بازار سهام در مسیر بحران یا بهبود؟

آغاز هفته با کاهش شدید ارزش معاملات همراه بود و فشار فروش تا روز دوشنبه ادامه یافت. این شرایط به‌‌‌‌‌ویژه با توجه به مدت کوتاه حضور همتی در سمت خود، برای بسیاری از فعالان بازار غیرمنتظره بود، چرا که تغییرات کلیدی در این مدت کوتاه به ‌‌‌‌‌ندرت می‌تواند تاثیر زیادی بر بازار داشته باشد. با این حال، بازار سرمایه نشان داد که قادر به واکنش و احیای شرایط است. خبرهای مثبت از شرکت‌هایی مانند ایران‌‌‌‌‌خودرو  و تحولات در این صنایع، امید به بازگشت بازار به مدار صعودی را همچنان استوار نگه داشته است. با وجود این، همچنان چالش‌‌‌‌‌های زیادی از جمله نگرانی‌ها از افزایش ریسک سیستماتیک و تاثیر تغییرات در سیاست‌‌‌‌‌های اقتصادی دولت پیش‌‌‌‌‌روی بازار است، به‌‌‌‌‌ویژه، نحوه تعامل وزیر جدید با بازار و سیاست‌‌‌‌‌های او در خصوص نرخ بهره می‌تواند نقش تعیین‌‌‌‌‌کننده‌‌‌‌‌ای در شکل‌‌‌‌‌گیری روندهای آتی بازار داشته باشد. 

اگرچه رشد بازار در هفته‌‌‌‌‌های آینده ممکن است تحت‌تاثیر این تحولات کُندتر از آنچه انتظار می‌رود باشد، مولفه‌‌‌‌‌های بنیادی چون تغییرات مدیریتی در شرکت‌های بزرگ و تاثیر مثبت نرخ ارز می‌تواند چشم‌‌‌‌‌انداز مثبتی برای بازار به همراه داشته باشد. با این حال، پیش‌‌‌‌‌بینی‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهند در صورتی که ریسک‌های سیستماتیک کاهش یابد و دیدگاه‌‌‌‌‌های مناسب در راستای حمایت از بازار اتخاذ شود، می‌توان امیدوار به رشد بلندمدت بازار سرمایه بود.

بورس در آستانه بهبود

برزو حق‌شناس کارشناس بازار سرمایه در خصوص وضعیت هفته گذشته بازار عنوان کرد: بازار هفته گذشته تحت تاثیر استیضاح و برکناری وزیر اقتصاد قرار گرفت. اتمسفر استیضاح از روز شنبه که بازار فعالیت خود را آغاز کرد، در تابلوی معاملات نمایان بود.

روز یکشنبه نیز این روند ادامه یافت و با استیضاح وزیر پیشین، از روز دوشنبه بازار با فشار فروش شدیدی مواجه شد. این اتفاق طبیعی و قابل پیش‌‌‌‌‌بینی بود، اما شدت آن فراتر از انتظار برخی سرمایه‌گذاران و بسیاری از فعالان بازار بود. باید اظهار کرد وزیری که تنها ۶ماه در سمت خود بوده، نمی‌تواند تغییرات اساسی ایجاد کند و برکناری او در این مدت کوتاه بعید به نظر می‌‌‌‌‌رسید. این موضوع فشار فروش عجیب و غریبی به بازار تحمیل کرد. با این حال، بازار در هفته گذشته تلاش کرد عملکرد موفقی از خود به ثبت برساند. تاثیر اخبار تجدید ارزیابی ایران‌‌‌‌‌خودرو که در هفته‌های گذشته به بازار تزریق شد در روزهای میانی هفته ناپدید شد. این کارشناس بازار ادامه داد: بازار سرمایه با حضور و عدم حضور عبدالناصر همتی، نسبت به سایر بازارها و تورم عقب‌‌‌‌‌مانده است.

این عقب‌‌‌‌‌ماندگی نه‌‌‌‌‌تنها در بازار سرمایه، بلکه در بازار مسکن نیز دیده می‌شود. در صورتی که ریسک سیستماتیک تشدید نشود، بازارهای جاافتاده می‌توانند به سمت بازارهایی که رشد کردند حرکت کنند. این یک اصل اقتصادی است و تنها به بازار سرمایه محدود نمی‌شود. با این حال، این تحرک به عواملی مانند عدم تشدید ریسک سیستماتیک و دیدگاه وزیری که جایگزین وزیر پیشین خواهد بود، بستگی دارد. در صورتی که برخی دیدگاه‌‌‌‌‌های وزیر جدید با وزیر پیشین همسو باشد، بازار می‌تواند رشد خوبی را تجربه کند.

 در چنین شرایطی، بازار می‌تواند به مدار صعودی بازگردد، اما رشد آن کمتر از تورم و سایر بازارهایی خواهد بود که پیش‌تر رشد کردند. از این رو دیدگاه وزیر جانشین وزیر پیشین نقش تعیین‌‌‌‌‌کننده‌‌‌‌‌ای در این مسیر دارد. این کارشناس بازار در خصوص متغیرهای تاثیرگذار بر رشد بازار اظهار کرد: مولفه‌‌‌‌‌های بنیادی مانند تغییر مدیریت در خودروسازها، واگذاری مدیریت که در شرکت سایپا نیز دنبال می‌شود، افزایش سرمایه شرکت‌ها، رشد دلار توافقی و تاثیر آن بر صورت‌های مالی شرکت‌ها در کنار فروش شرکت‌ها در بورس کالا می‌تواند به نفع بازار سرمایه باشد.

همچنین در خصوص عملکرد عبدالناصر همتی، وزیر پیشین وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی صحبت‌‌‌‌‌های زیادی مطرح شده است. برخی مزیت‌‌‌‌‌ها و عملکرد مثبت او را برجسته می‌کنند و برخی عملکرد منفی او در برخی حوزه‌ها را عامل اصلی استیضاح وی می‌دانند. با وجود این نمی‌توان رشد بورس در این مدت را تنها به عملکرد وی نسبت داد. دیدگاه‌‌‌‌‌های او برای بازار سرمایه مهم بود. به طوری که او بارها تاکید داشت که بازار سرمایه بستری ارزشمند برای سرمایه‌گذاری بوده و تنها وزیری بود که به این شکل از بازار حمایت می‌‌‌‌‌کرد. همچنین به لحاظ تئوریک به سازوکار بازار اعتقاد داشت و نسبت به لزوم تعیین قیمت‌ها توسط بازار تاکید می‌کرد. این دیدگاه‌‌‌‌‌ها و اعتقاد او برای بازار اهمیت داشت. از این رو در صورتی که این دیدگاه‌‌‌‌‌ها در آینده ادامه یابد، بازار می‌تواند وضعیت بهتری پیدا کند و شرکت‌ها عملکرد بهتری داشته باشند.

این کارشناس بازار در جمع‌‌‌‌‌بندی و پیش‌‌‌‌‌بینی بازار برای هفته آینده ارزیابی کرد: بازار هفته گذشته تمام تلاش خود را کرد تا اثرات منفی خبر استیضاح را خنثی کند. هفته آینده به عملکرد و مدیریت متولیان بستگی دارد. در صورتی که متولیان در روزهای ابتدایی هفته بتوانند فشار فروش باقی‌‌‌‌‌مانده را مدیریت کند، هفته نسبتا مطلوبی در انتظار سرمایه‌گذاران خواهد بود. همچنین هفته آخر اسفندماه، به طور معمول به دلیل نیاز اشخاص حقوقی و حقیقی به نقدینگی فشار فروش‌ها می‌تواند افزایش پیدا کند. البته بحث اعتبارات نیز مطرح است، هرچند میزان آن کاهش پیدا کرده، اما سازمان باید مداخله کند تا فشار فروش از سوی کارگزاری‌‌‌‌‌ها کنترل شود. این عوامل مسیر حرکتی بازار را کمی پیچیده می‌کنند اما از نظر بنیادی، اخباری مانند افزایش سرمایه ایران‌‌‌‌‌خودرو می‌تواند بازار را بهبود بخشد.