هوای پاک؛ رویایِ شهرِ زندگی
چشم اصفهان به جمال برقی ها روشن شد!
تاکسی‌های برقی در اصفهان
تهران ، مشهد ،شیراز ،تبریز و اصفهان چند کلان‌شهر بزرگ ایران که در جهت استفاده از تاکسی‌های برقی اقدام کرده‌اند.
سال گذشته تقریباً در حوالی همین زمان ، خبری مبنی بر ورود خودرو برقی مدرن به تهران منتشر شد که توسط ایران‌خودرو برای ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران و سایر کلان‌شهرها در نظر گرفته‌شده و تاکید بر آن بود به‌زودی شاهد حضور تاکسی‌های برقی در کلان‌شهرها خواهیم بود و حالا این تاکسی‌ها باگذشت یک سال ،به اصفهان هم رسیده است.
اما در اصفهان چه می‌گذرد؟ بر اساس آمار موجود، بیش از ۸۰ درصد خودروهای تاکسیرانی آن فرسوده است، به عبارتی چیزی حدود ۱۰ هزار دستگاه تاکسی با میانگین سنی بالای ۱۳ سال در شهر اصفهان فعالیت دارند که با تلاش‌های انجام‌گرفته تابه‌حال ۵۰۰ دستگاه از این فرسوده‌ها از ناوگان ،خارج‌شده است. به همین دلیل موضوع به‌کارگیری تاکسی‌های برقی مطرح و مقرر شد در گام نخست ۱۰۰ دستگاه تاکسی برقی وارد ناوگان شود که مرحله اول آن شامل توزیع ۵۰ دستگاهی است که اخیراً واردشده است. یک جایگزین پاک‌تر و به‌صرفه‌تر با خودروهای بنزینی که با تسهیلات ویژه‌ای در اختیار متقاضیان برای استفاده در تاکسیرانی قرارگرفته است.
ظاهراً قرار است تعداد این تاکسی‌ها افزایش هم یابد علاوه بر آنکه بنا بر اظهارات شهردار اصفهان قرار است که این اقدامات ادامه یابد و طبق پیش‌بینی‌های انجام‌شده در ماه‌های آینده شاهد افزایش تعداد تاکسی‌ها و همچنین ورود سری اول اتوبوس‌های برقی به ناوگان و اتوبوس‌رانی اصفهان خواهیم بود، اقدامی مطلوب در شرایطی که سهم خودروهای فرسوده و سوخت‌های فسیلی در آلودگی هوای شهر قابل‌توجه است.
تاکسی‌های برقی از مزایا تا چالش‌ها
کمک به کاهش آلودگی هوا ،کاهش هزینه‌ها برقی‌ها نسبت به خودروهای فسیلی،توسعه زیرساخت‌های انرژی پایدار و استفاده از منابع تجدید پذیر ،توسعه فناوری و نوآوری جدید در ایران، ایجاد فرصت‌های جدید شغلی در حوزه‌های تولید، نگهداری و خدمات پس از فروش خودروهای برقی و درنهایت ، بهبود و تحول در حمل‌ونقل عمومی از مزیت‌های ورود سیستم نوین تاکسی‌های برقی به ایران و اصفهان است.
حالا که یک گام اساسی برای تحول در ناوگان حمل‌ونقل عمومی و البته بهبود کیفیت زندگی شهروندان برداشته‌شده است. قابل‌ذکر است جدای از تمام مزایا و منافع بهره‌مندی از تاکسی‌های برقی ،چالش‌هایی هم وجود دارد که استفاده از این سیستم جدید را زیر سؤال برده است.
آیا اصفهان ،دارای شرایط زیرساخت‌های اشاره‌شده برای استفاده از تاکسی‌های برقی است؟
کدام‌یک از رانندگان ، امکان بهره‌مندی از تاکسی‌های برقی رادارند و چه حمایت‌هایی از متقاضیان می‌شود؟
از کمبود ایستگاه‌های شارژ در سطح شهرها که درواقع از مشکلات اصلی این مسیر است (با توجه به اینکه برای شارژ هر ده خودرو به یک ایستگاه شارژ نیاز است و کمبود این ایستگاه‌ها باعث کاهش دسترسی به تاکسی‌های برقی هم می‌شود) ،تا قیمت بالای خودروهای برقی و هزینه‌های مرتبط با خرید آن‌ها، تحریم‌ها و شرایط اقتصادی کشور که برخی دیدگاه‌ها حاکی از آن است می‌توانند تأثیر منفی بر بازار خودروهای برقی و تأمین قطعات یدکی داشته باشند.
همچنین بر لزوم تحقیق و توسعه درزمینه باتری‌ها و فناوری‌های مرتبط با خودروهای برقی برای افزایش کارایی و کاهش زمان شارژ و درنهایت هم بر آگاهی و فرهنگ‌سازی برای استفاده از خودرو برقی تاکید می‌شود.
بنا به گفته پرورش مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری اصفهان ،تمام رانندگانی که سن آن‌ها زیر ۵۵ سال بوده و سابقه پنج سال فعالیت مستمر در ناوگان تاکسیرانی بدون تخلف جدی داشته‌اند، واجد شرایط دریافت خودروی برقی شدند.که از میان آن‌ها تعدادی برگزیده شدند.
اما در رابطه با حمایت ،اگرچه جزئیات دقیق تسهیلات ارائه‌شده به رانندگان این تاکسی‌ها هنوز به‌طور کامل اعلام‌نشده، اما شهرداری اصفهان با حمایت‌های مالی بی‌سابقه، ازجمله کمک‌های بلاعوض، زمینه را برای ورود این ناوگان فراهم کرده است.
قربانی رئیس کمیسیون هوشمند سازی و حمل‌ونقل شورای اسلامی شهر اصفهان یکی از نکات برجسته در اجرای این طرح را حمایت مالی بی‌سابقه شهرداری و شورای اسلامی شهر اصفهان عنوان می‌کند به‌طوری‌که برای هر تاکسی برقی مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان کمک بلاعوض از سوی مدیریت شهری تخصیص داده شد، این در حالی است که در سایر شهرها حمایت‌ها بیشتر به‌صورت وام به رانندگان ارائه می‌شود، اقدامی که نشان‌دهنده عزم جدی اصفهان برای ارتقای ناوگان حمل‌ونقل عمومی و دستیابی به هوای پاک است.
قابل‌توجه آنکه کرایه این تاکسی‌ها با سایر تاکسی‌ها تفاوتی نخواهد داشت و این خودروها در خطوط مختلف تاکسیرانی سطح شهر فعالیت خواهد کرد.
اما بحث دیگر، محل بکار گیری این تاکسی‌ها در سطح شهر اصفهان و محل‌های شارژ این خودروها است که ظاهراً از چالش‌های اصلی بشمار می‌آید. موضوعاتی چون مکان‌یابی ایستگاه‌ها دسترسی آسان و قرارگیری در مکان‌هایی که تاکسی‌ها به‌راحتی قادر به دسترسی به آن‌ها باشند و زمان شارژ به حداقل برسد.تعداد ایستگاه‌ها ،شارژ سریع و استاندارد و توسعه تدریجی ایستگاه‌ها از مواردی است که موردنظر و برای موفقیت تاکسی‌های برقی، حیاتی بشمار می‌آید.
در این حال در پاسخ به این موضوع نیز گفته می‌شود تاکسی‌های برقی در مناطقی که آلودگی بیشتری دارد یا حجم ترافیک بالا است، متمرکز خواهد شد تا تأثیر بیشتری بر کاهش آلودگی هوا داشته باشد.
مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل و ترافیک شهری شهرداری اصفهان با اشاره به اینکه یکی از مشکلات اصلی در استفاده از خودروهای برقی، تأمین برق پاک برای شارژ آن‌ها است، بیان می‌کند: شاید برخی نگران باشند که شارژ خودروی برقی در جاده تمام شود، اما این دغدغه بی‌جا است؛ در ابتدای ورود خودروهای بنزینی نیز چنین نگرانی‌هایی وجود داشت، اما با توسعه زیرساخت‌ها این مشکل برطرف شد، بنابراین با حرکت به سمت خودروهای برقی زیرساخت‌ها نیز بهبود پیدا می‌کند و این نگرانی از بین خواهد رفت، همان‌طور که امروزه دغدغه‌ای برای تهیه بنزین وجود ندارد.
لقایی عنوان می‌کند: شهرداری اصفهان با احداث چندین ایستگاه شارژ در نقاط مختلف شهر ازجمله مجموعه سیاحتی سپاهان، خیابان فرایبورگ و میدان بزرگمهر، زیرساخت‌های لازم برای پشتیبانی از خودروهای برقی را فراهم کرده است؛ این اقدامات به‌عنوان پیش‌نیاز توسعه ناوگان برقی، زمینه را برای مشارکت بخش خصوصی و گسترش بیشتر این زیرساخت‌ها در آینده فراهم می‌کند.
نمایان شدن تدریجی اثرات یک طرح مفید
وجود ناوگان فرسوده تاکسیرانی در کلان‌شهرهای کشور از چالش‌های بسیار قدیمی است و هر بار هم تصمیم هایی برای نوسازی آن‌ها مطرح بوده است، حالا با ورود خودروهای برقی به این ناوگان ،اقدامی به انجام رسیده که ضمن نوسازی تاکسی‌های شهر، کمکی هم به رفع آلاینده‌ها از هوا تا صوتی شود و قطعا تأثیرگذاری‌های بسیار مثبتی را به دنبال خواهد داشت. اما آنچه در این میان از اهمیت زیادی برخوردار است کمک به خرید این خودروها توسط تاکسیرانانی است که اغلب از اقشار توانمند بشمار نمی‌آیند و تا حمایت و تسهیلاتی نباشد امکان خرید این تاکسی‌ها برای آن‌ها فراهم نیست.
چه‌بسا نوسازی این ناوگان حمل‌ونقلی نیازمند یک رویکرد قوی وجدی به مسئله‌ای است که نتایج مطلوبش ،به‌تدریج خود را نمایان خواهد کرد. بدون شک با مدیریت چالش‌های اشاره‌شده و فراهم‌سازی زیرساخت‌ها و آگاهی‌های لازم ، ورود تاکسی‌های برقی به شهرهای آلوده‌ای چون اصفهان می‌تواند به طرح موفقی تبدیل شود که بهبود کیفیت زندگی و محیط‌زیست از اثرات سازنده آن خواهد بود.
