چین ممکن است تا سال۲۰۲۷ میلادی به اوج تقاضا برای محصولات پالایشی برسد؛
دورنمای صنعت نفت اژدهای زرد
استمرار روند کاهشی تقاضای نفت از سوی چین، بر تراز نفت جهانی و در نتیجه بر قیمت این کالای استراتژیک، تاثیر مستقیم دارد. به گفته کانگ‌‌‌‌‌‌وو، رئیس تحقیقات جهانی تقاضای نفت در P&S Global Commodity Insights، با سه‌برابر‌شدن میانگین تقاضای نفت هند، سومین کشور مصرف‌کننده نفت جهان، چین تنها کشور بزرگ درحال‌توسعه است که احتمالا شاهد بازگشت آرامش به بازار بنزین و حتی گازوئیل در آینده‌‌‌‌‌‌ای نزدیک خواهد بود، درحالی‌که تقاضای نفت تقریبا در تمامی کشورهای توسعه‌‌‌‌‌‌یافته به اوج خود رسیده، پیش‌بینی می‌شود اکثریت قریب به‌‌‌‌‌‌اتفاق کشورهای درحال توسعه به‌‌‌‌‌‌استثنای چین، همچنان شاهد رشد تقاضای نفت خود در آینده‌‌‌‌‌‌ای قابل‌پیش‌بینی خواهند بود. کانگ‌‌‌‌‌‌وو افزود: به این ترتیب، چین به‌عنوان یک نیروی موثر در تعیین اینکه چه زمانی تقاضای جهانی نفت به اوج خود خواهد رسید، عمل خواهد کرد. تحلیلگران بازار انرژی دیدگاه‌های متفاوتی در مورد روند تقاضا در سال‌جاری میلادی دارند. اکثر آنها اما معتقدند؛ مسائل ژئوپلیتیک به‌ویژه در خاورمیانه نفت‌خیز در ادامه سال۲۰۲۵ آنقدر چشمگیر نخواهد بود که باعث افزایش شدید تقاضای جهانی نفت شود.
پیش‌بینی تقاضای فرآورده‌های پالایشی
Commodity Insights پیش‌بینی می‌کند؛ میانگین تقاضای محصولات پالایشی چین، بدون احتساب سوخت خام و گاز طبیعی مایع، در سال۲۰۲۷ میلادی با ۱۶میلیون بشکه در روز به اوج خود خواهد رسید. این کشور در سال۲۰۲۳، ۱۵میلیون بشکه معادل نفت‌خام در روز مصرف کرد. پیش‌بینی می‌شود تقاضای جهانی برای محصولات پالایششده در سال۲۰۲۸ با ۹۱میلیون بشکه در روز به اوج خود برسد، درحالی‌که تقاضای جهانی برابر با ۸۸میلیون بشکه در روز طی سال۲۰۲۳ بود، با این‌حال رشد تقاضای نفت چین در سه‌ماهه دوم سال۲۰۲۴، تنها ۱۶ ماه پس از بازگشایی محدودیت‌های مرتبط با همه‌‌‌‌‌‌گیری کرونا، با کاهش سالانه در تولید نفت‌خام، کندتر از حد انتظار بوده‌است. ترکیبی از عوامل نظیر رشد سریع در جابه‌جایی در حمل‌ونقل جاده‌ای سوخت، کاهش تقاضا از سوی بخش‌های ساخت‌‌‌‌‌‌وساز و تولید و اختلالات شدید آب‌‌‌‌‌‌وهوایی، سطح مصرف جهانی سوخت‌های فسیلی را تحت‌تاثیر قرارداده‌اند. تاثیر پالایشگاه‌های مستقل بر بازار نفت با استناد به داده‌های موسسه اطلاعات JLC، نشان می‌دهد؛ میانگین استفاده از پالایشگاه‌های مستقل در استان شاندونگ چین در ژوئن۲۰۲۴ به ۵۲درصد کاهش‌یافت که پایین‌ترین سطح از مارس۲۰۲۰ است، زمانی‌که تقاضای نفت این کشور به آرامی پس از شیوع همه‌‌‌‌‌‌گیری بهبود یافت. پالایشگاه‌های مستقل، تامین‌‌‌‌‌‌کننده نوسانی محصولات پالایششده در چین بوده که میزان فعالیت و سطح تولیدآنها مستقیما منعکس‌کننده تقاضای نفت این کشور است.
افت تقاضای دیزل، رشد مصرف بنزین
عرضه گازوئیل که حدود ۲۲درصد یا ۴میلیون بشکه در روز از مجموع تقاضای فرآورده‌های پالایششده این کشور را به خود اختصاص می‌دهد، به دلیل فروش فزاینده گاز طبیعی مایع(LNG) در حال‌حاضر کاهشی شده‌است. به گفته تحلیلگران، کامیون‌‌‌‌‌‌های سنگین LNGسوز به‌تدریج جایگزین کامیون‌‌‌‌‌‌های معمولی دیزلی خواهند شد. Commodity Insights انتظار دارد که تقاضای بنزین چین در سال۲۰۲۷ میلادی به اوج خود برسد و کمی فراتر از ۴میلیون بشکه در روز باشد. طبق گزارش ماهانه بازار نفت مورخ ۱۱ژوئیه، آژانس بین‌المللی انرژی(IEA) رشد تقاضا را به ترتیب یک و ۳درصد در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ تخمین می‌زند، درحالی‌که چند تحلیلگر مستقل در چین به Commodity Insights گفته‌‌‌‌‌‌اند که تقاضا برای بنزین پیش از این و به اندازه کافی افزایش‌یافته و به اوج خود رسیده‌است. موسسه مهندسی و برنامه‌‌‌‌‌‌ریزی دولتی پتروچایناCPPEI، تخمین‌زده که تقاضای بنزین چین در سال۲۰۲۳ میلادی به اوج خود رسیده و در سال۲۰۲۴ شاهد کاهش ۵درصدی بوده، زیرا فروش کامیون‌‌‌‌‌‌های سنگین با سوخت LNG در این مدت، بیش از ۱۲۰درصد افزایش یافته‌است.
CPPEI تخمین زده‌است که تقاضای بنزین در سال۲۰۲۳ با ۱۵۵میلیون‌تن در سال معادل ۴میلیون بشکه در روز، به اوج خود رسیده و در سال‌جاری به دلیل افزایش استفاده از خودروهای نو-انرژی(NEV) و دارای موتور احتراق داخلی با راندمان بالاتر، کاهش‌یافته‌است. Commodity Insights انتظار دارد تقاضای بنزین چین در سال۲۰۲۵ میلادی با میانگین ۴میلیون بشکه در روز به اوج خود برسد. در دیگر سو، آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند که تقاضای سوخت این کشور در سال۲۰۲۴ به ۴میلیون بشکه در روز برسد و در سال۲۰۲۵ به میزان۳درصد کاهش یابد. خودروهای نو-انرژی حدود ۴۴درصد از کل فروش خودرو در ژوئیه را به خود اختصاص داده‌اند که بالاترین میزان در تاریخ این کشور است. طبق داده‌های انجمن خودروسازان چین، فروش خودروهای برقی باتری‌‌‌‌‌‌دار و هیبریدی پلاگین در ژانویه تا ژوئیه نسبت به مدت مشابه سال‌قبل ۳۱درصد افزایش یافته‌است. در همین حال، یک اقتصاددان ارشد فعال در پالایشگاه سینوپک گفت؛ تخمین‌زده می‌شود خودروهای جدید به دلیل بهبود بهره‌‌‌‌‌‌وری انرژی، حدود ۲ تا ۳درصد از مصرف بنزین را کاهش دهند.
تقاضا در صنعت پتروشیمی
اوج تقاضای بنزین در چین در انعکاس روند کلی تقاضای نفت این کشور تعیین‌کننده است. انتظار می‌رود تقاضا برای سایر سوخت‌های حمل‌ونقل، به رهبری سوخت جت و نفت‌کوره، همچنان در حال افزایش باشد، هرچند سهم کمتری از سبد تقاضای کلی نفت در چین را تشکیل می‌دهند، با این‌حال باید توجه داشت که وقتی صحبت از میعانات نفتی می‌شود، از جمله مواد اولیه پتروشیمی مانند LPG و اتان، چند سال‌دیگر طول خواهد کشید تا تقاضای چین کاهشی و در نهایت، متوقف شود. منابع بازار باور دارند که موج جدید تقاضای محصولات پتروشیمی در چین را بعید است تا پیش از سال۲۰۲۷ شاهد باشیم. در عین حال، لازم به ذکر است اکثر پالایشگاه‌های چین، اعم از دولتی یا مستقل، برای دستیابی به اوج تقاضا در محصولات نفتی پالایششده، مبادرت به سرمایه‌گذاری هنگفتی در تاسیسات خود برای تغییر به سمت تولید محصولات پتروشیمی‌محور کرده‌اند.
