«جنگ تعرفه‌‌‌ها» بازار مواد کشاورزی و پروتئینی را به کدام سو میبرد؟
تجارت غذا در تنگنا
رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲ آوریل ۲۰۲۵ در باغ رز کاخ سفید، فرمان‌های اجرایی مربوط به اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی را امضا کرد/ عکس: اندرو هار‌نیک
جزئیات تعرفه‌‌‌های جدید و تاثیرات بر کشورهای مختلف
ترامپ در سخنرانی خود در کاخ سفید، از مجموعه جدید تعرفه‌‌‌ها رونمایی کرد که قرار است به‌‌‌طور فوری اجرا شوند. این تعرفه‌‌‌ها شامل کشورهای بزرگ تجاری مانند چین با تعرفه ۳۴ درصدی و اتحادیه اروپا با تعرفه ۲۰ درصدی خواهند بود. در این میان، کشورهای کانادا و مکزیک از این فهرست کنار گذاشته شده‌‌‌اند و هیچ‌گونه تغییرات تعرفه‌‌‌ای برای آنها در نظر گرفته نشده است.
طبق گزارشی که کاخ سفید منتشر کرده، کالاهایی که با توافق‌نامه «توافق‌نامه آمریکا-مکزیک-کانادا» سازگاری دارند، همچنان از تعرفه صفر‌درصد برخوردار خواهند بود. اما کالاهایی که با این توافق همخوانی نداشته باشند، تحت تعرفه ۲۵درصد قرار خواهند گرفت.
تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که این سیاست‌‌‌های تعرفه‌‌‌ای می‌تواند باعث ایجاد اختلال در بازارهای جهانی شود و خریداران بین‌المللی را مجبور می‌کند به دنبال منابع تامین جدیدی بگردند. همچنین، با توجه به احتمال واکنش‌‌‌های تلافی‌‌‌جویانه از سوی کشورهای هدف، ممکن است این سیاست‌‌‌ها تاثیر منفی بر صادرات برخی محصولات کشاورزی و پروتئینی ایالات متحده به سایر کشورها بگذارد و باعث کاهش یا افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی شود.
گوشت گاو
در بخش واردات گوشت گاو، ترامپ اعلام کرد که واردات این محصول از کشورهای مختلف به ایالات متحده با تعرفه ۱۰ درصدی مواجه خواهد شد. استرالیا یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گوشت گاو به ایالات متحده است و در سال ۲۰۲۴، حدود ۱.۱ میلیارد پوند گوشت گاو به ایالات متحده صادر کرده است. این کشور در ماه ژانویه ۲۰۲۵ نیز حدود ۱۲۹.۵ میلیون پوند گوشت گاو به آمریکا ارسال کرده که پس از برزیل، در جایگاه دوم قرار دارد. ترامپ در سخنرانی خود از استرالیا انتقاد کرد که هیچ‌گونه گوشت گاوی از ایالات متحده خریداری نمی‌‌‌کند، در حالی که این کشور در سال گذشته حدود ۳ میلیارد دلار گوشت گاو از استرالیا وارد کرده است. علاوه بر استرالیا، کشورهای دیگری مانند نیوزیلند، برزیل و نیکاراگوئه نیز مشمول تعرفه‌‌‌های جدید خواهند شد. نیوزیلند که در سال ۲۰۲۴ حدود ۵۵۹ میلیون پوند گوشت گاو به ایالات متحده صادر کرده، تحت‌تاثیر این تعرفه‌‌‌ها قرار خواهد گرفت. برزیل که در همان سال ۶۹۰.۹ میلیون پوند گوشت گاو به ایالات متحده صادر کرده، نیز مشمول تعرفه ۱۰ درصدی خواهد بود. همچنین، نیکاراگوئه که در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۵۴.۶ میلیون پوند گوشت به ایالات متحده ارسال کرده است، با تعرفه ۱۸ درصدی روبه‌‌‌رو خواهد شد.
تعرفه‌‌‌های جدید و تغییرات در بازار گوشت خوک
در رابطه با واردات گوشت خوک، ترامپ اعلام کرد که این محصول نیز از کشورهای مختلف تحت‌تاثیر تعرفه‌‌‌های جدید قرار خواهد گرفت. یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گوشت خوک به ایالات متحده، برزیل است که در سال ۲۰۲۴ حدود ۷۱.۲۵ میلیون پوند گوشت خوک به ایالات متحده ارسال کرده است. این کشور همچنین در ماه ژانویه ۲۰۲۵ حدود ۸ میلیون پوند گوشت خوک به ایالات متحده صادر کرده است. علاوه بر برزیل، کشورهای بریتانیا، شیلی و کانادا نیز به‌‌‌عنوان کشورهای بزرگ صادرکننده گوشت خوک به ایالات متحده در نظر گرفته شده‌‌‌اند و از این پس با تعرفه ۱۰ درصدی مواجه خواهند شد.
در این میان، کشورهای کانادا و مکزیک که در فهرست تعرفه‌‌‌ها قرار نگرفته‌‌‌اند، همچنان به صادرات خود به ایالات متحده ادامه خواهند داد. در سال ۲۰۲۴، کانادا حدود ۷۰۸.۱ میلیون پوند و مکزیک ۹۲.۲ میلیون پوند گوشت خوک به ایالات متحده صادر کرده‌‌‌اند. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که واردات گوشت خوک ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱.۱۴ میلیارد پوند برسد و در سال ۲۰۲۵ کمی کاهش یابد. این تغییرات در واردات، می‌تواند بر قیمت‌ها و دسترسی به این محصول در بازارهای جهانی تاثیر بگذارد.
تاثیر تعرفه‌‌‌ها بر واردات محصولات کشاورزی ذرت و سویا
ایالات متحده همچنین یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان ذرت و سویا در جهان است، اما واردات محدودی در این زمینه دارد. طبق پیش‌بینی‌‌‌های رسمی، واردات ذرت در سال بازاری ۲۰۲۴-۲۰۲۵ به حدود ۶۴۰هزار تن و واردات سویا به حدود۵۴۰ هزارتن خواهد رسید. در دوره بین ۱ آوریل ۲۰۲۴ تا امروز، ایالات متحده حدود ۵۰۸هزار تن ذرت وارد کرده است که ترکیه، برزیل و آرژانتین از بزرگ‌ترین تامین‌‌‌کنندگان این محصول به ایالات متحده هستند. ترامپ برای واردات ذرت از این کشورها تعرفه ۱۰ درصدی تعیین کرده است. همچنین واردات سویا از کشورهای مختلف مانند آرژانتین، شیلی، اسپانیا و مصر نیز با تعرفه‌‌‌های جدید روبه‌‌‌رو خواهد بود. بر اساس داده‌‌‌های منتشرشده، واردات سویا به ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ به حدود ۲۰۴هزار تن خواهد رسید. کشورهای مختلف همچون آرژانتین، شیلی و اسپانیا سهم زیادی در تامین این محصول دارند که تحت‌تاثیر سیاست‌‌‌های جدید ترامپ قرار خواهند گرفت و تاثیرات آن در بازارهای جهانی قابل‌توجه خواهد بود.
تاثیرات گسترده تعرفه‌‌‌ها بر روابط تجاری و بازارهای جهانی
تعرفه‌‌‌های جدید که رئیسجمهور ایالات متحده اعلام کرده، بر روابط تجاری ایالات متحده با کشورهای مختلف تاثیر خواهد گذاشت، همچنین موجب اختلالاتی در بازارهای جهانی نیز خواهد شد. این تغییرات می‌تواند تاثیرات بلندمدت و کوتاه‌‌‌مدتی بر بازارهای کشاورزی و پروتئینی ایالات متحده بگذارد و خریداران جهانی را به سمت منابع تامین جایگزین سوق دهد. همچنین، کشورهای مختلف ممکن است به این سیاست‌‌‌ها پاسخ دهند و تعرفه‌‌‌های تلافی‌‌‌جویانه وضع کنند که در نهایت به ایجاد کشمکش‌‌‌های تجاری جدید در سطح جهانی منجر خواهد شد. در مجموع، سیاست‌‌‌های جدید تعرفه‌‌‌ای ایالات متحده، به‌‌‌ویژه در حوزه کشاورزی و پروتئینی، چشم‌‌‌انداز پیچیده‌‌‌ای را برای تجارت جهانی به همراه خواهد داشت و به‌‌‌نظر می‌رسد که در آینده‌‌‌ای نزدیک، مذاکرات و تعاملات تجاری بین کشورهای مختلف با چالش‌‌‌های جدیدی روبه‌‌‌رو خواهد شد.
