افزایش بهرهوری؛ ضرورتی انکارناپذیر
کشورهای پیشرفته و توسعهیافته بخش زیادی از رشد تولید خود را از ارتقای درست انجامدادن کارهای درست بهدست میآورند و رشد و توسعه اقتصادی از طریق افزایش بهرهوری از مهمترین اهداف اقتصادی کشورها بوده و یکی از عوامل اصلی رشد پایدار محسوب میشود؛ چراکه با سرمایهگذاری بلندمدت برای نهادینهکردن فرهنگ بهرهوری و استفاده و بهرهگیری بهینه از توان منابع مادی و انسانی، حداکثر سود و افزایش رفاه و بهبود سطح زندگی مردم جامعه و افزایش ثروت ملی بهدست میآید و با بهرهوری بالا تداوم فعالیت و سودآوری بنگاهها در دنیای پررقابت امروز تضمین میشود، اما در کشور ما توجه و عنایت کمتری به موضوع بهرهوری شده و در نتیجه بهرهوری سهم کمتری را در رشد اقتصادی کشور از آن خود کرده است.جهان بهطور سریعی از لحاظ اجتماعی و اقتصادی در حال تغییر است و ما ناگزیر به مواجهه با این پیچیدگیهای فزاینده و چالشهای جهانی هستیم. توسعه مداوم در تمامی حوزههای علم و فناوری، فرصتهای جدیدی را پیشروی بشر گشوده و ابزارهایی برای مواجهه با چالشها در اختیار ما قرار داده است. در این بین افزایش بهرهوری، یک ضرورت انکارناپذیر و یکی از راههای برونرفت از مشکلات و نجات اقتصاد کشور است که با تلاش در جهت کاهش سایز بزرگ دولت و هزینههای مترتب آن و کوچکسازى و چابکسازى و تغییر نقش آن از یکسو و توجه و توسعه بیش از پیش بخشخصوصی واقعی و واگذاری فعالیتها به آن بهعنوان محور توسعه کشور از سوی دیگر، مهمترین راهکار برای افزایش اثربخشی و کارآیی است؛ چراکه ذات فعالیتهای دولتی بهرهوری اقتصادی را تقلیل میدهد و بنگاههای تحت مدیریت دولت از سطح پایینی از بهرهوری برخوردارند و بازدهی و کارآیی پایین اقتصادی، یکی از موانع اصلی رشد و توسعه اقتصادی است. بهرهوری دولت باید در حوزه سیاستگذاریها باشد و دولت از تصدىگرى، عاملیت و دخالت، به سیاستگذارى، هدایت و نظارت تغییر رویکرد دهد.یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر بهرهوری، محیط کسب وکار است و به هر میزانی که محیط کسب وکار از عدمشفافیت و مملو از دریچههای رانت و امضاهای طلایی برخوردار باشد، بهرهوری به همان میزان کاهش مییابد و در محیط کسب و کار نامناسب نمیتوان شاهد بهبود قابلتوجه بهرهوری بود. در عین حال، نیروی انسانی نخبه، بهعنوان سرمایههای اصلی و واقعی کشور که محور اساسی بهرهوری هستند و هزینه تربیت آنها توسط کشور پرداخت شده جذب آن نشده و از کشور مهاجرت کرده و به کشورهای پیشرفته میروند و بهرهبرداری از این سرمایهها توسط آن کشورها صورت میپذیرد، چراکه در شرایط حاضر سرمایه انسانی نوآور و خلاق از مهمترین شاخصها در بهبود بهرهوری در کشورهاست و لازمه بهرهوری فراهمکردن زمینههای افزایش نوآوری و خلاقیت و بهبود محیط کاری برای نیروی انسانی و بسترسازی برای بومی کردن و بهکارگیری فناوری و تکنولوژیهای روز دنیا است.شاخص رقابتپذیری برای شناسایی عملکرد مطلوب یکی از مهمترین شاخصهاست و بنگاههای اقتصادی برای افزایش درآمد بیشتر و کاهش در هزینهها به دنبال راهحلهایی برای بهبود بهرهوری جهت بالابردن توان رقابتپذیری است. اگر قابلیت و توانایی و عملکرد یک بنگاه در فروش و عرضه کالا و خدمات در یک بازار در مقایسه با دیگر بنگاهها در همان بازار بالاتر باشد، از قدرت رقابتپذیری بیشتری برخوردار میشود. رقابتپذیری یکی از مهمترین عوامل موفقیت و ناتوانی رقابتی نیز عامل شکست بنگاههای اقتصادی است. در یک بازار رقابتی ضمن اینکه تولیدکنندگان و مصرفکنندگان از آزادی انتخاب برخوردارند، مصرفکنندگان بهدنبال حداکثر رفاه و تولیدکنندگان با هدف ماندن در بازار با استفاده بهینه از منابع و خلاقیت و ارتقای کیفیت محصولات تولیدی و کاهش هزینهها بهدنبال رضایتمندی مصرفکنندگان و حضور مستمر در بازار هستند. در نتیجه در یک بازار رقابتی این شایستهترینها هستند که باقی میمانند و بهترین محرک برای بهرهوری رقابت است.برای نیل به توسعه اقتصادی کشور علاوه بر بهکارگیری نهادهها و افزایش منابع، نیازمند ارتقای بهرهوری و اصلاح و بهبود نظامها و روشهای انجام کار در سطوح مختلف از جمله مدیریت خرد و کلان هستیم و با مدیریت و کاهش بهای تمامشده کالاهای تولیدی و با عبور از اقتصاد مبتنی بر منابع به اقتصاد مبتنی بر بهرهوری با بهرهمندی از تکنولوژیهای روز دنیا ضمن تامین نیازهای داخلی کشور، امکان حضور و شرایط رقابت و افزایش صادرات کالاهای غیرنفتی در بازارهای جهانی برای محصولات تولیدی کشور فراهم خواهد شد.