سنگ‌اندازی تل‌آویو در مذاکرات

 «آرون باکسرمن» در گزارش ۲۷فوریه در نیویورک‌تایمز نوشت، با وجود اینکه مرحله اولیه آتش‌‌‌بس اول مارس (شنبه‌شب ۱۱اسفندماه) پایان می‌یابد، به نظر می‌رسد اسرائیل و حماس پیشرفت چندانی در ایجاد شرایط برای آتش‌‌‌بس جامع نداشته‌‌‌اند. روز پنج‌شنبه مشخص نشد که آیا هیات اسرائیلی در حال بازی برای خرید زمان است یا ماموریت جدی برای آغاز مذاکرات دارد. این بلاتکلیفی، فلسطینی‌‌‌ها را در مورد سرنوشت اسیران فلسطینی و اینکه آیا جنگ ممکن است به‌زودی دوباره آغاز شود، در هاله‌‌‌ای از ابهام قرار داده است.

«شامخ‌الدیبس» ۳۶ساله که از زمان ویران‌شدن خانه‌اش در شمال غزه در یک پناهگاه تبدیل‌شده به مدرسه زندگی می‌کند، گفت: «تنها امید ما این است که آتش‌بس ادامه یابد.» در حال حاضر، به نظر می‌رسد اولین مرحله از آتش‌بس شش‌هفته‌‌‌ای قرار است بدون چارچوب مشخصی به پایان برسد. این لزوما به معنای بازگشت فوری به جنگ نیست. توافق‌نامه می‌گوید تا زمانی که مذاکره‌کنندگان روی مراحل بعدی کار می‌کنند، آتش‌بس می‌تواند ادامه یابد. اما این باعث می‌شود آن معامله، شکننده‌‌‌تر و متزلزل‌‌‌تر به نظر برسد.

مقامات اسرائیلی جزئیاتی در مورد سفر این هیات به قاهره ارائه نکردند و تمدید این توافق مستلزم بررسی مسائل بسیار پیچیده‌‌‌تری است. براساس مفاد توافق مرحله‌‌‌ای، اسرائیل عملا باید پایان جنگ خود علیه حماس را اعلام کند تا بتواند آزادی حدود ۲۲گروگانی را که گمان می‌رود هنوز زنده هستند، تضمین کند. به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، اسرائیل و حماس پایان فوری جنگ را در اواسط ژانویه امضا نکردند. درعوض، آنها متعهد به یک طرح پیچیده و چندمرحله‌ای شدند که هدف آن ایجاد شتاب آرام در جهت آتش‌بس جامع پس از بیش از یک‌سال جنگ ویرانگر در غزه بود.روز پنج‌شنبه (۹ اسفندماه)، عبداللطیف القانو، سخنگوی حماس، گفت که این گروه برای تمدید مرحله اول تا زمانی که مستلزم دست‌کشیدن از خواسته‌های اصلی حماس از جمله پایان جنگ و خروج کامل نیروهای اسرائیلی نباشد، آماده است. او گفت که اسرائیل احتمالا آماده آغاز مذاکرات برای مرحله دوم آتش‌بس است.

از سوی دیگر، نتانیاهو با فشار قابل‌توجهی از داخل کابینه خود مواجه است تا جنگ را به طور قطعی پایان ندهد. متحدان سیاسی او می‌گویند که می‌خواهند به مبارزه با حماس ادامه دهند و شهرک‌های یهودی در غزه بسازند. براساس توافق آتش‌بس، اسرائیل قرار است در آخر هفته خروج نیروهای خود را از مرز غزه با مصر آغاز کند. اما نتانیاهو بارها گفته است که کنترل اسرائیل بر این منطقه را یکی از منافع اصلی امنیتی می‌داند.هم اسرائیل و هم حماس دلایلی برای اجتناب از آغاز دوباره جنگ دارند. حماس می‌‌‌خواهد به نیروهای خود فرصتی برای بهبود، بازیابی و شروع بازسازی غزه بدهد. اسرائیل می‌خواهد گروگان‌های باقی‌مانده را به خانه بازگرداند. اسرائیل معتقد است که از حدود ۲۵۰گروگان، حدود ۲۵نفر هنوز زنده هستند. اسرائیل همچنین می‌خواهد اجساد حدود ۳۰نفر دیگر را به دست آورد. اما چشم‌انداز جنگ مجدد واقعا از بین نرفته است. بسیاری از اسرائیلی‌‌‌ها، به‌‌‌ویژه جناح راست، می‌‌‌گویند که نمی‌‌‌توانند پایان‌دادن به جنگ با حماس را که همچنان بر غزه حاکم است، بپذیرند.

اما الجزیره روایت دیگری از آتش‌بس ارائه می‌دهد. به گزارش الجزیره، حتی با شروع مذاکرات، مقامات اسرائیلی به‌صراحت اعلام کرده‌اند که به دنبال تغییر مفاد توافق سه‌مرحله‌ای هستند که موفقیت آن را به خطر می‌اندازد. براساس مفاد این توافق، مرحله اول آتش‌بس شش‌هفته‌ای -که قرار است در اول مارس به پایان برسد- شامل خروج تمام نیروهای اسرائیلی از مناطق اصلی غزه، افزایش کمک‌های بشردوستانه به غزه و بازگشت آوارگان به شمال غزه خواهد بود. به‌عنوان بخشی از این معامله، در ازای حدود ۲‌هزار اسیر فلسطینی که در بازداشت اسرائیل نگهداری می‌شوند، حماس ۳۳تن از اسیران -از جمله هشت‌جسد- را آزاد کرده است

مفاد مرحله دوم توافق به عمد مبهم نگه داشته شد و پیش‌بینی می‌شد که بسیاری از جزئیات در مذاکرات آتی مشخص شود. از جمله شروط مورد توافق، جزئیات آتش‌بس پایدار برای پایان دادن به جنگ اسرائیل در غزه، خروج کامل نیروهای اسرائیلی از این منطقه و آزادی همه اسرای باقی‌مانده توسط حماس در ازای تعداد نامشخص اسیر فلسطینی بود. مرحله سوم این توافق بر حکومت آینده غزه و بازسازی منطقه تخریب‌شده متمرکز خواهد بود.

روز پنج‌شنبه، اسرائیل کاتز، وزیر جنگ این رژیم، اعلام کرد که اسرائیل تصمیم گرفته از سرزمینی که در امتداد مرز غزه و مصر اشغال کرده است، خارج نشود (با وجود اینکه این امر بخشی از توافق قبلی است). در یک بیانیه ناشناس هم آمده بود: «ما از کریدور فیلادلفی خارج نخواهیم شد. ما اجازه نخواهیم داد حماس دوباره با وانت و اسلحه در مرزهای ما پرسه بزند.» تصاویر ماهواره‌‌‌ای که الجزیره در اوایل ماه جاری به دست آورد، نشان می‌دهد که ارتش اسرائیل ساخت‌وساز جدیدی را در منطقه اطراف مرز آغاز کرده است. روز پنج‌شنبه، گیدئون ساعر، وزیر خارجه اسرائیل گفت که هیات اسرائیلی در مذاکرات در قاهره «می‌خواهد ببینند که آیا زمینه مشترکی برای مذاکره داریم یا خیر.»

دفتر رسانه‌ای دولت غزه (GMO)  بیش از ۳۵۰مورد نقض توسط اسرائیل از جمله تهاجم نظامی، تیراندازی، حملات هوایی، تشدید نظارت و ممانعت از کمک‌رسانی را از زمان آغاز آتش‌بس گزارش کرده است. براساس گزارش این دفتر، ارتش اسرائیل از زمان اجرای آتش‌بس، ده‌ها فلسطینی را از طریق حملات هوایی و همچنین تیراندازی کشته و زخمی کرده است.