ضرورت‌های راهبردی انتقال عملیات بندری به چابهار
موقعیت چابهار خارج از تنگه هرمز، امکان تداوم تجارت در شرایط بحرانی را فراهم می‌کند. طبق برآوردها، حدود ۳۰ درصد تجارت جهانی نفت از تنگه هرمز عبور می‌کند و هرگونه انسداد آن می‌تواند تبعات سنگینی برای صادرات ایران داشته باشد. اتصال مستقیم به اقیانوس هند از طریق چابهار، این ریسک ژئوپلیتیک را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
از منظر جغرافیایی، چابهار فاصله کمتری نسبت به بازارهای مهم منطقه دارد. برای نمونه، فاصله چابهار تا بندر کاندلا در هند حدود ۹۰۰ مایل دریایی است، درحالی‌که از بندرعباس این فاصله بیش از ۱۲۰۰ مایل دریایی است. این تفاوت، باعث صرفه‌جویی ۱۵ تا ۲۰ درصدی در زمان و هزینه حمل‌ونقل می‌شود. همچنین، طرح توسعه راه‌آهن چابهار-زاهدان به طول ۶۳۰ کیلومتر، اتصال بندر به شبکه ریلی کشور را تا سال ۲۰۲۶ تکمیل می‌کند و موقعیت ترانزیتی چابهار را بهبود می‌بخشد.
دولت ایران طی سال‌های اخیر بیش از ۱ میلیارد دلار در توسعه زیرساخت‌های چابهار سرمایه‌گذاری کرده و با ارائه معافیت‌های مالیاتی ۲۰ ساله و تسهیلات ویژه در منطقه آزاد، این بندر را به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی تبدیل کرده است. چابهار با عمق ۱۶ متر در پایانه شهید بهشتی، قابلیت پذیرش کشتی‌های ۱۰۰ هزار تنی را دارد، درحالی‌که در برخی بنادر خلیج فارس این ظرفیت محدودتر است.
این ویژگی چابهار را در زنجیره لجستیکی منطقه ممتاز می‌کند. در نهایت، اتکای صرف به بندر شهید رجایی در شرایط تحریم‌ها و تحولات منطقه‌ای می‌تواند ریسک‌های جدی برای تجارت خارجی ایران ایجاد کند. تنوع‌بخشی به مسیرهای صادراتی از طریق چابهار، پیش‌بینی می‌شود تاب‌آوری اقتصادی کشور را تا ۳۰ درصد افزایش دهد و سهم ایران از بازار ترانزیتی منطقه (که اکنون کمتر از ۲ درصد است) را در میان‌مدت به ۵ درصد برساند. بنابراین، توسعه چابهار، همزمان یک ضرورت اقتصادی و یک سرمایه‌گذاری راهبردی برای آینده است.
