بسته پیشنهادی بروکسل برای تهران

هیات ایرانی به ریاست سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه و معاونان وی در این اجلاس مهم بین‌المللی حضور داشتند.این سومین دور گفت‌وگوهای تهران و پایتخت‌های اروپایی است. دورهای اول و دوم به‌ترتیب در تاریخ‌های ۹ آذر و ۲۴ دی‌ماه در ژنو برگزار شد. طبق اظهارات مقامات دو طرف، چهار موضوع روابط دوجانبه، برجام، اوکراین و غزه محور گفت‌وگوها قرار دارد. این مذاکرات در شرایط بازگشت دوباره ترامپ به کاخ سفید و عدم تمایل تهران به مذاکرات مستقیم با واشنگتن برگزار می‌شود.در همین ارتباط، وزارت خارجه آلمان که با به قدرت رسیدن محافظه‌کاران و راست افراطی مواجه شده است، در پستی در شبکه اجتماعی ایکس دیدار و مذاکره هیات ایرانی با فرانسه، آلمان و بریتانیا، سه کشور اروپایی که در توافق هسته‌ای با ایران حضور داشتند، را تایید کرد.

وزارت خارجه آلمان در این پست نوشت: «مقام‌های سیاسی بریتانیا، فرانسه و آلمان دوشنبه ۲۴ فوریه در ژنو با هیات ایرانی دیدار کردند تا درباره موضوعات مختلف مورد علاقه مشترک گفت‌وگو کنند. آنها بر مواضع اصولی خود تاکید کردند و از تعهدشان به یافتن راه‌حلی دیپلماتیک سخن گفتند. طرف‌ها توافق کردند که این گفت‌وگوها ادامه یابد.»کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه ایران، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت این مذاکرات که در حاشیه نشست کنفرانس خلع سلاح و شورای حقوق بشر در ژنو برگزار شد، «دور جدیدی از گفت‌وگوها» بوده است. 

غریب‌آبادی مذاکرات با طرف‌های اروپایی را «سازنده» خواند و گفت موضوع گفت‌وگو برنامه هسته‌ای ایران و همچنین رفع تحریم‌ها بوده است. کاظم غریب‌آبادی در این باره اظهار کرد: «تمامی طرف‌ها بر تعهد خود بر یافتن یک راه‌حل دیپلماتیک و مذاکره‌شده تاکید کرده‌اند و توافق شد که گفت‌وگوها ادامه یابد.»

با‌این‌حال تحلیلگران، مذاکره با اروپا بدون حل‌و‌فصل مسائل هسته‌ای و تحریم با آمریکا را بی‌نتیجه و در حد یک مسکن موقتی ارزیابی می‌کنند. در مقابل، برخی دیگر معتقدند که مذاکره با اروپا و حل‌و‌فصل اسنپ‌بک، به‌ویژه در شرایطی که جنگ اوکراین توسط رویکرد ترامپ و دادن امتیاز به روسیه در حال حل‌و‌فصل شدن است، می‌تواند در شرایطی که روابط آمریکا و اتحادیه اروپا نیز شکاف جدیدی را تجربه می‌کند، منجر به دستاوردهایی برای ایران، به‌ویژه از منظر عدم دنباله‌روی اروپا از آمریکای ترامپ، شود.خبر مذاکره مقام‌های وزارت خارجه ایران با نمایندگان دولت‌های اروپایی در ژنو در حالی اعلام شد که روز دوشنبه وزرای خارجه اتحادیه اروپا که در بروکسل گرد هم آمده بودند، بحث درباره موضوع ایران را به جلسه‌ای در ۱۷ مارس (۲۷ اسفند) موکول کردند.

در همین ارتباط مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که این اتحادیه به ‌دنبال ارائه ابتکارهای جدید و پیشنهادهای ملموس برای تعیین مسیر تعامل با ایران است. کایا کالاس پس از نشست شورای وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا، به خبرنگاران در بروکسل گفت: «قرار بود در جلسه‌ای ویژه و در حضور وزرای خارجه، سیاست‌های اتحادیه اروپا در قبال ایران را بررسی کنیم، اما با توجه به غیبت برخی وزرای مهم، تصمیم گرفتیم این بحث را به نشست بعدی موکول کنیم.» وی افزود: «هدف ما این است که با یک جمع‌بندی جامع، ابتکارها و پیشنهادهای ملموسی ارائه کنیم که بتواند رویکرد آینده ما را مشخص کند.»

کالاس با بیان این مطلب افزود که در این مقطع پیش‌داوری نمی‌کند.اتحادیه اروپا پیش‌تر با صدور بیانیه‌ای اعلام کرده بود که موضوع ایران قرار است در جریان ناهار کاری نشست ماهانه شورای وزیران خارجه این اتحادیه مورد بحث قرار گیرد. در این بیانیه خلاصه‌ای از آخرین مواضع اتحادیه اروپا در قبال ایران ارائه شده و در آن با اصرار بر رویکردهای نسنجیده، ادعاهای بی‌اساس درباره برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، تحولات منطقه‌ای، جنگ اوکراین و حقوق بشر تکرار شده است.

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، پیش‌تر گفته بود: اتحادیه اروپا به یاد داشته باشد که اراده و استقلال لازم برای حفظ توافقی که خود از بانیان آن بود، نشان نداد و با خروج آمریکا از برجام، عملا از عهده ایفای تعهداتش برنیامد. وی تصریح کرد: اگر اتحادیه اروپا خواهان ایفای نقشی اثرگذار و سازنده در عرصه بین‌المللی است، باید رویکردی واقع‌بینانه و مبتنی بر عدالت و احترام به حقوق دیگر ملت‌ها و رعایت اصول منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل اتخاذ کند.