«دنیایاقتصاد» بازارها را بررسی میکند؛
غافلگیری دلار از اظهارات ترامپ
بازار داخلی
تثبیت شاخص در کانال 2.8 میلیونی
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته با افت 1.81 درصدی مواجه شد و در آخرین روز معاملاتی در ارتفاع 2میلیون و 814هزار واحدی ایستاد. این در حالی است که شاخص کل هموزن نیز نتوانست بازدهی مثبتی را در هفته گذشته به ثبت برساند و با افت 1.78درصدی در محدوده 887هزار و 938 واحدی قرار گرفت. همچنین شاخص کل فرابورس نیز با نزول 0.88 درصدی در محدوده 26هزار و 768واحدی قرار گرفت. در هفته گذشته، بازار سهام شاهد کاهش چشمگیری در ارزش معاملات خود بود. میانگین ارزش روزانه معاملات سهام، حقتقدم و صندوقهای سهامی به حدود 8549میلیارد تومان رسید که نسبت به مدت مشابه افت 32 درصدی را تجربه کرده است. این کاهش ارزش معاملات در شرایطی رخ داد که خالص هفتگی خروج پول نیز به میزان 2066میلیارد تومان رسید.
کاهش این دو پارامتر نشاندهنده کاهش اعتماد سرمایهگذاران و ناتوانی بازار در جذب نقدینگی در مقایسه با هفتههای گذشته است. به عقیده برخی از فعالان بازار یکی از عوامل اصلی این کاهش در معاملات، شرایط بلاتکلیفی و سردرگمی سرمایهگذاران است که هنوز نتوانستهاند ارزیابی دقیقی از وضعیت آینده بازار داشته باشند. این بلاتکلیفی ناشی از چند عامل داخلی و خارجی است. از یک سو، افزایش ریسکهای خارجی، بهویژه در پی ابهاماتی که در مورد سیاستهای رئیسجمهور جدید آمریکا وجود دارد، به شدت بر نگرش سرمایهگذاران تاثیر گذاشته است. عدمشفافیت در سیاستهای اقتصادی آمریکا و احتمال تغییرات مهم در روابط تجاری جهانی باعث ایجاد نگرانیهای عمدهای در بین سرمایهگذاران شده است. علاوهبر این، کاهش دست به دست شدن سهام در بازار نیز یکی دیگر از نشانههای رکود و کمبود نقدینگی است. بهدلیل نگرانیهای موجود، سرمایهگذاران ترجیح میدهند تا وضعیت بازار روشنتر شود صبر کنند.
صیدی در بازدید از سه شرکت صبا فولاد خلیج فارس، پالایش نفت بندرعباس و سیمان هرمزگان از آمادگی بازار سرمایه برای تأمین مالی شرکتهای فولادی، پالایشگاهی و سیمان خبر داد. به گزارش روابطعمومی سازمان بورس و اوراق بهادار، حجتاله صیدی در این بازدیدها تأکید کرد: اگر میگوییم بازار سرمایه باید بزرگتر شود و ارزش آن افزایش قابل ملاحظهای پیدا کند، یک راهش کمک به توسعه و ارتقای شرکتهای بورسی است و راه دیگرش، پذیرش بیشتر شرکتها در بورس است. وی اظهار امیدواری کرد که بازدید مدیران بازار سرمایه از این شرکتها، مقدمهای برای تسهیل تامین مالی آنها برای توسعه بیشتر باشد. انتشار چنین اخباری میتواند به پیشبینی پذیر تر شدن بازار سرمایه کمک کند.
بازار خارجی
افزایش نرخ بهره ژاپن
بانک مرکزی ژاپن افزایش نرخ بهره 25 نقطه پایه را که از قبل پیشبینی شده بود، اجرا کرد. انتظار میرود دو افزایش نرخ دیگر در سالجاری رقم بخورد که میتواند مسیر را برای تقویت چشمانداز ین ژاپن هموار کند.
ترامپ با اظهارات غیرمنتظرهای مبنی بر اینکه ترجیح میدهد تعرفهای بر چین اعمال نکند، باعث فشار کوتاهمدت بر دلار شد. سخنرانی دونالد ترامپ در داووس در روز پنجشنبه بیشتر شامل تهدیدهای مرتبط با اجرای سیاست «اول آمریکا» بود که بازارها به آن عادت کردهاند. اظهارات درباره قیمت نفت و نرخ بهره توجه بیشتری را به خود جلب کرد. ترامپ گفت که اوپک باید تولید را افزایش دهد تا کاهش قیمت نفت ممکن شود، که این امر باعث کاهش بیشتر قیمت نفت شد. روندی که از اوج چندماهه هفته گذشته آغاز شده بود. برنامه جدید دولت کاهش هزینههای انرژی و به تبع آن کاهش نرخ بهره است. ترامپ همچنین اظهار کرد که در «زمان مناسب» با جروم پاول، رئیس فدرال رزرو، درباره دیدگاه خود در مورد نرخ بهره گفتوگو خواهد کرد، که احتمالا نشاندهنده این است که فشار دولت هنوز در نشست هفته آینده کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) احساس نخواهد شد. پیشبینی میشود انتظار تصمیم به تثبیت نرخ بهره در هفته آینده نتواند باعث دور دیگری از کاهش موقعیتهای خرید دلار شود.
با این حال، دلار در روز پنجشنبه تحت فشار قرار گرفت، زیرا ترامپ به طرز شگفتانگیزی به فاکس نیوز گفت که ترجیح میدهد تعرفهای بر چین اعمال نکند. این مساله نشاندهنده افزایش این احساس است که ترامپ در اجرای سیاستهای حمایتی خود در مقایسه با اظهارات پیش از مراسم تحلیف کمتر عمل کرده است و ممکن است تهدیدهای تعرفهای تا زمانی که امتیازاتی در زمینه تجارت داده شود، عملی نشوند. اما اگر چنین اظهاراتی رخ ندهد، احتمالا روند نزولی دلار ادامه خواهد داشت. از نظر دادهها، شاخصهای مدیران خرید (PMI) آمریکا از موسسه S&P Global در روز جمعه منتشر شد. انتظار بهبود اندک در شاخص تولید میرود. همچنین دادههای فروش خانه (مربوط به دسامبر) نیز در دسترس قرار میگیرد.