دشمنان آب‏‏‌وهوای پاک

براساس گزارش جدید پایگاه داده کربن‌مِیجِرز که توسط اندیشکده اقلیمی اینفلوئنس‌‌‌مپ منتشر شده، ۵۲‌درصد از انتشار جهانی دی‌‌‌اکسید کربن (CO۲) در سال ۲۰۲۳ به شرکت‌های دولتی مرتبط بوده است. این بررسی نشان می‌دهد که تنها ۳۶تولیدکننده نفت، گاز، زغال‌‌‌سنگ و سیمان، بیش از نیمی از کل انتشار کربن ناشی از سوخت‌‌‌های فسیلی را به خود اختصاص داده‌‌‌اند.

در میان شرکت‌های دولتی، آرامکوی‌سعودی با ۴.۴درصد از انتشار جهانی دی‌‌‌اکسید کربن در صدر قرار دارد. شرکت زغال‌‌‌سنگ هند، سی‌‌‌اچ‌‌‌ان انرژی چین، شرکت ملی نفت ایران و گروه جیننگ در جایگاه‌‌‌های بعدی قرار گرفته‌‌‌اند که همگی آنها سهمی بالاتر از ۲.۹درصد دارند. از میان شرکت‌های خصوصی، اکسون‌‌‌موبیل، شورون، شل، توتال‌‌‌انرژی و بریتیش‌پترولیوم(BP)  بیشترین سهم را در انتشار کربن داشته‌‌‌اند که بین ۱.۳درصد تا ۰.۸درصد متغیر بوده است. بررسی تاریخچه انتشار سوخت‌‌‌های فسیلی شرکت‌های خاص می‌‌‌تواند مبنایی برای پاسخ‌گویی حقوقی و قانونی در برابر پیامدهای تغییرات اقلیمی ایجاد کند. این مساله در حال حاضر به تصویب قوانین جدید، اقدامات حقوقی و نظارتی علیه این شرکت‌ها منجر شده است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از این شرکت‌های بزرگ در سال ۲۰۲۳ میزان انتشار خود را نسبت به سال قبل افزایش داده‌‌‌اند. 

این افزایش، به‌‌‌ویژه در صنعت سیمان که مصرف انرژی بالایی دارد، مشهود بوده است. همچنین، شرکت‌های چینی بیش از هر کشور دیگری در انتشار CO۲ ناشی از سوخت‌‌‌های فسیلی نقش داشته‌‌‌اند. در سال ۲۰۲۳، چیزی در حدود ۲۳درصد از انتشار جهانی کربن ناشی از سوخت‌‌‌های فسیلی و سیمان، به شرکت‌های چینی مربوط بوده است. برای نخستین بار، پایگاه داده کربن‌مِیجِرز، اطلاعات دقیق‌‌‌تری درباره انتشار زغال‌‌‌سنگ از کشورهای چین، روسیه و چند کشور دیگر ارائه داده‌است. این اطلاعات نشان می‌دهد که شرکت سی‌‌‌اچ‌‌‌ان انرژی چین، سومین تولید‌کننده بزرگ دی‌‌‌اکسید‌‌‌کربن در سال ۲۰۲۳ بوده است و در رتبه چهاردهم بیشترین انتشار کربن در طول تاریخ قرار دارد. این پایگاه داده مسوولیت اصلی انتشار جهانی کربن و تغییرات اقلیمی را به شرکت‌های استخراج‌‌‌کننده سوخت‌‌‌های فسیلی نسبت داده است. بااین‌‌‌حال، برخی معتقدند که در این ارزیابی باید زنجیره‌‌‌های پایین‌‌‌دستی مانند شرکت‌های برق، خودروسازان و سایر صنایع مصرف‌کننده سوخت‌‌‌های فسیلی نیز در نظر گرفته شوند.

یوهان راکستروم، مدیر موسسه تحقیقات تاثیرات اقلیمی در پوتسدام، در واکنش به این گزارش گفت: «در حالی که تعداد معدودی از شرکت‌های سودمحور همچنان زیرساخت‌‌‌های سوخت فسیلی را گسترش می‌دهند، فجایع اقلیمی بیشترین آسیب را به مناطقی وارد می‌کند که مردم آن منطقه کمترین نقش را در انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای داشته‌‌‌اند.»