شطرنج بزرگ در آسیای مرکزی/ بازی چندگانه روسیه با چین و آمریکا؛ متحدان قدیم رقیب شدند
جنگ در اوکراین صفحه شطرنج ژئوپلیتیک آسیای مرکزی را تغییر داد و بر ماهیت چندوجهی و پیچیده روابط منطقه با مسکو تأثیر گذاشت. از یک‌سو، جنگ پوتین توسط کشورهای آسیای مرکزی حمایت نشد، از همین رو مسئله به‌رسمیت‌شناخته‌شدن سرزمین‌هایی که به اشغال روسیه درآمده‌اند، توسط بازماندگان شوروی مغفول ماند. از سوی دیگر، حجم تجارت با مسکو از زمان آغاز جنگ به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته که اغلب منجر به صادرات مجدد و دور زدن تحریم‌ها می‌شود. این امر هم‌زمان با تقویت روابط تجاری با اروپا و سایر بازیگران توسط آسیای مرکزی اجرایی می‌شود.
علاوه بر این، تحولات اخیر در ژئوپلیتیک آسیای مرکزی شامل منطقه‌گرایی رو به رشد است. چنین رویکردی محصول ابتکار عمل شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهور ازبکستان، است که در سال ۲۰۱۶ استراتژی تازه‌ای را برای حمایت از همکاری و اتصال منطقه‌ای کلید زد. از همین رو، به واسطه جنگ اوکراین، همکاری نزدیک منطقه‌ای، به‌ویژه در حوزه‌های امنیتی و دفاعی، با سرعت محقق شد. تلاش برای ساختن هویت جمعی منطقه‌ای روند دیگری است که پس از سال ۲۰۲۲ تشدید شد.
به‌طور کلی، درک نادرست غرب از منطقه اغلب با دو نکته مرتبط است. نخست، دست‌کم‌گرفتن نقش دو بازیگر اصلی، یعنی روسیه و چین، و منافع آن‌ها. دوم، دست‌بالاگرفتن برنامه‌های سیاسی غرب با نادیده‌گرفتن اولویت‌های کشورهای آسیای مرکزی. چین و روسیه دارای منافع حیاتی سیاسی، اقتصادی و امنیتی در منطقه هستند و هرکدام با استفاده از اهرم‌های خود تلاش دارند تا این منافع را تأمین کنند. برای چین، آسیای مرکزی منبع فراوانی از مواد خام است، درحالی‌که روسیه به دلیل میراث اقتصادی شوروی، از همکاری انرژی با منطقه سود می‌برد و گاهی از این جغرافیا به‌عنوان ابزاری برای اعمال نفوذ اقتصادی استفاده می‌کند.
مشروح این گزارش را در اقتصادنیوز با تیتر «پس‌لرزه‌های جنگ اوکراین؛ محاصره خاموش پوتین/ نقشه شوم چین و غرب برای روسیه» بخوانید.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
