حمیدرضا ذاکری /دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تربیتمدرس
یارانه، این هدیه شیرین دولتها به مردم و صنایع، مثل یک شمشیر دولبه است که میتواند هم معجزه کند و هم فاجعه بیافریند. از یک طرف، میتواند مثل یک فرشته نجات، دست اقشار کمدرآمد را بگیرد و آنها را از ورطه فقر نجات دهد، میتواند به صنایع استراتژیک کمک کند تا بال و پر و اوج بگیرند، برای جوانان جویای کار، شغل ایجاد کند، نابرابری را کاهش دهد و اقتصاد را به یک مهمانی پررونق تبدیل کند.
دنیای اقتصاد:
ناترازی بانکها در سالهای اخیر به یکی از موضوعات بحثبرانگیز میان مقامات و کارشناسان اقتصادی و بانکی تبدیل شده است. این ناترازی نه تنها ناشی از عملکرد خود بانکهاست، بلکه رد پای دولت نیز در این معضل بهوضوح مشاهده میشود. در این راستا، روزنامه «دنیایاقتصاد» با استناد به اظهارات کارشناسان این حوزه، به بررسی تاثیر رفتار دولت بر ناترازی بانکها و سایر عوامل موثر بر آن پرداخته است. بهویژه، تا زمانی که بانک مرکزی استقلال لازم را بهدست نیاورده، تاثیر رفتار دولت بر عملکرد و بحران بانکها…
دنیای اقتصاد:
امروزه دسترسی شهروندان به دادههای حکومتی از جمله حقوق مورد پذیرش در اکثر کشورهاست. انتشار دادههای حکومتی موجب افزایش شفافیت بخش عمومی میشود و امکان نظارت بهتر مردم بر این بخش را ممکن میسازد و میتواند ارتقای کسبوکارها و افزایش میزان درآمد آنها را بههمراه داشته باشد. در این راستا مرکز پژوهشها در گزارشی به مفاهیم، مزایا و چالشهای داده حکومتی باز پرداخته است. در این گزارش بیان شده است بهمنظور استفاده هرچه بهتر از دادههای حکومتی رعایت برخی نکات الزامی است.ازجمله آنکه این دادهها باید در…
مهر: یک اقتصاددان با بیان اینکه قیمت تعادلی دلار فارغ از نوسانات زودگذر و هیجانی، بر پایه متغیرهای اقتصاد کلان تعیین میشود، گفت: با فروکش شرایط هیجانی، مجدد قیمت دلار به سطح پایدار خود یعنی حوالی ۵۹-۶۰ هزار تومان بازخواهد گشت.
سال ۱۳۵۴ و در سفری که شهردار وقت تهران به سئول پایتخت کرهجنوبی داشت، توافقی برای نامگذاری خیابانی به نام تهران در سئول و برعکس به امضا رسید و شهردار سئول آرزو کرد که روزی این شهر هم مانند تهران به پایتختی پیشرفته بدل شود.حالا بعد از گذشت حدود ۵۰ سال از این توافق، تهران به یکی از آلودهترین شهرهای جهان با سیستم حمل و نقل عمومی ناکارآمد، ترافیک دائمی و... تبدیل شده و در مقابل، سئول به یکی از مدرنترین شهرهای زیستپذیر جهان بدل شده است.
دنیای اقتصاد :
برنامه پنجساله سوم توسعه بهعنوان جدیترین برنامه پس از انقلاب، با واقعبینی بیشتری در اهداف، با فاصلهای نسبت به دیگر برنامهها، موفق اعلام شد. با این همه بررسی جزئیتر اهداف این برنامه، فراز و فرودی در رسیدن به اهداف را نشان میدهد.
داریوش مجد- شواهد تجربی نشان میدهد سرمایه اجتماعی ارتباط معنیداری با توسعه پایدار دارد. این سرمایه از طریق ایجاد ساختارهای اجتماعی لازم زمینهساز توسعه کشورها میشود. بهعبارتدیگر ترکیب سنتی سرمایه طبیعی و فیزیکی و یا سرمایه تولیدشده و سرمایه انسانی برای پیشرفت نیازمند توسعه سرمایه اجتماعی است.
دکتر موسی غنینژاد، اقتصاددان، در اولین روز از پنجمین همایش اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران که دیروز ۸ مهر به میزبانی گروه رسانهای «دنیایاقتصاد» در هتل المپیک تهران برگزار شد، در تشریح دورنمای اقتصاد ایران، اعلام کرد: با توجه به رویکردهای دولت چهاردهم، نسبت به آینده اقتصاد ایران خوشبینی محتاطانه دارم. او در تشریح این اظهارنظر گفت: شعارهای دولت چهاردهم درخصوص بازگشت به عقلانیت و همچنین بازگشت به علم و تخصص با درنظرگرفتن واقعیتهای اقتصاد ایران، نوعی خوشبینی نسبت به شرایط پیشرو ایجاد میکند،…
دنیای اقتصاد:
سید محمد صادقالحسینی، اقتصاددان، در پنجمین همایش اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران به سهریسک مهم داخلی، منطقهای و فرامنطقهای پیشروی اقتصاد ایران و کسبوکارها و همچنین صاحبان آنها در مقطع زمانی حاضر اشاره کرد.
ایران در حالی با چالش اشتغالزایی برای طیف وسیعی از جوانان و متخصصان دانشگاهی خود طی یکدهه اخیر روبهرو بوده که در همین دوره مساله پیوستن به زنجیرههای جهانی و مشارکت در این روندها میتوانست دوای درد بیکاری در کشور باشد. این فرصت که دستکم از ابتدای دهه دوم قرن ۲۱ سرمایهگذاران صنعتی را به صرافت سرمایهگذاری در کشورهای دارای پتانسیل تولید صنعتی انداخت، بستر رشد بسیاری از رقبای منطقهای و بینالمللی ایران بود. بااینحال مساله تحریم موجب شد تا بهجای ایران این ترکیه، مراکش، ویتنام،…
طی دو دهه گذشته در کنار گسترش زنجیرههای جهانی ارزش (GVCs)، یک سیاست زیستمحیطی بینالمللی به نام پروتکل کیوتو به اجرا درآمد. در همین سالها که جهان وارد فاز متفاوتی از تعاملات بینالمللی میشد، ما مسیر دیگری را انتخاب کردیم که به خلق یک اثر تراژیک منتهی شده است. این نوشتار در سهپرده به آن تراژدی نگاهی خواهد داشت.
یکی از ابزارهای نوین، کارآمد و قدرتمند دولتها برای کنش در فضای بینالمللی و دستیابی به موقعیت بهتر در اقتصاد جهانی، «دیپلماسی اقتصادی» است. این نوع دیپلماسی عبارت است از: اقدامات رسمی دیپلماتیکی که اولا دسترسی به بازارهای خارجی را برای کسبوکارهای ملی تسهیل میکنند، ثانیا در تلاش برای جذب سرمایهگذاری مستقیم خارجی هستند و ثالثا بر اثرگذاری روی قوانین بینالمللی در راستای پیشبرد منافع ملی تاکید میکنند. دیپلماسی اقتصادی، به مفهوم اولویت یافتن اهداف و موضوعات اقتصادی در سیاست خارجی، یکی…
فساد یک بیماری است که هیچ دولتی در برابر آن مصونیت ندارد. ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. با این حال، طی دهه اخیر فساد در ایران تا آن حد فراگیر شده که اخبار مرتبط با آن به بخشی معمول از زندگی روزمره ایرانیان تبدیل شده است.
دنياي اقتصاد:
بامداد دیروز مسعود پزشکیان، رئیسجمهوری برای نخستینبار پشت تریبون مجمع عمومی سازمان ملل قرار گرفت و به بیان دیدگاههای ایران درخصوص تحولات منطقه و جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان پرداخت. او در سخنانش بر لزوم خاتمه وحشیگری اسرائیل در غزه و لبنان تاکید کرد و گفت جامعه جهانی باید فورا خشونت را متوقف کند و هرچه زودتر آتشبس دائمی برقرار شود. پزشکیان در بخش دیگری از سخنرانی خود با برشمردن اصول تشکیل یک منطقه قوی بین همسایگان تاکید کرد: برونسپاری امنیت به کشورهای فرامنطقهای به سود هیچیک…
دنیای اقتصاد:
در اقتصاد ایران، ضعف تولید برق بهعنوان یک نهاده اساسی تولید، سال به سال تداوم مییابد که این امر باعث تضعیف ظرفیت عرضه کالاها و خدمات شده و در نتیجه حتی با وجود افزایش تقاضا ، توان پاسخگویی وجود ندارد. افزودن این نکته به کاهش تقاضای موثر معمای رکود تورمی اقتصاد ایران است که حتی تلاشهای مالی و پولی برای کنترل تورم را بیاثر میکند.
احمد تشکینی / رئیس موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
موضوعات اقتصادی ایران در دولت چهاردهم را میتوان در چهار سطح فراکلان (بینالمللی)، کلان، بخشی و خرد (خانوار و بنگاه) طبقهبندی کرد. در سطح اول یعنی فراکلان باید مجموعه اولویتهای بیرونی (عمدتا مرتبط با خارج از مرزهای کشور) مانند رفع تحریمها، FATF، توسعه روابط با همسایگان و فراروندهای فناوری شامل انقلاب صنعتی چهارم و هوش مصنوعی موردنظر قرار گیرد.
دنیای اقتصاد:
بسیاری از اقتصادانان با توصیه به آغاز هرچه سریعتر اصلاحات اقتصادی از جایی در «درون اقتصاد» بر این نکته پافشاری میکنند که میتوان با تدارک چترهای حمایتی، این اصلاحات را با منطق معمول اقتصاد سیاسی، سازگار کرد. این توصیهها اغلب یک حفره نظری جدی دارند: برای شکافهای عمیق فرهنگی و اجتماعی، در قیاس با اقتصاد، وزن چندانی قائل نمیشوند. بهلحاظ نظری، نقش ثانویه قائل شدن برای مسائل فرهنگی-اجتماعی با بینش متعارف اقتصاد سیاسی در شرایط نرمال سازگار است. با این حال، این بینش متعارف در جوامع قطبیشده…
داریوش مجد- اتباع خارجه، ترکیبی گنگ و مبهم است که برای ساکنان غیر ایرانی ایران، بکار میرود. ساکنانی که سهم بودنشان از اقتصاد کشور مشخص نیست و همواره بر حضور آنها در مشاغل سخت تاکید شده است. تحلیلهای کلیشهای مخالفان برمدار اعتراض میچرخد و عنوان میکنند ایران سه میلیون بیکار دارد و سه میلیون تبعه خارجی و در برخی گزارشها بیش از پنج میلیون هم ساکن کشور هستند. هیچوقت راهحل قانعکننده و تحلیل قابلاعتنایی برای سهم و تاثیر اتباع خارجه در بازار کار استانهایی که پذیرای آنها شدهاند، ارایه…
فقر میکشد! فقر به هیچچیز و هیچکس رحم نمیکند و تنها ارمغانش برای انسان، نابودی تمامعیار اوست. فقر همان پدیده زشت و درندهخویی است که ابتدا ذهنها را نابود میسازد و سرانجام جانها را میستاند. فقر به مثابه یک قاتل سریالی، همواره در طول تاریخ بشر، مسبب دردها و رنجهای بسیاری بودهاست؛ درست همانند حادثه تلخی که روز گذشته در طبس رخ داد.
در دنیای امروز، تغییرات اقلیمی به یکی از بزرگترین چالشهای جهانی تبدیل شده و دولتها را ناگزیر به اتخاذ تدابیر جدی برای مقابله با گرمایش زمین و کاهش انتشار گازهای گلخانهای کرده است. اگرچه میزان و سرعت این اقدامات در کشورهای مختلف متفاوت است، اما روند کلی نشان میدهد در سالهای آینده دامنه این تدابیر بهطور قابل توجهی گسترش خواهد یافت، بهطوریکه حتی کشورهایی که تاکنون تمایلی به اجرای این سیاستها از خود نشان نداده اند نیز ناگزیر به پیوستن به این مسیر خواهند بود.
سیاست تثبیت نرخ ارز، یکی از سیاستهایی است که در کشورها برای کنترل نرخ تورم، مبارزه با بحرانهای اقتصادی و در شرایط کمبود ارز در دسترس اتخاذ میشود. نرخ ارز ناپایدار که موجب کاهش توان پیشبینی و بههمخوردن نظم اقتصادی میشود، بهمراتب از نرخ ارز بالا خطرناکتر است. سیاست تثبیت نرخ ارز، علاوه بر ایجاد رانت بهاندازه اختلاف نرخ بازار با نرخهای دولتی و فساد، میتواند باعث کاهش اعتماد سرمایهگذاران، چالشهای تولیدکنندگان و واردکنندگان، تخصیص غیربهینه منابع و کاهش کارآیی اقتصادی…
در شرایط کنونی اقتصادی ایران، نوسانات نرخ ارز به یکی از چالشهای اساسی تبدیل شده است. نرخ ارز تحتتاثیر ترکیبی از عوامل است که اغلب بهسرعت و به صورت پویا تغییر میکند.
همانگونه که در اقتصاد کلان کشور تصمیمگیری در مورد متغیرهای اصلی اقتصاد ابعاد منفی هم دارد و با مقایسه هزینه و فایده آن، جمعبندی توسط سیاستگذار اقتصادی صورت میگیرد، در زیرمجموعه یعنی بازرگانی، خصوصا سیاستها و مقررات نیز این مطلب صادق است. امروزه همه شکایت دارند و نگران توزیع رانت فروش ارز ترجیحی و نیمایی هستند. هرچند ارقام نجومی رانت مذکور بسیار زیاد است و شکاف طبقاتی ایجاد میکند، حذف این نرخهای ترجیحی با شعار دولت یعنی کنترل تورم و متعاقب آن کاهش سرمایه اجتماعی، سیاستگذار ارزی را…
مهمترین قیمت در اقتصاد ایران، قیمت ارز (اصطلاحا نرخ ارز) است. نوسانات نرخ ارز تقریبا تمامی آحاد اقتصادی شامل دولت، بنگاهها و خانوار را تحتتاثیر قرار میدهد. درآمد دولت و محبوبیت سیاسی دولت، کاملا با این نرخ مرتبط است. رقابتپذیری بنگاههای داخلی با بنگاههای جهانی، هزینههای مواد اولیه، انگیزههای سرمایهگذاری خارجی، صادرات و واردات همگی با نرخ ارز تنیده شده است. تمامی هزینههای خانوار نیز مستقیما از نرخ ارز اثر میپذیرد. در بحث تولید، تقریبا تمامی مواد اولیه و نهادههای تولید…
دنیای اقتصاد -کیوان حسینوند:
برنامه پنجساله اول توسعه که بیشتر با نام «سیاستهای ثبات اقتصادی» یا «برنامه تعدیل ساختاری» نیز شناخته میشود، دربرگیرنده اصلاحاتی اساسی در سیاستهای اقتصادی دولت ایران بود.
دنیای اقتصاد:
تغییرات اقلیمی، گسترش خشکسالی، تخریب منابع، بیتوجهی به روشهای صنعتی و بیبهرگی از تکنولوژیهای نوین را باید از مهمترین چالشهای فراروی کشاورزی ایران محسوب کرد. در چنین فضایی تراز تجاری حوزه کشاورزی نیز منفی است. نبود برنامهریزی هدفمند برای رفع مشکلات، رشد پایدار بخش کشاورزی ایران را به مخاطره خواهد انداخت. کمبودهای یادشده در شرایطی هستند که در برنامه هفتم توسعه رشد ۵.۵درصدی در حوزه کشاورزی، هدفگذاری شدهاست. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در رشد اقتصادی و بهطور خاص در مقوله…
صحبت از اصلاحات اقتصادی در ایران هر روز شدت میگیرد و بحث بر سر چند و چون گذار و نحوه بدهبستان دولت و جامعه در جریان اصلاحات، بخش اعظم مباحث را تشکیل میدهد. بخشی از موافقان اصلاحات با یادآوری ناترازیهای گسترده اقتصادی، دور شدن دولت از رویکردهای پوپولیستی در سیاستگذاری را کلید موفقیت دولت برای گشودن قفل اقتصاد ایران میدانند.