«یاتا» زمان بازگشت شرکت‌های هوایی به وضعیت نرمال را در سه قاره پیش‌بینی کرد
تاریخ پرواز هواپیماها از باند «کرونا»
اگر واکسن عمل کند، اقتصاد غولهای هوایی در ۲۰۲۴ به ۲۰۱۹ برمیگردد
به گزارش شرکت آمریکایی استاندارد اند پورز، اگرچه آمارها حاکی از آن است که حداقل یک واکسن برای بیماری کووید-۱۹ تا پایان امسال تایید اولیه شود اما پذیرش نهایی آن و در دسترس بودن آن برای بازگردانی تقاضای سفرهای هوایی بسیار مهم است که این امر حداقل تا اواسط سال ۲۰۲۱ به‌طول می‌انجامد. درحال‌حاضر انتظار می‌رود بازیابی و بهبود ترافیک هوایی جهان کندتر و ضعیف‌تر از آنچه که پیش از این برآورد شده بود، رخ دهد که این امر منجر به افزایش هزینه‌ها و بدهی شرکت‌های هواپیمایی خواهد شد.
با جهش ناگهانی ابتلا به بیماری کووید-۱۹ در سراسر جهان و آغاز دور جدیدی از محدودیت‌ها و بسته شدن مرزها به‌ویژه در اروپا، صنعت هوایی جهان با افزایش خطرات در ترافیک هوایی جهان و به تبع آن درآمد حاصل از این امر مواجه شده است که البته این امر در آمریکا کمتر مشاهده شده است. چشم‌انداز اطمینان بخشی برای سفرهای هوایی وجود ندارد، اما با این حال، براساس برآوردهای یاتا میزان درآمد سفرهای هواپیمایی سال ۲۰۲۰ با کاهش درآمدی بین ۶۵ تا ۸۰ درصد در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ مواجه خواهد شد. این درحالی است که یاتا در برآورد پیشین خود این کاهش درآمد را بین ۶۰ تا ۷۰ درصد ارزیابی کرده بود. در سال ۲۰۲۱ بهبود اندکی در این صنعت رخ خواهد داد که میزان درآمد ترافیک هوایی جهان در مقایسه با سال ۲۰۱۹ بین ۴۰ تا ۶۰ درصد کمتر خواهد بود که این رقم در ارزیابی پیشین منفی ۳۰ تا ۴۰ درصد بوده است. یاتا همچنین انتظارات خود را برای سال ۲۰۲۲ از منفی ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش داده و سطح آن را برای کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی درآمد در مقایسه با سال ۲۰۱۹ ارزیابی کرده است. اما همچنان بازگشت ترافیک هوایی به سطح سال ۲۰۱۹ را برای سال ۲۰۲۴ برآورد کرده است.
بررسی‌های یاتا– انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی- نشان می‌دهد که تغییرات در خطوط هوایی و فرودگاه‌ها در مناطق مختلف جهان متفاوت است و دامنه بهبودی در آسیا بسیار سریع‌تر از دیگر مناطق جهان اتفاق خواهد افتاد. اروپا با کمترین سرعت و آمریکای شمالی و لاتین تا حدودی سریع‌تر از اروپا بهبود خواهند یافت. خطوط هوایی و فرودگاه‌هایی که وابستگی زیادی به ترافیک بین‌المللی به‌ویژه مسافرت‌های بین‌المللی طولانی‌مدت و تجاری دارند در بازیابی درآمدی خود نسبت به شرکت‌هایی که از سفرهای داخلی کسب درآمد می‌کنند، با تاخیر بیشتری اتفاق خواهد افتاد و کاهش درآمدی شرکت‌های هواپیمایی به‌‌دلیل کاهش ترافیک هوایی و بلیت هواپیما ناشی از سفرهای کمتر و تخفیفات بیشتر برای جذب گردشگر در حوزه بین‌الملل افزایش خواهد یافت. این امر باعث می‌شود که درآمد فرودگاه‌ها به اندازه ترافیک هوایی مورد آسیب قرار بگیرند و باتوجه به شرایط موجود بعید به‌نظر می‌رسد که فرودگاه‌ها بتوانند تا سال آینده درآمدهای خود را افزایش دهند و حتی درآمدهایی غیرهوانوردی همچون خرده‌فروشی‌ها سود چندانی برای این بازار ایجاد نخواهد کرد.
فرودگاه‌های جهان دارای زیرساخت‌های بلندمدت با موقعیتی قدرتمند در بازار و درآمدها است که با توجه به بحران کنونی با رکود سه ساله تا سال ۲۰۲۳ مواجه خواهد شد. برخی از فرودگاه‌ها اقدام به تعدیل نیرو و کاهش بودجه‌های سرمایه‌گذاری شده کرده‌اند. فرودگاه‌های اروپایی برای سال‌ها ۲۰۲۳-۲۰۲۱ بودجه ۱۰ میلیارد یورویی را در نظر گرفته‌اند که در مقایسه با بودجه‌های پیش از همه‌گیری حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. تا به امروز به‌جز آمریکا دولت‌ها پشتیبانی اندکی از فرودگاه‌ها داشته‌اند، زیرا اصولا فرودگاه‌ها دارای نقدینگی فراوان و دسترسی بی‌وقفه به بازارهای سرمایه هستند و همچنین برخی از کشورها، فرودگاه‌ها را با نظارت و تعیین سقف درآمدی تنظیم می‌کنند. ایالت‌متحده در مارس ۲۰۲۰ با تصویب کنگره اقدام به پشتیبانی از صنعت هواپیمایی با اعطای ۵۰ میلیارد دلار برای خطوط هوایی کرده است که البته تنها ۱۰ میلیارد دلار برای فرودگاه‌ها فراهم کرد که اپراتورهای فرودگاه‌ها این وام بلاعوض را برای پرداخت بدهی‌ها و هزینه‌های دیگر مورد استفاده قرار دادند و اگرچه قصد افزایش درآمد خود برای یک دوره سه ساله را دارند اما تقاضای ضعیف چشم‌انداز مشخص و روشنی را برای آنها ایجاد نمی‌کند. همه‌گیری ویروس کرونا در جهان منجر به فعالیت ترافیک هوایی جهان تنها در سه ماه نخست سال ۲۰۲۰ شد و براساس داده‌های یاتا این صنعت در ماه آوریل ۹۴ درصد، در ماه مه ۹۱ درصد و در ماه ژوئن ۸۷ درصد افت داشته است و برقراری سفر در برخی از کشورها در فصل اوج سفر منجر به بهبودی اندک این صنعت بین ماه‌های ژوئیه تا سپتامبر شده است. براین اساس ترافیک هوایی جهان طی ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه خود در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۶۵ درصدی مواجه شده است. سفرهای داخلی در مقایسه با سفرهای بین‌المللی از انعطاف بیشتری برخوردار بوده و روند بهبودی را گسترش داده است. باوجود اینکه سفرهای بین‌المللی به توقف کامل نزدیک شده و طی ۹ ماه کاهش ۷۲ درصدی داشته، این رقم برای سفرهای داخلی افت ۵۱ درصدی بوده است. از ماه ژوئن از میزان رکود سفرهای داخلی کاسته شد و به کاهش کمتر از ۷۰درصد رسید و در ماه سپتامبر این رقم حتی به کاهش ۴۳ درصد نیز رسیده است. براساس برآوردهای یاتا حجم ترافیک هوایی جهان تا پایان ۲۰۲۰ با کاهش ۶۶ درصدی مواجه خواهد شد درحالی‌که پیش از این کاهش ۶۳ درصدی را ارزیابی کرده بودند. آمارهای نشان‌دهنده از برخی از شرکت‌های هواپیمایی انگلیس حاکی از کند شدن روند بهبودی ترافیک هوایی و کاهش ظرفیت‌ها برای سه ماهه چهارم ۲۰۲۰ است که در مقایسه با ۳ ماه پایانی سال ۲۰۱۹ با کاهش ۳۰ درصدی مواجه خواهد شد. لوفت‌هانزا نیز شرایط مشابهی دارد و احتمال کاهش ۲۵ درصدی را در سه ماهه چهارم ۲۰۲۰ برآورد کرده است که این نشان‌دهنده ظرفیت حداکثر ۳۰ درصدی پروازها در سال ۲۰۲۰ است. همچنین شرکت ریانایر تنها انتظار حمل ۳۸ میلیون مسافر را طی سه ماه نخست ۲۰۲۱ دارد که این رقم در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۵۰ میلیون مسافر بوده است. شرکت ریانایر ظرفیت پروازهای خود را در زمستان ۲۰۲۱-۲۰۲۰ حدود ۴۰ درصد کاهش داده است.
سطح ترافیک هوایی شرکت‌های آمریکایی نسبت به دیگر کشورها با توجه به بهبودی متوسط در اوایل تابستان بهتر بوده است و براساس اعلام سازمان حمل‌ونقل هوایی تعداد مسافران روزانه این کشور نسبت به سال گذشته حدود یک سوم کاهش داشته است. شرکت هواپیمایی دلتا یکی از خطوط هوایی قدرتمند آمریکا با اوج‌گیری مجدد شیوع کرونا، افزایش ترافیک هوایی و درآمدی خود را برای سال ۲۰۲۱ ارزیابی کرده است و شرکت یونایتدایر بازه زمانی مشخصی را برای بازگشت ترافیک خود به سال ۲۰۱۹ تعیین نکرده، اما در سه ماهه چهارم ۲۰۲۰ با خسارت ۵/ ۲ میلیارد دلاری مواجه شده و شرکت هواپیمایی آمریکا نیز با همین میزان خسارت مواجه شده است.
باتوجه به چشم‌انداز منفی بر ترافیک هوایی جهان و افزایش فشارها بر کیفیت و اعتبارات شرکت‌های هواپیمایی، به‌‌رغم تلاش‌های گسترده این صنعت برای به حداقل رساندن خسارت‌ها، دو سوم از شرکت‌های هواپیمایی در رده (+B) قرار گرفتند که این نشان‌دهنده به تاخیر افتادن در اعتمادسازی مسافران و بازگشت مجدد محدودیت‌های سفر است. حتی اگر واکسن کرونا در اوایل ۲۰۲۱ در دسترس قرار بگیرد، اما دستیابی همه کشورها به آن در طولانی‌مدت امکان‌پذیر خواهد بودو میزان پذیرش و اثربخشی آن همچنان ناشناخته است و شرکت‌های هواپیمایی در این مدت حتی با کاهش خسارات خود بر میزان بدهی‌هایشان افزوده می‌شود. بهبودی در سال ۲۰۲۱ نیز بستگی به عملکرد مقامات محلی در محدودیت سفرها و قوانین قرنطینه و پیشرفت واکسن دارد، اما شرکت‌های هواپیمایی برای بازسازی سازمانی باتوجه به کوچک‌‌بودن ناوگان خود ممکن است این اقدام سال‌ها به‌طول بینجامد. تقریبا تمام شرکت‌های سازنده هواپیمایی با چشم‌اندازهای منفی مواجه شده‌اند و میزان نقدینگی آنها کاهش چشمگیری یافته است. هرچه بازیابی شرکت‌های هوایی طولانی‌تر باشد احتمال درخواست برای به تعویق انداختن اجاره و برگرداندن هواپیماها به شرکت‌های سازنده افزایش خواهد یافت و این امر حتی منجر به ورشکستگی کامل برخی شرکت‌ها خواهد شد.
