7 پیشنهاد برای «رونق سرمایه‌‌‌گذاری» در صنعت دارو

۱- ثبات در سیاستگذاری: یکی از چالش‌‌‌های اساسی در صنعت دارو، تغییرات ناگهانی در قوانین و مقررات است که باعث بی‌‌‌ثباتی در سرمایه‌‌‌گذاری و برنامه‌‌‌ریزی شرکت‌ها می‌شود. دولت باید با اتخاذ سیاست‌‌‌های پایدار و پیش‌بینی‌‌‌پذیر، زمینه را برای رشد و توسعه این صنعت فراهم کند.

۲- اصلاح نظام قیمت‌‌‌گذاری و حذف قیمت‌‌‌گذاری دستوری: قیمت‌‌‌گذاری غیرمنطقی دارو بدون در نظر گرفتن افزایش هزینه‌‌‌های تولید، باعث کاهش انگیزه تولیدکنندگان و ایجاد مشکلات مالی برای شرکت‌ها شده است. دولت باید با اصلاح این نظام، اجازه دهد قیمت‌‌‌گذاری بر اساس هزینه‌‌‌های واقعی و مدل‌‌‌های حمایتی منطقی و کارشناسی صورت گیرد تا تولیدکنندگان بتوانند به‌‌‌صورت رقابتی در بازار فعالیت کنند.

۳- ارائه مشوق‌‌‌های مالی و تسهیلات صادراتی: حمایت منطقی و کارشناسی از صادرات دارو می‌تواند یکی از راه‌‌‌های اصلی توسعه این صنعت باشد. دولت باید با ارائه مشوق‌‌‌های مالی، تسهیلات بانکی کم‌‌‌بهره و انعقاد تفاهم‌‌‌نامه‌‌‌های همکاری با کشورهای همسایه، مسیر صادرات را هموار کند تا شرکت‌های دارویی بتوانند در بازارهای بین‌المللی رقابت کنند.

۴- حمایت از تولید فراسرزمینی: در سال‌های اخیر، تولیدات دارویی کشور با تکیه بر دانش متخصصان داخلی و با رعایت کامل استانداردها و الزامات بین‌المللی، توانسته‌‌‌اند صلاحیت کیفی حضور در بازارهای جهانی را کسب کنند. این موفقیت، فرصتی مغتنم برای تبدیل صنعت دارو به پیشران صادرات غیرنفتی و ابزار موثر در دیپلماسی سلامت کشور است. با این حال، چالش‌‌‌های صادرات دارو فراتر از مسائل فنی است و نیازمند سیاستگذاری‌‌‌های هدفمند، شفاف و مبتنی بر مشارکت واقعی بخش خصوصی، شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان، نهادهای پژوهشی مستقل و تصمیم‌‌‌سازان حاکمیتی است. در این مسیر، حمایت از تولید فراسرزمینی می‌تواند راهبردی حیاتی باشد. با استفاده از ظرفیت خالی کارخانه‌ها در کشورهای واسط یا بازار هدف، می‌توان تولیدات داخلی را در بستر شرکت‌های بین‌المللی، به شکلی پایدار و رقابتی وارد بازارهای جهانی کرد. این الگو که سال‌هاست توسط شرکت‌های پیشروی جهانی دنبال می‌شود، امروز باید با حمایت عملی دولت، در دستورکار صنعت دارویی کشور نیز قرار گیرد. پیشنهاد می‌شود در گام نخست، شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان دارای صلاحیت و محصولات ارزیابی‌‌‌شده، با حمایت جدی برای تاسیس شرکت‌های وابسته در بازارهای هدف، تقویت شوند تا در آینده نزدیک محصولات با دانش فنی ایرانی در خارج از کشور تولید و وارد بازارهای جهانی شوند.

۵- حمایت از تحقیق و توسعه (R&D) و فناوری‌‌‌های نوین: نوآوری و تحقیق و توسعه نقش کلیدی در پیشرفت صنعت دارو دارند. دولت باید با تخصیص بودجه‌‌‌های حمایتی و ارائه تسهیلات ویژه به شرکت‌های دانش‌بنیان، شرکت‌های دارویی را به سرمایه‌‌‌گذاری در تحقیق و توسعه ترغیب کند تا بتوانند محصولات جدید و باکیفیت تولید کنند.

۶- تسریع در پرداخت مطالبات شرکت‌های دارویی: یکی از مشکلات جدی صنعت دارو، تاخیر طولانی در پرداخت مطالبات از سوی بیمارستان‌‌‌ها و مراکز درمانی است که باعث اختلال در نقدینگی شرکت‌ها می‌شود. دولت باید سازوکاری برای تسویه به‌‌‌موقع این مطالبات ایجاد کند تا تولیدکنندگان بتوانند فعالیت خود را بدون مشکل ادامه دهند.

۷- کنترل واردات داروهای غیرضروری و مبارزه با قاچاق: حضور داروهای قاچاق و واردات بی‌‌‌رویه محصولات مشابه داخلی، یکی از چالش‌‌‌های مهم این صنعت است. دولت باید با نظارت دقیق‌‌‌تر بر واردات و جلوگیری از ورود داروهای غیرضروری، از تولیدکنندگان داخلی حمایت منطقی و کارشناسی کند و رقابت سالم را در بازار دارویی کشور تضمین کند.

جمع‌‌‌بندی

صنعت دارو، نه‌‌‌تنها یکی از ارکان کلیدی اقتصاد ملی است، بلکه مستقیما با حیاتی‌‌‌ترین نیاز جامعه یعنی سلامت در ارتباط است. توسعه این صنعت، بدون تردید به معنای پیشرفت هم‌‌‌زمان در حوزه‌‌‌های اقتصادی، اجتماعی و علمی ‌‌‌کشور خواهد بود که امیدواریم دولتمردان با درک آن و توجه به این هفت پیشنهاد، برای تحقق شعار سال، سرمایه‌‌‌گذاری در تولید دارو و فرآورده‌‌‌های دارویی در کشور را بیش از پیش مورد توجه قرار دهند.

* فعال صنعت دارو و مدیر ارشد اجرایی