اقتصاد ایران

البرز نظامی: ایران ما به معنای کامل کلمه در برهه حساسی به سر می‌‌‌برد. مسائل از سرحد مشکلات گذر کرده‌‌‌اند و با ‌قناعت‌نکردن به چالش‌‌‌برانگیز بودن، در قامت ابرچالش‌‌‌های درهم‌تنیده در حال قدرت‌‌‌نمایی برای ما هستند. اقتصاد ایران این روزها در حال دست‌‌‌وپنجه نرم کردن با ناترازی‌ها، از ناترازی در حوزه انرژی و بودجه گرفته تا ناترازی نظام بانکی، ناترازی ارزی، ناترازی بازار کار و ناترازی صندوق‌های بازنشستگی است. حال در این شرایط یک پرسش تاریخی برای ما مطرح می‌شود؛ اینکه چه باید کرد؟ یا شاید پرسش بهتر…

در مقطع کنونی که دولت چهاردهم رسما کار خود را آغاز کرده، سوال اساسی این است که با اقتصاد چه باید کرد و وزیر اقتصاد چگونه می‌‌‌تواند این موقعیت تاریخی را به موفقیتی تاریخی تبدیل کند؟ در این باره باید ابتدا سراغ مساله‌‌‌ها رفت. بحران‌های اصلی را که اقتصاد کشور با آنها روبه‌روست و مورد اجماع اقتصاددان برجسته کشور هستند، عمدتا می‌‌‌توان در موارد زیر خلاصه کرد: ناترازی انرژی، ناترازی نظام بانکی و بحران تامین مالی، ناترازی تجارت خارجی و بحران ارزی، ناترازی صندوق‌های بازنشستگی، ناترازی غذایی و بحران…

در عصری که صنعت به یکی از پایه‌‌‌های امنیت ملی تبدیل شده و زنجیره تامین درون کشورها ماهیتی ژئوپلیتیک پیدا کرده است، سیاستگذاران ایرانی کمر به نابودی قطعه کشور بسته‌‌‌ و از طرق مختلف، از تامین مالی تا فضای کسب‌وکار را دچار نوسان و تشویش کرده‌‌‌اند. این صنعت که زمانی به‌تنهایی ۶درصد از تولید ناخالص داخلی ایران را تشکیل می‌داد و یکی از بسترهای پویای به‌کارگیری کار و سرمایه ایرانی بود، امروز به وضعیتی دچار شده که نظاره‌‌‌گر پیروزی بازیگران ناآزموده و بی‌‌‌توجهی به منافع ملی است؛ عامه مردم نیز…

محمدصادق صفا: در شرایط فعلی، گزارش‌‌‌دهی مالی در ایران براساس استانداردهای حسابداری ملی صورت می‌گیرد. این استانداردها عمدتا از استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) و استانداردهای حسابداری بین‌المللی (IAS) ترجمه شده‌‌‌اند. اما باید توجه داشت که روش‌های مورد استفاده در ایران، به دلیل ماهیت ترجمه‌‌‌ای و تعدیل‌‌‌های صورت‌گرفته، کارآیی لازم را ندارند.

دنیای اقتصاد -مرضیه احقاقی: اهمیت دریا و تاثیر آن بر اقتصاد و زیست مردم در دنیای کنونی بر کسی پوشیده نیست. مزیت‌های جغرافیایی ایران در حوزه دریایی و داشتن حدود ۳‌هزار ‌کیلومتر خط ساحلی، دسترسی به دریا در شمال و جنوب کشور، دسترسی به آب‌های آزاد، قرارگیری کشور در مسیر کریدورهای ترانزیتی شمالی-جنوبی و... از مهم‌ترین مزیت‌های جغرافیایی کشور در حوزه دریایی به‏‏‏‌شمار می‌روند. سال‌گذشته سیاست‌های کلی توسعه دریا محور ابلاغ شد. در این برنامه از دریاها و به‌ویژه دریاهای آزاد و اقیانوس‏‏‏‌ها به‌عنوان پیشران و محور توسعه کشور…

دنیای‌اقتصاد – محمد نعمت‌زاده: باتوجه به اینکه در هفته گذشته کابینه دولت چهاردهم از سوی مجلس رای‌اعتماد بالایی کسب کرد، به‌نظر می‌رسد میان این دو قوه، اختلاف و عدم‌‌‌‌‌هماهنگی شدیدی وجود نداشته‌باشد. دولت پزشکیان هنوز تصمیم جدی‌‌‌‌‌ برای اقتصاد و بازار سرمایه نگرفته‌است. با توجه به حمایت‌هایی که از بازار سرمایه در هفته گذشته از سوی سیستم بانکی گرفته‌شد، بازار از مدار زیر دو‌میلیون‌ واحدی نجات پیدا کرد اما هنوز هم بسیاری از فعالان بازار سرمایه در مورد وضعیت بازاربا ابهام رفتار می‌کنند. اکنون تنها دو راه پیش‌‌‌‌‌روی دولت…

شاید اگر یک جمله، سرفصل تحولات لازم برای خروج ایران از وضعیت فعلی باشد، آن ‌گذار اقتصادی از وضعیت رانتی به اقتصاد ارزش‌‌‌آفرین و خلاق است؛ چارچوبی که باعث می‌شود زمینه‌‌‌های به ثمر نشستن استعدادهای آحاد مختلف جامعه و بالفعل شدن پتانسیل‌‌‌های کشور فراهم شده و رونق و رفاه جانشین فقر و نابرابری شود. پرونده امروز «باشگاه اقتصاددانان»، بحثی در همین محدوده است. سه‌یادداشت این پرونده سعی دارند با توجه به اینکه کشور در تنگنای ابرچالش‌‌‌ها گرفتار شده است، طرحی برای خروج از وضعیت فعلی ارائه دهند.…

اقتصادنیوز: بانک مرکزی ایران به‌عنوان رسمی‌ترین نهاد ناظر بر خدمات مالی و بانکداری ایرانی، در هجدهم مردادماه ۱۳۳۹ با سرمایه اولیه ۶/۳ میلیارد ریال در تهران تاسیس شد و به منظور تجمیع اختیارات و سازوکارهای پولی و مالی کشور شروع به فعالیت کرد.

دنیای اقتصاد: مسعود نیلی، اقتصاددان و استاد دانشگاه، داستان پیدایش و تداوم ناترازی‌ها در اقتصاد ایران را تشریح کرد؛ ناترازی‌هایی که از دید او، میوه تلخ یک درخت هستند. از نگاه او، تمام شاخص‌های اقتصاد ایران با ناترازی عجیبی به لحاظ تعداد، تنوع، جامعیت و استمرار مواجه است. اما همه این ناترازی‌ها به سیاستگذار مربوط می‌شود زیرا نظام تصمیم‌گیری ما اساسا ناترازی‌محور است. نیلی تاکید می‌کند که خروج از این ناترازی نیاز به اصلاحات جامع اقتصادی دارد. هرچند که بدون اصلاح روابط خارجی، اصلاحات اقتصادی نیز صرفا یک…

دنیای اقتصاد: بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه مردادماه با کاهش ۰.۶واحد درصدی نسبت به ماه قبل، به ۳۱.۶درصد رسیده و تورم ماهانه نیز در این ماه برابر با ۲درصد بوده است. روی مثبت آمارهای تورمی این ماه را می‌توان کاهش نرخ تورم نسبت به ماه قبل و توقف روند افزایشی آن دانست؛ اما روی منفی آمار تورم مردادماه، تداوم تورم ماهانه حدود ۲درصد و بالاتر در ۵ماه اخیر است. ادامه یافتن این رقم تورم ماهانه مسیر کاهشی تورم نقطه به نقطه را با خطر روبه‌رو می‌کند. به‌رغم کاهش نسبی تورم در سال گذشته،…

دنیای اقتصاد: در یک بازه ۱۰ساله در حدود ۱۳هزار قانون یا مقرره در سامانه ملی قوانین و مقررات بارگذاری شده است و نشان از این دارد که بی‌ثباتی، فزونی و خلق‌الساعه بودن قوانین یکی از عوامل مهم ناامنی محیط کسب‌وکار در ایران است.

اخیرا بحثی پیش آمده است که سیاست تثبیت نرخ ارز در نرخی کمتر از نرخ آزاد را به نفع اقشار کم‌درآمد جامعه جلوه می‌دهند. آنها ادعا می‌کند که تثبیت ارز در نرخ ۲۸هزار و ۵۰۰تومان و افزایش دایره کالاهای مشمول این نرخ ترجیحی، راهکار ایجاد ثبات در بازار ارز و کنترل تورم است. بنابراین استدلال می‌کنند که یکسان‌‌‌سازی نرخ ارز و افزایش نرخ ارز رسمی برای از بین رفتن شکاف بین این نرخ و بازار آزاد باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود. بر آن شدم که این ادعا را به لحاظ تاریخی بررسی کنم. آیا تاریخ هم تثبیت نرخ ارز را برای…

دنیای اقتصاد -مرضیه احقاقی : تجارت یکی از موضوعات مهم در تدوین برنامه‌های وزیر صنعت، معدن و تجارت دولت چهاردهم است. وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) در جلسه علنی مجلس با اشاره به گام دوم انقلاب گفت: «برنامه‌های صنعت، معدن و تجارت با هدف ارتقای تولید به‌عنوان موتورمحرک اقتصاد و با تکیه بر توان داخلی و توسعه صادرات، حرکت به سمت اقتصاد بدون‌نفت، تنظیم‌بازار و موازنه عرضه و تقاضا، تدوین شده‌است.» هدف‌گذاری برای رشد صادرات درحالی است که بررسی روند تجاری کشور در سال‌های اخیر حکایت از افت تجارت و تضعیف حضور ایران در بازارهای…

توجه به فضای کسب‌وکار بنگاه‌های ایرانی یکی از زمینه‌های اصلی فعالیت «دنیای اقتصاد» در همه سال‌های گذشته بوده است. از همین منظر، نقد سیاستگذاری و فضای اقتصاد کلان در دستور کار این رسانه قرار داشته و دارد. بااین حال هرنوع بحثی در مورد اقتصاد بدون توجه به فضای بنگاه می‌تواند ما را در یافتن تصویری دقیق از اقتصاد ایران گمراه کند.

گاه‌‌‌وبی‌‌‌گاه دیدگاه‌‌‌هایی درباره ویژگی‌‌‌‌‌‌های محل کار دوستان و اطرافیان خودم را در شبکه ارتباطی می‌‌‌خوانم. افراد آشنا و ناآشنا وقتی محیط امنی بیابند که از پسندها و ناپسندهای خود در محل کارشان بگویند، دنبال گوشی برای شنیدن هستند. در چند بستر ثبت تجربه‌‌‌های کاری جست‌‌‌وجوی کوتاهی می‌‌‌کنم و سطرهایی را از تجربه آدم‌‌‌ها می‌‌‌خوانم.

شاید دوباره بازگو کردن «چرا برند کارفرمایی؟» کمک شایانی به جامعه فعال در حوزه کسب‌وکار و مدیران منابع انسانی نکند، چرا که با جست‌وجوی ساده در مقالات به‌روز و مراجعه به سایت کمپانی‌های فعال در این حوزه مانند Universum، لیستی از دلایل متنوع در اختیار خواهیم داشت که تکرار آن ارزش‌افزوده‌ای ایجاد نخواهد کرد. این روزها، با توجه به وضعیت موجود و سیل عظیم مهاجرت نیروهای بااستعداد، اهمیت برند کارفرمایی پررنگ‌تر شده است و باید در سازمان‌هایی با رشد سریع، شریک استراتژیک آن قرار گیرد تا بازوی قدرتمند جذب…

دنیای اقتصاد: عبدالناصر همتی از جمله وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم است که پیش از آغاز به کار، برنامه مدونی را منتشر کرده است. او که اقتصادخوانده و سابقه اجرایی مانند ریاست بانک مرکزی را دارد، چالش‎های اقتصادی کشور را می‌شناسد و در برنامه خود به ارائه راه‌حل‌های کارشناسی پرداخته است.

دنیای اقتصاد: اقتصاد ایران سال‌هاست که با معضل تورم دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. با وجود اینکه اقتصاددانان راهکارهای متعددی برای کنترل تورم پیشنهاد می‌دهند، اما در عمل و در شرایط خاص اقتصاد ایران، وجود تورم‌های دورقمی گویای آن است که تورم همچنان به عنوان یک چالش جدی باقی مانده است.نشست «حکمرانی اقتصادی، مهار تورم و رشد تولید» در روز ۳۰ مردادماه ۱۴۰۳ در پژوهشکده پولی و بانکی برگزار شد.

این روزها رفتار سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه، نشان از تغییر پارادیم ذهنی آنها و امیدواری نسبی به آینده اقتصاد کشور، پس از یک دوره توفانی همراه با فشار حداکثری بر جامعه سهامداری دارد. پس از طی یک دوره فرسایشی چهارساله، همراه با اصلاحات زمانی و قیمتی غیرقابل‌تصور، به دورانی رسیده‌‌‌‌‌‌ایم که شاید بعدها از آن به‌عنوان نقطه‌عطف در مدیریت اقتصادی و بهبود اوضاع بنگاهی و کسب‌وکار‌‌‌‌‌‌های مولد نام برد.بی‌‌‌‌‌‌شک، القای اقتصاد شبه‌‌‌‌‌‌کمونیستی و گسترش اقتصاد دستوری که سبب بروز رانت‌‌‌‌‌‌های صدهاهزار…

۱. ایران در ابعاد مختلف توسعه، وضعیت کلنگی پیدا کرده و به مرحله بحران فراگیر رسیده است. در میان کثیر ناترازی‌ها و بحران‌های پیش‌رو، بحران صندوق‌های بیمه و بازنشستگی در رتبه‌های نخست قرار دارد. دولت چهاردهم باید برنامه خود برای این مهم را به‌فوریت ارائه کند.

بررسی‌های آماری گویای آن است که بیشترین نرخ مشارکت مردان در بهار امسال مربوط به سنین ۳۵ تا ۳۹ سالگی بود.

دنیای اقتصاد: محیط کسب‌وکار همچنان از نظر فعالان اقتصادی نامساعد است. بررسی‏‏‌ها حاکی از این است که محیط کسب‌وکار نسبت به فصل گذشته روند رو به بهبودی نداشته و تقریبا بدون تغییر باقی مانده است. شاخص محیط کسب‌وکار نسبت به سال‌های ۱۳۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نامساعدتر شده و از سال ۱۴۰۲ نیز چندان روند رو به بهبودی را ثبت نکرده است. غیرقابل‏‏‌ پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه، دشواری تامین مالی از بانک‌ها و بی‏‏‌ثباتی سیاست‏‏‌ها، قوانین و مقررات و رویه‎های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار از اصلی‏‏‌ترین مولفه‏‏‌های…

توسعه ابزارهای مالی بدون عمق پیدا کردن بازار سرمایه می‌تواند به بحران‌های اقتصادی منجر شود، این مساله‌ای است که در تئوری به آن پرداخته شده و در کشورهای مختلف نیز تجربه شده است؛ توسعه ابزارهای مالی در بازارهای کم‌عمق و بدون زیرساخت‌های مناسب، مانند ابزارهای مالی پیچیده در آمریکا (۲۰۰۸) که شامل اوراق بهادار با پشتوانه وام‌های مسکن (MBS) و تعهدات بدهی وثیقه‌ای (CDO) بود، منجر به بحران شد. در بحران مالی آسیای شرقی (۱۹۹۷)، افزایش بدهی‌های خارجی در بازاری با نقدینگی کم باعث فروپاشی شد. بحران مالی…

سیاست و ورزش همواره پیوندی نزدیک با یکدیگر دارند و اغلب با هم تلاقی می‌کنند که نمونه‌هایی از آن را می‌شد در المپیک۲۰۲۴ پاریس مشاهده کرد. علاوه بر رابطه متقابل، سیاست و ورزش، به‌ویژه ورزش‌های گروهی مانند فوتبال، از نظرگاه‌های مختلف مانند استراتژی، مدیریت، کارتیمی، سازگاری و انعطاف‌پذیری و پاسخ‌گویی با یکدیگر شباهت دارند: هر دو نیازمند تیم‌های رقابتی با بازیکنانی به‌دقت تمرین کرده و آماده هستند و گاه، در غیاب سازوکارهای استعدادیابی با صف بازیکنان پا به سن گذشته مواجه می‌شوند. بیش از این، بازی…

نرخ تورم بالا در کنار نوسانات زیاد آن به یکی از معضلات اصلی اقتصاد ایران در طول دهه‌های گذشته تبدیل شده است. این در حالی است که با گذشت مدت طولانی هنوز در بین صاحب‌نظران اقتصاد ایران اجماع نظر در مورد عوامل ایجاد تورم و به طور طبیعی راهکارهای مهار آن وجود ندارد. مهار تورم می‌تواند از طریق کاهش نااطمینانی (بهبود چشم‌انداز سرمایه‌گذاری)، کمک به تخصیص بهینه‌تر منابع در اقتصاد (با کاهش اختلال در قیمت‌های نسبی) و افزایش تقاضای مصرفی (کاهش مالیات تورمی بر مصرف) منجر به بهبود وضعیت اقتصادی و رشد…

دنیای اقتصاد: «دنیای‏‏‌ اقتصاد» در گزارشی مبسوط به بررسی برنامه اقتصادی وزیر پیشنهادی صمت پرداخته است. در این برنامه ۱۰هدف کلی برای رفع چالش‏‏‌های بخش صنعت، معدن و تجارت ترسیم شده است. این اهداف به منظور ارتقای حکمرانی صنعتی و توسعه رقابت‏‏‌پذیری تدوین شده است.

یکی از مشکلات اساسی مزمن در نظام اقتصادی کشورمان، به اذعان بسیاری از محققان و سیاستگذاران، وجود نظام‌های مالیاتی و حمایتی ناکارآ و ناعادلانه است. در سمت نظام مالیاتی، اگر انتظار نهایی از نظام مالیاتی را تامین منابع مالی کافی برای تحقق دو هدف اصلی تامین کالاهای عمومی و بازتوزیع برای حمایت از افراد نیازمند بدانیم، سهم پایین مالیات‌ها از تولید ناخالص داخلی (حدود ۷درصد در کشورمان در مقایسه با ۳۰درصد کشورهای توسعه‌یافته و حدود ۲۰درصد متوسط جهانی) شاهدی روشن بر ناکارآیی و ناعادلانه بودن نظام مالیاتی…

دنیای اقتصاد: با افزایش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت در ایران، تثبیت نرخ دلار آغاز شد، در نتیجه این عملیات، واردات افزایش پیدا کرد و رفاهی زودگذر در کشور ایجاد شد ولی با کاهش درآمدهای ارزی، شوک قیمتی به دلار وارد شد و قیمت‌ها افزایش چند برابری را تجربه کردند. در ادبیات اقتصادی تثبیت نرخ ارز به لنگر ارزی معروف است؛ این سیاست بسیار شکننده است و با هر کاهش یا افزایش در درآمدهای ارزی، ‏‏‏‏‏‌ لنگر تعادل اقتصاد به هم می‌ریزد و تورم آغاز می‌شود. در سال‌های اخیر و با افزایش تحریم‌ها، درآمد دلاری دولت کاهش پیدا…