتی به پاکستان را از کاهش عظیم کمک‌‌‌های خارجی خود معاف کند. این بودجه به برنامه‌‌‌ای اختصاص داده خواهد شد که بر جت‌‌‌های جنگنده «اف-۱۶» ساخت آمریکا در پاکستان نظارت می‌‌‌کند تا اطمینان حاصل شود که آنها برای مبارزه با تروریسم استفاده می‌شوند و نه برای اقدام علیه هند. ایالات‌‌‌متحده از ژانویه ۲۰۱۸، در اوایل دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، بیشتر کمک‌‌‌های امنیتی به پاکستان را به حالت تعلیق درآورده است. با توجه به اینکه منتقدان سرسخت پاکستان اکنون در کاخ‌سفید هستند و تمرکز استراتژیک از زمان خروج ایالات‌‌‌متحده از افغانستان به جاهای دیگر تغییر کرده است، همکاری واشنگتن با اسلام‌‌‌آباد اولویت ندارد. 

کنار گذاشتن بودجه برای پاکستان، انتخابی غیرمنتظره به نظر می‌‌‌رسد. اما از دیدگاه دولت ترامپ، منطقی است. تنها چند روز پس از انتشار اخبار مربوط به برنامه نظارت بر جنگنده‌های «اف-۱۶»، در ماه مارس، ترامپ در یک سخنرانی در کنگره از پاکستان به خاطر کمک به ایالات‌‌‌متحده در دستگیری یک شبه‌‌‌نظامی داعش (که در حمله‌‌‌ای که منجر به کشته شدن سربازان آمریکایی در کابل در جریان خروج نظامی ۲۰۲۱ شد، دست داشت) تشکر کرد. واشنگتن اعلام کرد که اسلام‌‌‌آباد را به‌عنوان یک شریک مفید، هرچند محدود، در ردیابی تروریست‌‌‌هایی که شهروندان آمریکایی را هدف قرار می‌دهند، می‌‌‌بیند. اگر دولت ترامپ به این نتیجه برسد که پاکستان با جنگنده‌های «اف-۱۶» خود تقلب می‌‌‌کند، چه اتفاقی می‌‌‌افتد؟ در سال ۲۰۱۹، هند ادعا کرد که یکی از جت‌‌‌های ساخت آمریکا را در جریان درگیری نظامی با پاکستان سرنگون کرده است. در آن زمان، فارن‌پالیسی گزارش داد که مقامات دولت ترامپ گفته‌‌‌اند هیچ‌‌‌یک از جنگنده‌های اف-۱۶ پاکستان مفقود نشده‌‌‌اند، اگرچه آنها نارضایتی خود را از نحوه استفاده از آنها ابراز کرده‌‌‌اند.

ترامپ در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود تاکنون، با جدیت بیشتری سیاست خارجی ایالات‌‌‌متحده را با رویکرد «اول آمریکا» خود هماهنگ می‌‌‌کند؛ به این معنی که هرگونه کمک خارجی ایالات‌‌‌متحده باید مستقیما منافع ایالات‌‌‌متحده را پیش ببرد. بنابراین، اگر دولت متوجه شود که پاکستان به تعهدات خود عمل نمی‌‌‌کند، واشنگتن ممکن است این‌بار به این راحتی عمل نکند. این چیزی نیست که مقامات پاکستانی می‌خواهند؛ با توجه به اینکه چقدر برای ایجاد یک همکاری جدید ضد تروریسم با ایالات‌‌‌متحده و همچنین جلب نظر واشنگتن در مورد سایر مسائل، از مواد معدنی حیاتی دست‌‌‌نخورده گرفته تا ارزهای دیجیتال، تلاش کرده‌‌‌اند.

 

۹. آفریقا به دنبال گسست از آمریکای ترامپ

نوسموت گباداموسی
نویسنده بخش آفریقا
در فارن پالیسی

پیش از انتخابات ۲۰۲۴ ایالات‌‌‌متحده، برخی از رهبران آفریقایی به‌‌‌طور خصوصی از محیط تجاری و دوستانه‌‌‌ای که در دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، تصور می‌‌‌کردند، حمایت می‌‌‌کردند. آنها انتظار داشتند که بتوانند بدون اعمال استانداردهای دوگانه ایالات‌‌‌متحده در مورد نظم بین‌المللی مبتنی بر قانون، به توافق برسند. ترامپ حتی پس از ۱۰۰روز ریاست‌جمهوری، هنوز سیاست خارجی خاصی را در قبال کل آفریقا ترسیم نکرده است. اما بسیاری از دستورات اجرایی دولت او اثرات مخربی بر این قاره داشته است. توقف ۹۰روزه کمک‌‌‌های خارجی (به‌استثنای مصر) و از گردونه خارج کردن «آژانس توسعه بین‌المللی ایالات‌‌‌متحده»، کشورهایی مانند نیجریه را بر آن داشت تا بودجه اضطراری برای دارو اختصاص دهند. 

در همین حال، ترامپ به‌سرعت آفریقای جنوبی را هدف تحریم‌ها قرار داد. یک فرمان اجرایی که او ماه گذشته امضا کرد، به «آفریکانرها» -نوادگان مهاجران عمدتا هلندی- وضعیت پناهندگی اعطا کرد و کمک‌‌‌های مالی به این کشور را به دلیل قانون جدید زمین که هدف آن رسیدگی به نابرابری‌‌‌های مداوم است، کاهش داد (برخی از افراد حلقه نزدیک ترامپ، از جمله مشاورش، ایلان ماسک، سال‌ها در آفریقای جنوبی دوران آپارتاید زندگی کرده‌‌‌اند).  اگرچه «سیریل رامافوسا»، رئیس‌‌‌جمهور آفریقای جنوبی، تلاش کرد تا روابط خود را با ترامپ بهبود بخشد، اما سایر اعضای «حزب کنگره ملی آفریقا» اشتیاق کمتری دارند. به نظر می‌‌‌رسد این کشور در مسیر برخورد با ایالات‌‌‌متحده قرار گرفته است که نه‌‌‌تنها رشد اقتصادی آفریقای جنوبی، بلکه همسایگان منطقه‌‌‌ای آن را نیز محدود خواهد کرد. برخی از کشورها در تلاش برای دستیابی به معاملات تجاری و امنیتی «فعال» بوده‌‌‌اند. جمهوری دموکراتیک کنگو یک توافق‌نامه «مواد معدنی در ازای امنیت» را برای کمک به مبارزه با شورشیان M۲۳ مورد حمایت رواندا پیشنهاد کرد. کشورهایی مانند سومالی که از کاهش کمک‌‌‌های ترامپ نیز می‌‌‌ترسند، ممکن است به دنبال امضای قراردادهای مشابه باشند.

اما جنگ تجاری ایالات‌‌‌متحده با چین می‌تواند به‌‌‌طور غیرمستقیم هزینه‌های اقتصادهای آفریقایی را که به‌‌‌طور قابل‌‌‌توجهی به تجارت با پکن متکی هستند، افزایش دهد. این امر -همراه با آینده‌‌‌ای نامشخص برای «قانون رشد و فرصت آفریقا»، یک توافق‌نامه تجارت ترجیحی- برخی از کشورها را بر آن داشته است تا به دنبال تنوع‌‌‌بخشی و دوری از ایالات‌‌‌متحده باشند. به‌عنوان‌‌‌مثال، آفریقای جنوبی پیش‌‌‌تر گفته بود که به دنبال اتحادهای جدید خواهد بود. مسیر کلی ترامپ احتمالا تجارت آفریقا با دشمنان ایالات‌‌‌متحده، به‌‌‌ویژه چین، را مجددا تایید خواهد کرد. اما برخی از ناظران می‌گویند اگر رهبران آفریقایی سیاست‌های مالی صحیح را اجرا کنند، اقتصادهای آنها می‌تواند در دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ کمتر به ایالات‌‌‌متحده وابسته باشد.

 

۱۰. ترامپ؛ نامحبوب در خاورمیانه

استیون‌ای.‌کوک
عضو ارشد مطالعات
خاورمیانه در شورای
روابط خارجی

سنجش عملکرد یک رئیس‌‌‌جمهور ایالات‌‌‌متحده براساس ۱۰۰ روز اولش -یک سنت دیرینه- همیشه به نظرم خودسرانه بوده است. بااین‌‌‌حال، دونالد ترامپ وعده داده است که در سه‌ماه پس از مراسم تحلیف خود کارهای زیادی انجام دهد و من به عنوان یک طرفدار جهانی‌‌‌شدن، چاره‌‌‌ای جز ارزیابی رویکرد او در قبال خاورمیانه ندارم. ترامپ مانند یک «شیر» وارد دوره دوم ریاست‌جمهوری خود شد، اما اکنون بیشتر و بیشتر شبیه یک «برّه» به نظر می‌‌‌رسد. بله، او به ارتش ایالات‌‌‌متحده دستور داده تا به تهدید حوثی‌‌‌ها علیه دریای سرخ (و اسرائیل) پایان دهد که من از آن حمایت می‌‌‌کنم. بااین‌‌‌حال، او در مورد سایر مسائل بزرگ منطقه محبوبیت زیادی کسب نکرده است. ترامپ اسرائیل و حماس را مجبور به پذیرش آتش‌‌‌بس مذاکره‌‌‌شده توسط جو بایدن، رئیس‌‌‌جمهور سابق آمریکا، کرد، اما رئیس‌‌‌جمهور آمریکا و فرستاده‌‌‌اش «استیو ویتکاف» تاکنون نتوانسته‌‌‌اند آن را تقویت کنند. در عوض، کاخ‌سفید اکنون از حمله مجدد اسرائیل به نوار غزه حمایت می‌‌‌کند که هدف آن اعمال فشار بر حماس برای تسلیم گروگان‌‌‌های باقی‌‌‌مانده یا نابودی این گروه است (بسته به اینکه چه کسی صحبت می‌‌‌کند). 

وقتی صحبت از ایران می‌شود، لفاظی‌‌‌های جنگ‌‌‌طلبانه ترامپ مطمئن‌‌‌ترین نشانه از این است که او نمی‌خواهد از نیروی نظامی علیه ایران استفاده کند. خواسته‌های رئیس‌‌‌جمهور آمریکا از ایران -برچیدن برنامه هسته‌‌‌ای، پایان دادن به حمایت از گروه‌های نیابتی و کاهش قابل‌‌‌توجه نیروهای موشکی‌‌‌اش- در نخستین تماس بین ویتکاف و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، عملی نشد. اکنون به نظر می‌‌‌رسد ترامپ مایل است با توافقی موافقت کند که کاملا شبیه توافقی است که در ماه مه ۲۰۱۸ آن را نقض کرد: «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام). شاید نام «برجام» به «برنامه جامع اقدام ترامپ» تغییر کند و به عنوان بزرگ‌ترین توافق کنترل تسلیحات در تمام دوران اعلام شود. این می‌تواند برای صلح جهانی چیز خوبی باشد و ممکن است به نفع تهران تمام شود. اما این احتمالا برای ترامپ که فقط به نظر می‌‌‌رسد علاقه‌‌‌مند به دستیابی به یک توافق است، اهمیتی نخواهد داشت. 

در این خصوص، گسترش توافق‌‌‌نامه «ابراهیم» به عربستان‌سعودی را به خاطر دارید؟ او قرار بود این اتفاق را رقم بزند. تقصیر ترامپ نیست که عربستان‌سعودی در بحبوحه جنگ غزه، در حال تجدیدنظر در تمایل خود برای عادی‌‌‌سازی روابط با اسرائیل است، اما تکیه بر این دستاورد سیاست خارجی برجسته او دیگر امکان‌‌‌پذیر نیست. دستیابی به موفقیت‌‌‌های زیاد در ۱۰۰روز دشوار است، اما ترامپ با این ادعا که در خاورمیانه پیروزی‌‌‌های زیادی به دست خواهد آمد، خود را آماده کرد. شاید من این‌‌‌طور فکر می‌‌‌کنم، اما هنوز هم احساس می‌‌‌کنم بسیاری از مردم در حال باختن هستند.