شماره روزنامه
۶۲۵۴
|
اقتصاد ایران
-
اسکواد دولت
نوید رئیسیسیاست و ورزش همواره پیوندی نزدیک با یکدیگر دارند و اغلب با هم تلاقی می‌کنند که نمونه‌هایی از آن را می‌شد در المپیک۲۰۲۴ پاریس مشاهده کرد. علاوه بر رابطه متقابل، سیاست و ورزش، به‌ویژه ورزش‌های گروهی مانند فوتبال، از نظرگاه‌های مختلف مانند استراتژی، مدیریت، کارتیمی، سازگاری و انعطاف‌پذیری و پاسخ‌گویی با یکدیگر شباهت دارند: هر دو نیازمند تیم‌های رقابتی با بازیکنانی به‌دقت تمرین کرده و آماده هستند و گاه، در غیاب سازوکارهای استعدادیابی با صف بازیکنان پا به سن گذشته مواجه می‌شوند. بیش از این، بازی…
جمعه، ۲۶ مرداد ۱۴۰۳
-
علل و راهکارهای مهار تورم در اقتصاد ایران
فریده خدادادی /عضو هیات علمی دانشگاهنرخ تورم بالا در کنار نوسانات زیاد آن به یکی از معضلات اصلی اقتصاد ایران در طول دهه‌های گذشته تبدیل شده است. این در حالی است که با گذشت مدت طولانی هنوز در بین صاحب‌نظران اقتصاد ایران اجماع نظر در مورد عوامل ایجاد تورم و به طور طبیعی راهکارهای مهار آن وجود ندارد. مهار تورم می‌تواند از طریق کاهش نااطمینانی (بهبود چشم‌انداز سرمایه‌گذاری)، کمک به تخصیص بهینه‌تر منابع در اقتصاد (با کاهش اختلال در قیمت‌های نسبی) و افزایش تقاضای مصرفی (کاهش مالیات تورمی بر مصرف) منجر به بهبود وضعیت اقتصادی و رشد…
چهارشنبه، ۲۴ مرداد ۱۴۰۳
-
«دنیای اقتصاد» برنامه اقتصادی وزیر پیشنهادی صمت را بررسی کرد
روزنامه شماره ۶۰۷۹۱۰ فرمان برای صمت
دنیای اقتصاد: «دنیای اقتصاد» در گزارشی مبسوط به بررسی برنامه اقتصادی وزیر پیشنهادی صمت پرداخته است. در این برنامه ۱۰هدف کلی برای رفع چالش‌‌‌های بخش صنعت، معدن و تجارت ترسیم شده است. این اهداف به منظور ارتقای حکمرانی صنعتی و توسعه رقابتپذیری تدوین شده است.
سه‌شنبه، ۲۳ مرداد ۱۴۰۳
-
درآمد پایه همگانی؛ رکنی اساسی از یک نظام جامع مالیاتی-حمایتی
سیروس امیدوار*یکی از مشکلات اساسی مزمن در نظام اقتصادی کشورمان، به اذعان بسیاری از محققان و سیاستگذاران، وجود نظام‌های مالیاتی و حمایتی ناکارآ و ناعادلانه است. در سمت نظام مالیاتی، اگر انتظار نهایی از نظام مالیاتی را تامین منابع مالی کافی برای تحقق دو هدف اصلی تامین کالاهای عمومی و بازتوزیع برای حمایت از افراد نیازمند بدانیم، سهم پایین مالیات‌ها از تولید ناخالص داخلی (حدود ۷درصد در کشورمان در مقایسه با ۳۰درصد کشورهای توسعه‌یافته و حدود ۲۰درصد متوسط جهانی) شاهدی روشن بر ناکارآیی و ناعادلانه بودن نظام مالیاتی…
دوشنبه، ۲۲ مرداد ۱۴۰۳
-
پیش‌شرط‌های توسعه‌تجارت خارجی با نگاه به تجربه کره‌جنوبی بررسی شد
روزنامه شماره ۶۰۷۷صادرات تحت‌پوپولیسم ارزی
دنیای اقتصاد: با افزایش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت در ایران، تثبیت نرخ دلار آغاز شد، در نتیجه این عملیات، واردات افزایش پیدا کرد و رفاهی زودگذر در کشور ایجاد شد ولی با کاهش درآمدهای ارزی، شوک قیمتی به دلار وارد شد و قیمت‌ها افزایش چند برابری را تجربه کردند. در ادبیات اقتصادی تثبیت نرخ ارز به لنگر ارزی معروف است؛ این سیاست بسیار شکننده است و با هر کاهش یا افزایش در درآمدهای ارزی، لنگر تعادل اقتصاد به هم می‌ریزد و تورم آغاز می‌شود. در سال‌های اخیر و با افزایش تحریمها، درآمد دلاری دولت کاهش پیدا… -
وضعیت اقتصاد با شاخص مدیران خرید بررسی شد
روزنامه شماره ۶۰۷۷پیش‌نگر تعمیق رکود
دنیای اقتصاد: شاخص مدیران خرید در سه‌ماه گذشته افت شدیدی را تجربه کرده و به مقادیری رسیده که حتی در اوج تحریمها نیز سابقه نداشته است. بار شوک‌های اقتصادی همچون قطعی برق در سه‌ماه گذشته مانند سال۱۴۰۲ بیشتر بر دوش صنایع و بخش کشاورزی بوده و اثر این شوک‌ها باعث افت این شاخص شده است. پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آتی رکود اقتصادی تشدید شود و بنگاه‌ها علاوه بر ضعف‌های زیر ساختی سمت عرضه با کمبود تقاضای موثر نیز مواجه شوند. -
ریشه‌های اقتصادی انقلاب مشروطه
محمد مهدی وکیلیسیزدهم مردادماه سالروز امضای تشکیل مجلس شورای ملی توسط مظفرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۸۵خورشیدی بود. [یک‌روز بعد در تاریخ ۱۴مرداد۱۲۸۵ فرمان مشروطیت صادر شد.] انقلاب مشروطه ایران (اسفند۱۲۸۳- مارس۱۹۰۵ تا مرداد۱۲۸۵- اوت۱۹۰۶) دوره‌ای کلیدی در تاریخ ایران است که جدا از عوامل سیاسی و اجتماعی، محرک‌های اقتصادی مهمی هم داشت. همراستایی این عوامل اقتصادی با پویایی‌های اجتماعی و سیاسی، موجب تقویت نیروی انقلاب شد. در این یادداشت کوتاه ریشه‌های اقتصادی این انقلاب را در سه محور اصلی به اختصار بررسی می‌کنیم:… -
پرونده امروز
روزنامه شماره ۶۰۷۷هزارتوی فقر
نبردهای رسانه‌ای بر سر اثربخشی سیاستهای اقتصادی در ایران هر روز ابعاد جدیدی به خود می‌گیرد؛ اما مرور نماگرهای اقتصادی کشور از اثربخشی و کارآیی اندک این سیاست‌ها حکایت دارد. در‌حالی‌که صرفا در فقره انرژی و حامل‌های این حوزه روایت‌های آماری خبر از توزیع حدود ۱۰۰میلیارد دلار یارانه در سال می‌دهد، فقر، بیکاری و نابرابری وضعیتی نامطلوب دارد. البته در بین همه متغیرهای اقتصادی شرایط فقر بغرنج‌تر است، به شکلی که برخی روایت‌ها از ۱۵میلیون و برخی دیگر از حدود ۲۵میلیون نفر زیر خط فقر خبر می‌دهند که در… -
تحریم؛ دشمن اول مردم
باشگاه اقتصاددانانتحریمها اثرات مخرب بسیار زیادی بر اقتصاد ایران گذاشته است. علاوه بر شاخص‌های کلان اقتصادی که تحت‌تاثیر تحریمها آسیب‌های غیر‌قابل جبران دیده‌اند، تحریمها اثرات زیان‌بار زیادی بر زیست فردی و اجتماعی ایرانیان گذاشته است که یکی از مهم‌ترین آنها گسترش فقر و افزایش شکاف طبقاتی است. وضعیت ایران نیاز به مطالعه تجربه تحریمهای گذشته در کشورهای دیگر و مشابه را تقویت کرده است. یکی از این موارد مطالعه می‌تواند کشور عراق باشد؛ هرچند که تحریمهای عراق فقط بانکی بود و شامل تحریمهای نفتی، حمل‌ونقل و بیمه… -
دولت مسعود و راهکارهای مقابله با فقر
دکتر هادی موسوی‌نیک *مقابله با فقر یکی از ادعاهای پرتکرار دولت‌های مختلف بوده است که همواره به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی این دولت‌ها مطرح شده است. با‌این‌حال، متاسفانه عملکرد این شاخص مهم اقتصادی و اجتماعی نشان می‌دهد که توفیق زیادی در زمینه کاهش فقر حاصل نشده و بهخصوص طی ۱۰ سال اخیر از نظر کمیت و کیفیت عمق بیشتری نیز پیدا کرده است. -
زیر پوست کاهش نابرابری
معصومه محمدی‌فر /دانشجوی دکترای اقتصاد بخش عمومی دانشگاه مازندرانپشت پرده آمارهای خوش‌بینانه از کاهش نابرابری در ایران، واقعیت تلخ «افزایش چشمگیر فقر» پنهان شده است. گفته می‌شود در دوران دولت سیزدهم ضریب جینی (نابرابری درآمد) کاهش یافته، پس همه باید جشن بگیریم؛ اما وقتی به سفره‌‌‌های خالی مردم نگاه می‌کنیم، می‌بینیم واقعیت چیز دیگری است. واقعیت این است که برآوردها نشان می‌دهد سیاستهای اقتصادی اخیر نهتنها نتوانسته‌‌‌اند شکاف طبقاتی را کاهش دهند، بلکه به عمق آن افزوده‌‌‌اند.
یکشنبه، ۲۱ مرداد ۱۴۰۳
-
اثر ناترازی انرژی بر متغیرهای کلان بررسی شد
روزنامه شماره ۶۰۷۵شوک برقی طرف عرضه
دنیای اقتصاد: اقتصاددانان عوامل موثر بر تورم را به دو دسته عوامل ناشی از سمت عرضه یا تولید و عوامل ناشی از سمت تقاضا یا مصرف تقسیم می‌کنند. به نظر می‌رسد کمبود انرژی این روزها تبدیل به شوکی موثر در سمت عرضه اقتصاد کشور شده است که پس از شوک تحریمها می‌تواند بر نرخ تورم و کاهش رشد اقتصادی اثرگذار باشد. این شوک در تابستان خود را در قالب کمبود برق و در زمستان خود را در قالب کمبود گاز نمایان می‌کند. -
شکاف دخل وخرج
رضا طهماسبی / دبیر تحریریهعجیب نیست که اقتصاد ایران بیش از پنج دهه است با تورم بالا دست‌وپنجه نرم می‌کند و گریزی از آن ندارد، چون هیچ‌گاه به فکر «ام‌المصائب» اقتصاد ایران نبوده است؛ کسری بودجه که گفته می‌شود از همان نخستین بودجه‌ای که در دولت ایران از سوی مرتضی قلی‌خان صنیع‌الدوله، وزیر مالیه کابینه دوم حسن مستوفی‌الممالک، تدوین شد، کسری بودجه زاده شد و تا به امروز بودجه‌ای تنظیم نشده مگر از نظر حسابداری تراز بوده اما دچار کسری بوده است؛ کسری‌هایی که لاجرم به تورم تبدیل شده است.
جمعه، ۱۹ مرداد ۱۴۰۳
-
نگاهی عمیق به اقتصاد ایران در شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت مالی با آکادمی دانایان
شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت مالی (بورس، بانک و بیمه) بهعنوان بزرگ‌ترین رویداد مالی سال که همه‌ساله نقطه‌ی تلاقی نخبگان و متخصصان بازارهای مالی است، امسال شاهد حضور آکادمی دانایان است.
پنجشنبه، ۱۸ مرداد ۱۴۰۳
-
ریشه‌های فقدان تولید رقابت‌پذیر برای صادرات بررسی شد
روزنامه شماره ۶۰۷۴دیوان‌سالاری علیه صادرات
دنیای اقتصاد -مرضیه احقاقی: صادرات غیرنفتی یکی از مهم‌ترین شاخصههای موثر بر تولید ناخالص داخلی است که زمینه گذار کشور به اقتصادی سالم و با درآمدهای پایدار را فراهم می‌کند. ضعف در توسعه صادرات یکی از مشکلات کلیدی اقتصاد ایران است که خود بهعنوان مانعی در مسیر گسترش تولید عمل می‌کند. تولید غیرهدفمند نیز از دیگر شاخص‌هایی است که به توسعهنیافتگی صادرات منتهی می‌شود، به‌عبارتی دیگر در این زمینه یک رابطه دو طرفه میان صادرات و تولید برقرار است. شتاب‌بخشیدن به صادرات نیازمند ایجاد تحولی ساختاری در حوزه تولید و تجارت است.… -
موج‌سواری بر اتفاقات بازار
دکتر حجت‌الله قاجاربر اساس شواهد و آمارهای منتشره، واقعیت‌ها نشان می‌دهد اقتصاد ایران به‌خودی‌خود، اقتصاد مطلوبی نبوده و همواره ناکارآمد و مریض است، به‌طوری‌که این اقتصاد هر روز بیشتر از قبل با چالش روبه‌روست. البته این چالش و مریضی مربوط به امروز و این دوران نیست، بلکه از اوایل دهه ۱۳۵۰ هجری شمسی که اقتصاد ایران نفتی شد و با افزایش ناگهانی قیمت نفت، تحت‌تاثیر درآمدهای بالای ارزی و به عبارتی عارضه بیماری هلندی قرار گرفته که کشور نهایتا با پدیده تورم دورقمی مواجه شد و این تورم دورقمی به صورت مزمن در اقتصاد ایران…
چهارشنبه، ۱۷ مرداد ۱۴۰۳
-
دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران:
مردمی‌ترین بخش اقتصاد کشور بنگاه‌های کوچک و متوسط هستند
مهر: دبیرکل خانه صنعت، معدن و تجارت ایران گفت: مردمی‌ترین بخش اقتصاد کشور بنگاه‌های کوچک و متوسط هستند.
سه‌شنبه، ۱۶ مرداد ۱۴۰۳
-
نظام چندنرخی؛ آفت اقتصاد کشور
پس از محدود‌شدن دامنه‌نوسان توسط سازمان بورس و اوراق‌بهادار، بازهم شاهد افت بیش از هزار‌واحدی شاخص‌کل بورس بودیم. به گفته کارشناسان به‌نظر می‌رسد اقدامات سازمان بورس از قبیل کنترل دامنه‌نوسان و محدود‌کردن آن، یک نوع مُسکن است. وقتی شرکت‌ها و صنایع از یک بیماری سرطانی رنج می‌برند، راه درمان بیماری، مُسکن نیست، بلکه شیمی‌‌‌‌درمانی است.
دوشنبه، ۱۵ مرداد ۱۴۰۳
-
اولویت‌های تصمیم‌گیری درباره بانک‌ها و موسسات اعتباری خصوصی بررسی شد
روزنامه شماره ۶۰۷۱گزیرِ ناگزیر بانک‌ها
مهدی عطوان*اگر نظام بانکی ایران در دهه گذشته پیروزی‌های چشم‌گیری نداشته است که بتواند با نمایش آنها برای اقتصاد ایران خودنمایی کند، ولی بی‌تردید می‌تواند با شمارش و بازگو کردن شکست‌هایش همگان را غافل‌گیر و شگفت‌زده کند. از قصه بی‌راهه رفتن برخی بانک‌های نظامی که به ادغام آنها در بانک سپه انجامید تا پایان تلخ داستان کشدار موسسات اعتباری غیر بانکی توسعه، کاسپین و نور که به انحلال و محو شخصیت حقوقی آنها ختم شد و البته هزینه‌های ناخواسته این فعالیت‌های به‌ظاهر بانکی به حساب یکایک ایرانیان گذاشته شد و تاکنون…
یکشنبه، ۱۴ مرداد ۱۴۰۳
-
اقتصاد ایران و اثر ترامپ
محمدحسین شاوردی/باشگاه اقتصاددانانمسعود پزشکیان در شرایطی پای به کارزار انتخاباتی گذاشت که احتمالا نمی‌‌‌دانست امکان انتخابش بهعنوان رئیس دولت چهاردهم بالاست. او سومین گزینه جریان اصلاحات و از نامزدهای کمتر شناخته‌شده انتخابات بود که بیشتر به کار در حوزه محلی خود (تبریز و استان آذربایجان‌شرقی) و وزارت بهداشت شهرت داشت. حتی نایب‌‌‌رئیسی او در مجلس یازدهم نیز چیز چندان زیادی از پزشکیان عیان نکرد. وی با همین رویکرد و البته گفتارهای صادقانه و تاکید بر وفاق ملی توانست از انتخابات عبور کند و خود را به پاستور برساند. اما آیا از…
شنبه، ۱۳ مرداد ۱۴۰۳
-
دستور به جای قاعده و عرف!
دکتر موسی غنینژادمصادف شدن روز تنفیذ ریاست‌جمهوری چهاردهم با تعطیلی ادارات دولتی و بانک‌ها به‌دلیل گرمای شدید هوا نشانهای گویا و نمادین از معضلات گریبان‌گیر جامعه ایرانی بود. کشوری که در رده‌های نخست دارندگان بزرگ‌ترین ذخایر نفت و گاز دنیا به شمار میآید، گرفتار مشکل کمبود تولید برق است. وانگهی چنین کشوری برای تامین مصرف بنزین نیازمند واردات چندمیلیارد دلاری این فرآورده نفتی است و در زمستان‌ها با کمبود گاز مواجه می‌شود. -
توصیه‌های هفت‌گانه به دولت جدید
محمد نعمت‌زاده: بازار سرمایه در هفته گذشته ریسک‌‌‌های متفاوت و بسیاری را پشت سر گذاشت که این ریسک‌‌‌های متفاوت خود را در ریزش‌‌‌های بسیاری نشان دادند. برخی از این ریسک‌‌‌ها ریشه دیرینه‌‌‌ای در بازار داشتند، اما برخی دیگر، خود را در این هفته نشان دادند. بهعنوان مثال، عوامل متعددی در فرسودگی شبکه تولید و توزیع برق در کشور نقش داشتند و این فرسودگی، به حدی فراتر رفت که قطعی برق دامان اداره‌‌‌ها و نهادها و موسسات دولتی را نیز گرفت. متاسفانه یکی از دلایلی که درآمد عملیاتی شرکت‌ها و صنایع را تحت‌تاثیر قرار… -
پرونده امروز
روزنامه شماره ۶۰۶۹نقشه راه رشد اقتصادی
پرهام پهلوان: دستیابی به رشد اقتصادی ۸درصدی که یکی از اهداف مهم برنامه هفتم توسعه کشور است، از مهم‌ترین چالش‌‌‌های دولت چهاردهم ایران و از شاخص‌‌‌ترین موضوعات مطرح‌شده در کارزارهای انتخاباتی است. تحریمهای اقتصادی ظالمانه که بر بخش‌‌‌های مختلف کشور اثرات منفی شدیدی گذاشته‌‌‌اند، از بزرگ‌ترین موانع برای رسیدن به این میزان رشد به شمار می‌‌‌روند. وابستگی زیاد تولید ناخالص داخلی ایران به صادرات نفتی، دستیابی به این رشد را بدون رفع تحریمها و افزایش صادرات نفت و مشتقات آن، بسیار دشوار کرده است. افزایش تنوع… -
رشد ۸درصدی؛ از خیال تا واقعیت
تینا نوری/ دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تهرانهدفگذاری رشد اقتصادی ۸درصدی برای ایران، مقصود بزرگی در مسیر توسعه اقتصادی کشور به شمار میآید. وضعیت کنونی اقتصاد ایران با چالش‌‌‌های متعددی مانند تحریمهای بین‌المللی، تورم بالا و نرخ بیکاری قابل‌توجه مواجه است. تحریمها مستقیما بر کاهش فروش نفت و درآمدهای ملی تاثیرگذار بوده‌‌‌اند. این شرایط به کاهش سرمایه‌گذاری و بهره‌‌‌وری در بخش‌‌‌های مختلف اقتصادی انجامیده و نوسانات بهره‌‌‌وری کل عوامل تولید نیز به نشانهای از عدم‌پایداری در رشد اقتصادی تبدیل شده است. بهبود زیرساخت‌‌‌های… -
چند پیشنهاد برای ماندگاری رشد اقتصادی
دکتر مونا امیری *یکی از مباحث کلیدی اقتصادی مورد توجه در دوران انتخابات ریاست‌جمهوری، برنامه‌‌‌ریزی برای فراهم کردن بسترهای مناسب، به‌‌‌منظور تحقق رشد اقتصادی ۸درصدی هدف‌گذاری‌شده در برنامه هفتم توسعه کشور بود. همچنین، ضرورت افزایش رشد اقتصادی، همواره بهعنوان یکی از مسائل مهم اقتصادی کشور، از سوی رئیس‌جمهور منتخب عنوان شده است. رشد اقتصادی، یکی از ابزارهای مهم و تاثیرگذار بر توانمندسازی جوامع برای ارتقای فرصت‌‌‌های زندگی شهروندان و بهخصوص افراد بسیار فقیر است. -
تحلیلی بر رشد اقتصاد ایران در بستر تحریمها
دکتر نسرین قبادی / پژوهشگر اقتصادیاقتصاد ایران پس از گذراندن یک‌دهه وفور نفتی، از سال ۱۳۹۱ وارد مرحله جدیدی شد که دو مشخصه اصلی آن تشدید تحریمهای تجاری و مالی و همچنین کاهش شدید درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت بود (مسعود نیلی و همکاران (۱۳۹۷)، اقتصاد ایران؛ چگونگی گذر از ابرچالش‌ها). سال ۱۳۹۴ مصادف با انعقاد قرارداد برجام و برداشتن تحریم‌هاست که آثار آن را می‌توان از میزان فروش نفت و به تبع آن تولید ناخالص داخلی ملاحظه کرد، به طوری که رشد اقتصادی منفی ۰.۵درصد در سال ۱۳۹۴، به رشد ۱۴.۲درصدی در سال ۱۳۹۵ ارتقا یافت.
جمعه، ۱۲ مرداد ۱۴۰۳
-
بیایید به علم اعتماد کنیم
البرز نظامی/ دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه تهراندهههاست که با معضل تورم دورقمی روبه‌‌‌رو هستیم. واقعیت آن است که حل‌نشدن این مساله بیشتر از آنکه موجب نارضایتی شهروندان ایرانی باشد، موجبات تعجب آنها را فراهم می‌‌‌آورد؛ از این جهت که چگونه عموم کشورهای دنیا این مساله را برای خود حل کرده‌‌‌اند؛ اما، ما نهتنها تاکنون این معضل را حل نکرده‌‌‌ایم؛ بلکه در سال‌های اخیر این نرخ، روند صعودی نیز به خود گرفته است. شهروند ایرانی زمانی که اخبار مربوط به نرخ تورم در کشورهای دیگر را می‌‌‌خواند، تعجبش بیشتر هم می‌شود. در بسیاری از کشورها، زمانی که… -
استقلال سیاستگذار پولی و عطش نقدینگی‌خواهی
دکتر شهبد صیقلانی *در این نوشتار سعی شده است تکانه‌های موثر بر شکل‌گیری تورم (در ابعاد زمانی بلندمدت و میان‌مدت-کوتاه‌مدت) در اقتصاد ایران برشمرده و در ادامه مجاری اصلی انتقال تکانه‌ها معرفی شود تا نقش استقلال سیاستگذار پولی در تعیین اهداف و ابزار سیاست پولی در جهت تقلیل اثرات تکانه‌ها نمایان شود.
چهارشنبه، ۱۰ مرداد ۱۴۰۳