قفقاز

ایرنا: اداره مسلمانان قفقاز جمعه ۲۵ خرداد ماه را عید فطر و اول ماه شوال در جمهوری آذربایجان اعلام کرد .

نادرشاه از ایل ترکمانی افشار بود. مینورسکی طایفه نادر را یکی از طوایف صحرانشین و جزو میمنه سپاه اغوزخان دانسته است. وی می‌نویسد، طایفه افشار از بیم مغول ترکستان را ترک کرده و به آذربایجان کوچیدند. جهانگشای نادری و عالم‌آرای نادری درخصوص تبار و نژاد نادرشاه عموما سکوت و به‌صورت ضمنی نیز به تبار قومی/ عشیره‌ای نادرشاه اشاره می‌کنند. جهانگشای نادری در مقدمه، نادرشاه را «قهرمان سلسله جلیله ترکمانیه» معرفی می‌کند و در ذکر سلسله نسب نادری نیز به تبار ترکمانی وی اشاره دارد.

ايسنا: رهبر چچن با اشاره به حمله اخیر در پاریس، مسئولیت تربیت و آموزش این مرد جوان چچنی را به گردن جامعه پاریس انداخت.

دنیای اقتصاد: با خروج ترامپ از برجام و ازسرگیری تحریم‌ها علیه ایران، دستیابی به فرمولی که زیان‌های تحریمی اقتصاد ایران را کمینه کند به داغ‌ترین مساله روز تبدیل شده است. به این منظور، اگرچه دامنه و شدت تحریم‌های وضع‌شده علیه روسیه با تحریم‌های ایران قابل قیاس نیست، اما به‌دلیل تشابه ساختاری و همچنین اینکه موج تحریم‌های روسیه عمده بخش‌های اقتصاد این کشور را دربرگرفت، بررسی تجربه این کشور حائز درس‌های قابل توجهی است. واکاوی روند حرکت اقتصاد روسیه نشان می‌دهد که زیان تحریم‌ها در یک محدوده یک‌ساله به اقتصاد این…

در سال ۱۲۵۹ه.ش برابر ۱۸۸۰میلادی در شهر ارومیه در یک خانواده طبیب سنتی پسری متولد شد که نقش مهمی را در تاریخ مشروطه و فعالیت‌های سیاسی چپ ایران رقم زد. مادرش زهرا و نام پدرش حکیم علی‌اکبر طاری‌ وئردی افشار بود. وی در تاریخ ایران به حیدرخان برقی یا از آن معروف‌تر به حیدرخان عمواغلی معروف است خانواده از زمانی‌که او بیش از شش سال نداشت، در اثر فشار اقتصادی که در آن زمان بر ایران حاکم بود راهی قفقاز می‌شوند و در یکی از شهرهای ارمنستان فعلی به نام الکساندوپل ساکن می‌شوند.

افراد موسوم به نیروی سوم (شامل گرجی‌ها، چِرکِسی‌ها، ارمنی‌ها) در حکومت طهماسب اول به شکل قابل ملاحظه‌ای وارد حکومت صفویه شده بودند، طهماسب در جریان چهار لشکرکشی طی سال‌های ۹۴۶-۹۶۰قمری تعداد بسیاری از اقوام مذکور را به اسارت درآورد. انگیزه او در این لشکرکشی‌ها بیشتر تجربه‌اندوزی سپاهیان صفوی در جنگ و کسب غنایم ذکرشده بود، اما فراتر از این اهداف، آیا شاه طهماسب سیاستی آگاهانه و درازمدت را با آوردن نیروی سوم دنبال می‌کرد؟ با اینکه این نیروها در زمان شاه عباس به‌گونه‌ای سازمان یافته آموزش دیدند و…

اختر نخستین روزنامه ایرانی است که به سبک جدید در خارج از کشور چاپ و منتشر شده است. با مرگ ناصرالدین‌شاه پرونده شصت ساله حاکمیت تقریبا انحصاری نشر مطبوعات دولتی در ایران بسته شد. پس از به قدرت رسیدن مظفرالدین‌شاه منورالفکران و اندیشمندان به سرعت درک کردند که محیط سیاسی و اجتماعی متفاوت با نیم قرن حاکمیت ناصرالدین‌شاه است.

انتخاب: روابط بین روسیه و ایران تنها یک رابطه دو جانبه نیست، بلکه ابعاد و آثار ژئواستراتژیکی دارد که در سایه متغیرات در دو صحنه بین المللی ومنطقه ای محل اهتمام تحلیلگران است.

خراسان: توصیف شخصیت بسیار کم نظیری مانند کورش کبیر به هیچ عنوان کار ساده و آسانی نیست که هر کسی بتواند درباره او سخن بگوید و بنویسد.

تسنیم: حضور تاریخی اقوام و گروههای ایرانی در مناطق مختلف قفقاز شمالی و جنوبی، باعث ایجاد آثار مادی و غیر مادی فراوانی در این منطقه استراتژیک شده است که میراث مشترک ایران و قفقاز نامیده می‌شود.

دنیای اقتصاد: در نشست تحلیلی «نوعثمانیسم از قفقاز تا شامات» که از سوی دو موسسه رسانه‌ای فراتاب و تحقیقی هور برگزار شد، صادق ملکی از دیپلمات‌های ارشد سابق وزارت امور خارجه تاکید کرد که بر خلاف عثمانی‌گرایی که نگاهی عمدتا توسعه‌گرایانه در سرزمین‌های غربی و اروپایی داشت، در نوعثمانیسم شاهد هستیم که هدف شرق و خاورمیانه و به‌طور خاص ایران است.

خبر آنلاین: وتوی قطعنامه ضد ایرانی در شورای امنیت توسط روسیه سوالاتی را درباره مناسبات جدید این دو کشور و آینده برجام برانگیخته که برخی از آنها را با علی اصغر محمدی دیپلمات کهنه کار کشورمان مطرح کرده‌ایم.

ايسنا: شهرهای حوزه فدرالی قفقاز شمالی در روسیه بوسیله خطوط پروازی به ایران مرتبط می‌شوند.

در آبان ۱۲۹۳ دامنه فعالیت‌های نظامی ترکان عثمانی که به ماورای قفقاز حمله کرده بودند به داخل خاک ایران کشیده شد و به این ترتیب دولت عثمانی سیاست بی‌طرفی ایران را آشکارا نقض کرد و اعتراض‌های وزارت‌خارجه ایران راه به جایی نبرد. در پی فعالیت‌های نظامی ترکان عثمانی، واحدهای نظامی روسیه وارد مراغه و مهاباد شدند و خاک ایران عرصه پیکار روسیه و عثمانی شد، از این‌‌رو آسیب‌های فراوانی به لحاظ جانی و مالی به کشور وارد شد که آثار مخرب آن تا سال‌ها از بین نرفت.

انتخاب: عربستان در پی تغییر ماهیت درگیری با ایران، از طریق دادن پاسخ به استراتژی این کشور برای کنترل سعودیها بوسیله حمایت از حوثی ها در یمن و ائتلاف با قطر است و در همین راستا تلاش می کند از طریق قفقاز سیاست مهار ایران را اتخاذ کند.

ایرنا: برات آلبایراک وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه گفت: مراحل مهم اجرای پروژه ۴۵ میلیارد دلاری «کریدور گاز جنوب» در خاک ترکیه به پایان رسیده است. به گزارش روزنامه استار چاپ ترکیه، برات آلبایراک درباره چهارمین نشست مشورتی کریدور گاز جنوب اظهار کرد: پروژه ۴۵ میلیارد دلاری کریدور گاز جنوب متشکل از خط لوله قفقاز جنوبی، خط لوله ترانس آناتولی (TANAP) و خط لوله انتقال گاز آدریاتیک (TAP) پیشرفت قابل توجهی داشته و مراحل مهم اجرایی آن به اتمام رسیده است. وی بیان کرد: اولین آزمایش خط لوله انتقال گاز ترانس…

شکست ایران در جنگ روسیه و الحاق قفقاز به روسیه یک حادثه بسیار تلخ در عصر فتحعلی شاه است اما نباید فراموش کرد که حتی آقا محمدخان نیز تا پایان سلطنتش نتوانست اقتدار دوام دار حکومت مرکزی را در قفقاز تامین کند، ریشه تجزیه قفقاز ۵۰ سال قبل از جدا شدن عملی قفقاز از ایران و در برهه پس از کشته‌شدن نادرشاه است. در عصر زندیه حکومت مرکزی ایران حتی در آذربایجان نیز اقتدار عملی نداشت چه برسد به قفقاز. در واقع به نسبت عصرقبل قاجار یعنی زندیه، ایران هیچ چیز کم ندارد گسترش هم می‌یابد.

تهاجمات روس به ایران از زمان پتر کبیر آغاز شد. روسیه از موقعیت رو به زوال صفویه برای حمله به قفقاز در سواحل دریای خزر، در سال ۱۷۲۲/ ۱۱۳۵ بهره‌برداری و سعی کرد ایالت‌های اطراف خزر را به‌طور دائمی ضمیمه خاک خود کند، اما قسمت زیادی از ناحیه گیلان خارج از کنترل واقعی روس قرار داشت. در عین حال، روس‌ها تلاش نکردند تا ساخلوهایی به مازندران و استرآباد ـ که مدعی آن هم بودند ـ بفرستند. پتر در سال ۱۷۲۵/ ۱۱۳۶ مرد و ملکه آنا (۱۷۴۰ ـ۱۷۳۰/ ۱۱۵۳-۱۱۴۳) با برگرداندن نیروهای روسی از تمام مناطق ایرانی موافقت کرد.…

۲۱ فوریه سال ۱۸۲۸ عهدنامه ترکمانچای به‌دنبال جنگ‌های طولانی و مکرر ایران و روسیه بین دو کشور منعقد شد. در مراسم بستن قرارداد از سوی فتحعلی شاه، میرزا ابوالحسن‌خان شیرازی و الله‌یار‌خان آصف‌الدوله و از سوی امپراتوری روسیه ایوان پاسکوویچ حضور داشتند.

ایلنا: گروه تروریستی داعش مسئولیت حمله مرگبار در جمهوری داغستان در جنوب روسیه را برعهده گرفت.

انتخاب: از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی از سال ۱۹۹۱ و متعاقب آن استقلال چندین دولت در منطقه قفقاز از جمله جمهوری آذربایجان؛ روابط گرمی بین دو کشور ایران و دولت تازه تاسیس جمهوری شکل نگرفت ولی امروزه به نظر می رسد که این روند در حال تغییر است و دو کشور به یکدیگر نزدیک تر می شوند.

جام جم: محسن پاک آئین- در سایه سیاست اعتمادسازی‌ فرصت‌های خوبی برای ما ایجاد و باعث رشد همکاری‌ها میان ایران و این کشورها شد. مهم‌ترین حلقه اتصال ما با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز مساله ترانزیت و حمل و نقل است. این کشورها عمدتا به صورت بسته هستند و به آب‌های آزاد دسترسی ندارند، برای دستیابی به خلیج فارس و بندر عباس و ارتباط با اقیانوس هند و بخشی عظیمی از آسیا و آفریقا باید از ایران عبور کنند.

پروژه بزرگ تولید پلی‌اتیلن ترفتالات روسیه از سوی بانک‌های چینی تامین اعتبار می‌شود. به گزارش «نیپنا» به نقل از پایگاه اینترنتی پلاستیک نیوز یوروپ، پروژه بزرگ تولید پلاستیک و فیبر پلی‌اتیلن ترفتالات (PET plastics and fiber) روسیه موسوم به اتانا (Etana) پس از سال‌ها تاخیر در اجرای آن، در نهایت موفق به تامین اعتبار از سوی بانک‌های چینی شد. پروژه یادشده قرار است در میسکی (Maisky)، واقع در شمال شرق منطقه فدرالی قفقاز شمالی جمهوری کاباردینو-بالکاریا (Kabardino-Balkaria) روسیه به بهره برداری برسد.

هفته‌نامه ملانصرالدین از ۷ آوریل ۱۹۰۶/ فروردین ۱۲۸۵ در شهر تفلیس منتشر شد. در طول بیست و پنج سال هفتصد و چهل و هشت شماره انتشار یافت؛ چهارصد شماره در تفلیس، هشت شماره در تبریز و سیصد و چهل و هشت شماره در باکو. در آن بیست وپنج سال دوبار به‌دلیل مشکلات مالی و وقوع جنگ‌جهانی اول از انتشار باز ماند و سه‌بار به‌دلیل مقالات و کاریکاتورهایش توقیف شد. مدیر و سردبیر آن جلیل محمدقلی‌زاده بود. اگرچه ملانصرالدین در آغاز انتشار در قفقاز توزیع می‌شد، اما حضور گسترده ایرانیان در قفقاز و ارتباط روشنفکران آن…

پروانه فعالیت دمیربانک آذربایجان از ۲۳ دسامبر ۲۰۱۷ لغو شده و کاپیتابانک این کشور به‌عنوان بانک مسوول بازپرداخت مبالغ سپرده‌گذاران نزد دمیربانک تعیین شد.

ناصرالدین‌شاه در سفر دوم خود در ناحیه قفقاز شیفته نظم و یکپارچگی سپاهیان روس شد که از جنگ با عثمانی بازمی‌گشتند.

دنیای اقتصاد: منطقه خوارزم برای مدت‌ها با خوانین محلی خوارزمشاهی اداره می‌شد و اگرچه صاحب خودمختاری داخلی بود، بخشی از خاک ایران به‌شمار می‌رفت. با حمله مغولان به ایران نوعی گسست در روابط تاریخی ایران با خوارزم پدید آمد که در جریان تقسیم امپراتوری مغول میان چهار فرزند چنگیز، خوارزم برای اولین‌بار از ایران جدا شد و همراه با دشت قبچاق و نواحی شمالی دریای مازندران به الوس جوچی (فرزند چنگیز) تعلق گرفت. حدود یک قرن بعد امیر تیمور بار دیگر تلاشی را برای بازپس‌گیری این مناطق آغاز کرد و ضمن منفک کردن آن از حاکمیت…

درحالی‌که مزیت‌های ارتش آمریکا تا به‌حال فرصتی برای پیروزی سریع در جنگ بوده و بنابراین، احتراز از فشارها و تله‌های سیاسی را به‌دست می‌دهد اما در آینده این چندان محتمل نخواهد بود. اینکه آیا سیاست‌های داخلی به آمریکا اجازه یک جنگ طولانی، پرهزینه و احتمالا بی‌نتیجه با چین را بدهد یا نه تا حدی به منشأ جنگ و سهم آمریکا در آن بستگی دارد.

به‌دنبال انقلاب سال ۱۹۱۷ چهار جمهوری سوسیالیستی روسیه، فدراسیون قفقاز، اوکراین و بلاروس در سرزمین امپراتوری سابق تشکیل شدند.

دنیای اقتصاد: رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران در سفر خود به قفقاز شمالی، بررسی راهکارهای توسعه حمل‌ونقل جاده‌ای از طریق قفقاز به گرجستان و اروپا را مورد تاکید قرار داد.