فولاد مبارکه؛ حامی صنعت نسوز کشور
اقدامات چشمگیر در حوزه بومی سازی نسوز
مصطفی عطایی‌پور، معاون خرید فولاد مبارکه در این باره گفت: امروزه به‌دلیل چالش‌هایی چون افزایش نرخ مواد اولیه و انرژی، رقبای داخلی و خارجی و تحریم‌های ظالمانه، حاشیه سود شرکت‌ها تحت تأثیر قرار گرفته است. در این شرایط باید دو مقوله مصرف بهینه و افزایش عمر محصول را مدنظر قرار داد.
در شرایط تحریم به منظور پایداری تامین اقلام و تجهیزات مورد نیاز مدیریت بومی‌سازی شرکت فولاد مبارکه در سال ۱۳۸۰ با تمرکز بر تولید داخل قطعات یدکی تشکیل شد و موفق به بومی‌سازی بیش از ۹۰ درصد از کل قطعات فولاد مبارکه و صرفه‌جویی ارزی بسیار خوبی شده است.
به طور مشخص در حوزه بومی سازی نسوز هم تاکنون اقدامات چشمگیری انجام شده و از این پس نیز باید در مسیر توسعه حرکت کرد؛ چون شرکتی که توسعه نداشته باشد بقا نخواهد داشت.
در راستای حمایت از بومی‌سازی اقلام موردنیاز در حوزه نسوز، طبق بخشنامه موجود، اگر قطعه‌ای در کشور بومی‌سازی شود، برای خرید محصول تولیدشده قراردادی ۳ تا ۵ ساله منعقد می‌شود که این موضوع باید مدنظر حوزه نسوز نیز قرار گیرد.
ظرفیت کشور برای تولید محصولات باکیفیت
همچنین در ادامه غلامرضا سلیمی، معاون بهره‌برداری شرکت فولاد مبارکه افزود: جامعه صنعت نیازمند گفت‌وگو در همه سطوح است و برگزاری نشست‌هایی در قالب هم‌اندیشی برای شنیدن و شنیده شدن ضروری است. او گفت: با توجه به رقابتی شدن صنعت فولاد، باید برای حضور در بازارهای داخلی و جهانی در استراتژی‌ها بازنگری شود. بازنگری در استراتژی‌های توسعه محصول، توسعه تکنولوژی، اقتصاد چرخشی و کاهش هزینه‌ها (مدیریت هزینه‌ها) ضروری است که خوشبختانه در شرکت فولاد مبارکه به همه این موارد پرداخته شده است. ارتقای سطح کیفیت محصولات می‌تواند نقش بسزایی در توسعه صنعت و اقتصاد داشته باشد. نیاز امروز ما کیفیت در تولید محصولات است. تولید فولاد طی ۱۰ سال گذشته در دنیا از ۱.۵ میلیارد تن به حدود ۲ میلیارد تن در سال رسیده و این در حالی است که کشور ایران در رتبه دهم دنیا ایستاده و جزو تولیدکنندگان اصلی فولاد در دنیا محسوب می‌شود.
رشد تولید فولاد در کشور ما حدود ۷/ ۵ درصد است و عمدتاً تولید اسلب انجام گرفته است. همچنین تولید نسوز در کشور حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن در سال است.
۸۰ شرکت تولید نسوز در کشور وجود دارد که ۱۵ شرکت ۴۰۰ هزار تن از کل تولید نسوز کشور را در اختیار دارند و حدود ۷۸ درصد در بخش خصوصی و مابقی در بخش دولتی و نیمه‌دولتی فعالیت دارند. نکته قابل‌توجه این است که از این میزان تولید حدود ۷۷ درصد در صنعت فولاد مصرف می‌شود.
در بومی‌سازی حوزه تولید عملکرد خوبی داشته‌ایم. بیشترین تولیدات نسوز در حوزه منزیتی، آلومینایی و دولومیتی است. در مقوله منزیتی مصرف کشور ۲۰۰ هزار تن و تولید داخل کشور ۱۰۰ هزار تن است به این معنا که ۱۰۰ هزار تن ظرفیت تولید وجود دارد که باید توسعه در دستور کار قرار گیرد. همچنین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تن محصول آلومینایی در کشور مصرف می‌شود.
۲۰ معدن فعال و ۳۰ معدن غیرفعال در کشور وجود دارد. در شرق و جنوب شرق کشور پتانسیل برای تولید وجود دارد که باید توجه بیشتری به اکتشاف و استخراج در این مناطق شود.
در حوزه نسوز ۹۰ تا ۹۵ درصد بومی‌سازی محصولات صورت گرفته است. ما باید به بومی‌سازی مواد اولیه در صنایع بپردازیم و در این حوزه سرمایه‌گذاری کنیم. در این زمینه نیاز به دانش فنی بیشتری داریم و می‌توانیم از ظرفیت‌های خوب دانشگاه و حوزه نسوز استفاده کنیم.
متأسفانه در کشور ما رقابت در قیمت جایگزین رقابت در کیفیت شده، اما باید تولید به سمت کیفیت سوق پیدا کند.
اروپا برای خرید محصول به دنبال ارزانی انرژی است و به کشور هند روی آورده است. ما هم باید با صادرات محصولات خود به بازارهای اروپایی در این عرصه پیشتاز باشیم.
۹ میلیارد تومان؛ حجم مبادلات فولاد مبارکه با دانش‌بنیان‌ها
علی یار عراقی، مدیر برنامه‌ریزی خرید شرکت فولاد مبارکه نیز با بیان این که ارزیابی منابع تأمین یکی از مأموریت‌های مهم بخش برنامه‌ریزی خرید است افزود: اگر به‌صورت فرایندی به این موضوع نگاه کنیم، می‌توان گفت اولین ایستگاه، شناسایی منابع تأمین است. دومین ایستگاه، ارزیابی ورود منابع تأمین است. در مرحله بعد، تیم ارزیابی متشکل از یک کارگروه کارشناسی، براساس چک‌لیست‌های تخصصی، ارزیابی‌ها را انجام می‌دهند و در نهایت یک تأمین‌کننده در بانک اطلاعاتی شرکت ثبت می‌شود. در ادامه، دو ارزیابی دیگر نیز انجام می‌شود که یکی از آن‌ها ارزیابی عملکرد و ارزیابی دوره‌ای انجام می شود. خوشبختانه از محل بومی‌سازی قطعات یدکی، مواد مصرفی و برخی موارد دیگر از سال ۱۳۸۰ تاکنون نزدیک به ۳ هزار میلیون دلار کاهش هزینه داشتیم. حدود ۵۰۰ شرکتی که در بانک اطلاعاتی فولاد مبارکه وجود دارد جزو شرکت‌های دانش‌بنیانی هستند که طی ۳ سال گذشته، حجم مبادلات و قراردادها با این شرکت‌ها چیزی حدود ۹ هزار میلیارد تومان بوده است.
لزوم تدوین نقشه راه مدون در زمینه نسوز
محمود محمدی فشارکی، مدیر مجتمع فولاد سبا نیز در ادامه گفت: در حال حاضر در مجتمع فولاد سبا مصرف نسوز به حدود ۸ کیلوگرم رسیده است. برخی پروژه‌ها در دفتر فنی و بخش نسوز تعریف شده است که امیدواریم به روش‌ها و استانداردهای جهانی در مرز ۵ یا ۶ برسیم.
باید حرکت‌های متمرکزتری در گروه فولاد مبارکه در حوزه نسوز انجام شود.
امیدواریم بتوانیم با راهبرد مدون، اقتصادی بودن مصرف نسوزهای داخلی و اقتصاد چرخشی نسوز را دنبال کنیم.
فولاد مبارکه حامی بومی‌سازی صنعت فولاد
لقمانی دبیر انجمن نسوز دیگر شرکت کننده این رویداد نیز گفت: صنعت نسوز در صنایع بسیاری که با درجه حرارت بالا سروکار دارد، نقش مهمی دارد. ۷۰ درصد موارد فروش نسوز در جهان مربوط به صنعت فولاد و بعد از آن صنعت سیمان است و سایر صنایع سهمی ۱۰ تا ۱۵ درصدی از نسوز دارند.
به‌طورکلی فلزات غیرآهنی، سرامیک، شیشه و عمده تولیدات صنعتی به نسوز وابسته هستند. گرچه صنعت نسوز در قیمت تمام‌شده فولاد ۷ درصد سهم دارد، اما به‌قدری این سهم کلیدی است که صنعت فولاد بدون نسوز با بحران مواجه می‌شود. در ایران طی ۳۰ سال قبل صنعت نسوز رشد چشمگیری داشته است و طبق آمار امروز ۶۵ تولیدکننده رسمی و شرکت نسوز داریم و حدود ۱۰ شرکت در تولید آجر هم فعال هستند و سهم تولید این شرکت‌ها ۶۰ درصد نیاز کشور است. ظرفیت نصب‌شده نسوز در حال حاضر در کشور حدود ۷۵۰ هزار تن است و این در حالی است‌که برآورد بازار فروش حدود ۵۸۰ هزار تن است و شکاف نزدیک ۲۰۰ تنی در این بین وجود دارد. در حال حاضر شرکتی که به‌شدت به بومی‌سازی صنعت فولاد کمک کرده شرکت فولاد مبارکه است.
افزایش کیفیت مواد نسوز؛ نیازمند ارتباط میان صنعت و فعالین این عرصه
در ادامه این نشست باوند، عضو هیئت‌علمی دانشگاه نیز کیفیت نسوزها در فرایند تولید فولاد را بسیار مهم دانست و گفت: اگر قرار است در مصرف و بهره‌برداری مواد نسوز پیشرفت داشته باشیم، باید در تعاملی دوطرفه تلاش کنیم مصرف‌کننده و تولیدکننده، یکدیگر را به‌خوبی بشناسند که این موضوع نیازمند بسترسازی‌هایی برای ایجاد این ارتباط است. او افزود: یکی از موارد دیگری که در این موضوع دخیل است نیروی انسانی کارآزموده است، چراکه پایه و اساس موضوعاتی نظیر تحقیق و توسعه همین نیروی انسانی است، یجاد مرکزی قوی برای بازرسی نسوز یکی از مواردی است که می‌تواند به تقویت این صنعت کمک کند.
علی‌رغم فعالیت‌های زیاد صنعتی در بخش نسوز، مجله‌ای تخصصی برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات فنی میان مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان وجود ندارد که به نظر می‌رسد فولادی‌ها در این زمینه می‌توانند یاریگر انجمن تولیدکنندگان نسوز باشند.
