آتش بس شکننده میان اسرائیل و مقاومت عراق/ احتمال درگیری محدود یا گسترش بحران؟
به گزارش اقتصادنیوز، امواج مدیا با انتشار یادداشتی مدعی شد: با وجود آتش‌بس‌های منطقه‌ای، سایه درگیری میان اسرائیل و گروه‌های مقاومت در عراق همچنان بر فضای منطقه سنگینی می‌کند. با آغاز جنگ غزه، رویارویی اسرائیل با حماس و حزب‌الله شدت گرفت و در عین حال، تقابل غیرمستقیم تهران و تل‌آویو نیز آشکارتر شد. در همان دوره، احتمال سرایت تنش‌ها به عراق بالا بود، به‌ویژه که گروه‌های مقاومت عراقی بارها اعلام کردند که اسرائیل را هدف حملات خود قرار خواهند داد.
به گزارش امواج میدیا، این نگرانی‌ها پس از گزارش‌هایی در اکتبر ۲۰۲۴ مبنی بر حمله پهپادی به یک پایگاه نظامی در ارتفاعات جولان، که تحت کنترل اسرائیل است، شدت یافت. ادعا شده که این حمله چهار سرباز اسرائیلی را کشته و ده‌ها نفر دیگر را زخمی کرده است. در حالی که گروه‌های مسلح شیعه عراقی مسئولیت این حمله را رد کردند، اسرائیل وعده انتقام مستقیم داد؛ اما تاکنون این تهدید عملی نشده است.
اختلاف میان نخبگان سیاسی عراق
بر اساس این گزارش، نخبگان سیاسی عراق در قبال تهدیدات اسرائیل دچار شکاف شده‌اند. برخی از مقامات دولت محمد شیاع السودانی که رویکردی تهاجمی دارند، از آمادگی برای مقابله با اسرائیل سخن گفته‌اند. در مقابل، به نظر می‌رسد توافقی شکننده برای محدود کردن مداخله عراق در این درگیری‌ها شکل گرفته است.
همچنین، تلاش‌های السودانی برای کنترل برخی گروه‌های مسلح مقاومت، که بسیاری از آن‌ها در نیروهای رسمی حشدالشعبی ادغام شده‌اند، با چالش‌هایی مواجه است. این وضعیت، پیچیدگی‌های ناشی از اعمال محدودیت‌ها بر مداخلات سیاسی و دیپلماتیک عراق در برابر افزایش تنش‌های منطقه‌ای را نمایان می‌کند.
یک منبع نزدیک به دفتر نخست‌وزیر عراق در گفت‌وگو با امواج میدیا مدعی شده که بحران‌های منطقه‌ای، نخبگان سیاسی عراق را به دو دسته تقسیم کرده است. گروهی شامل نیروهای شیعه هم‌پیمان با محور مقاومت، که معتقدند باید با اسرائیل مقابله شود، و گروه دیگر که شامل احزاب کردی، سنی عرب و برخی سیاستمداران شیعه مستقل است، که تأکید دارند عراق باید از این درگیری‌ها فاصله بگیرد.
آماده‌سازی گروه‌های مقاومت در عراق
با وجود اختلافات داخلی، تمامی طرف‌ها متفق‌القولند که گسترش احتمالی درگیری‌های منطقه‌ای می‌تواند همه بازیگران را درگیر کند. به گزارش امواج میدیا، پس از حمله اکتبر ۲۰۲۴ در جولان، گروه‌های عراقی برای افزایش توان بازدارندگی، پایگاه‌های خود را در اردوگاه «صقر» در جنوب بغداد تخلیه کرده‌اند.
یکی از اعضای «کتائب سیدالشهدا» به امواج میدیا گفته که این اقدام به توصیه مقامات عراقی و برای جلوگیری از آسیب به نیروهای ارتش انجام شده است. در همین حال، یک فرمانده ارشد «حرکت حزب‌الله النجباء» نیز مدعی شد که تهران از متحدانش خواسته برای جلوگیری از گسترش تنش‌ها خویشتن‌دار باشند. این منبع همچنین تأکید کرد که گروه‌های مقاومت عراقی به ایران اطلاع داده‌اند که در صورت اقدام ماجراجویانه ایالات متحده و اسرائیل، به‌طور یک‌جانبه اهدافی را در سراسر منطقه، از جمله کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، هدف قرار خواهند داد.
دست بالای مقاومت در عراق
سیاست مهار واشنگتن و احتمال تشدید تنش‌ها در منطقه در دوران ریاست‌جمهوری جو بایدن، مقام‌های واشنگتن تلاش کردند تا تعادلی شکننده میان حمایت از اسرائیل و جلوگیری از گسترش درگیری‌های منطقه‌ای برقرار کنند. دولت آمریکا به خوبی آگاه بود که اقدامات تهاجمی اسرائیل می‌تواند واکنش تلافی‌جویانه مقاومت عراق را به دنبال داشته و نیروهای آمریکایی را در شرایط دشوارتری قرار دهد. از همین رو، دیپلماسی پشت‌پرده‌ای برای مهار تنش‌ها در جریان بود.
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی وقت آمریکا، به اسرائیل هشدار داده بود که واشنگتن انتظار دارد پیش از هرگونه اقدام نظامی علیه مقاومت، در جریان آن قرار گیرد. اگرچه این ادعاها تأیید نشده، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد که اسرائیل پیش از حمله اکتبر ۲۰۲۴، تحت فشار آمریکا، واشنگتن را در جریان برنامه‌های خود قرار داده بود.
احتمال درگیری محدود یا گسترش بحران؟
به گزارش امواج میدیا، با توجه به شرایط فعلی، بعید به نظر می‌رسد که اسرائیل مستقیماً مقاومت عراق را هدف قرار دهد. بااین‌حال، برخی ناظران معتقدند که در صورت ازسرگیری تنش‌ها، تل‌آویو ممکن است به اقدامات محدودتری روی آورد تا از وقوع یک جنگ گسترده و پرهزینه جلوگیری کند.
بااین‌حال، گروهی دیگر هشدار می‌دهند که حتی این ماجراجویی‌های محدود نیز می‌تواند زمینه‌ساز تشدید درگیری‌ها در جبهه‌های مختلف شده و احتمال رویارویی با گروه‌های مسلح شیعه عراق را افزایش دهد. قدرت اصلی مقاومت عراق در توانایی آن‌ها برای هدف قرار دادن منابع انرژی، به‌ویژه نفت و گاز، نهفته است که نقش مهمی در اقتصاد جهانی دارد.
در میان‌مدت، به نظر می‌رسد همه طرف‌ها در تلاش‌اند تا با محدود کردن اقدامات نظامی، امتیازات دیپلماتیک کسب کنند. بااین‌حال، در منطقه‌ای که هر لحظه ممکن است شعله‌های درگیری زبانه بکشد، هیچ سناریویی از پیش قطعی نیست.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
