بندبازی هانوی

شی جین‌پینگ در مقاله‌ای در روزنامه «نهاندان»، روزنامه حزب کمونیست ویتنام، که پیش از ورودش در روز دوشنبه منتشر شد، نوشت: «دو طرف باید همکاری در تولید و زنجیره‌های تامین را تقویت کنند.» او همچنین خواستار تجارت بیشتر و روابط قوی‌تر با هانوی در زمینه هوش مصنوعی و اقتصاد سبز شد. ویتنام تحت فشار واشنگتن، کنترل برخی از اقلام تجارتی با چین را تشدید می‌کند تا مطمئن شود کالاهایی که با برچسب «ساخت ویتنام» به ایالات متحده صادر می‌شوند، ارزش افزوده کافی در این کشور دارند که این امر را توجیه کند.

ویتنام یک قطب بزرگ صنعتی و مونتاژ در جنوب شرقی آسیا است. بیشتر واردات این کشور از چین است؛ درحالی‌که ایالات متحده بازار اصلی صادراتش است. این کشور منبع مهمی از لوازم الکترونیکی، کفش و پوشاک برای ایالات متحده است. داده‌های گمرک ویتنام نشان می‌دهد که در سه‌ماه اول امسال، هانوی کالاهایی به ارزش حدود ۳۰میلیارد دلار از پکن وارد کرده است؛ درحالی‌که صادرات آن به واشنگتن ۳۱.۴میلیارد دلار بوده است که روند بلندمدتی را تایید می‌کند که در آن واردات از چین با ارزش و نوسانات صادرات به واشنگتن مطابقت نزدیکی دارد. صادرات ویتنام به ایالات متحده به موازات واردات آن از چین در سال‌های اخیر افزایش یافته است.

شی جین پینگ از ۱۴ تا ۱۵آوریل به ویتنام و از ۱۵ تا ۱۸آوریل به مالزی و کامبوج سفر خواهد کرد. او آخرین بار به ترتیب ۹ و ۱۲سال پیش از کامبوج و مالزی بازدید کرد. سفر شی جین‌پینگ به هانوی، دومین سفر او در کمتر از ۱۸ماه، با هدف تحکیم روابط با همسایه استراتژیکی است که در سال‌های اخیر میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری چینی دریافت کرده است؛ چراکه تولیدکنندگان چینی برای جلوگیری از تعرفه‌های اعمال‌شده توسط دولت اول ترامپ به جنوب نقل مکان کرده‌اند. «بوی تان سون»، معاون نخست وزیر ویتنام روز شنبه (۲۳ فروردین ماه) گفت که این دو کشور کمونیستی قرار است حدود ۴۰توافق‌نامه در بخش‌های مختلف امضا کنند.

«تو لام»، رهبر ارشد ویتنام، در مقاله‌ای که دیروز دوشنبه (۲۵فروردین‌ماه) در رسانه‌های دولتی منتشر شد، گفت که هانوی می‌خواهد همکاری در زمینه‌های دفاعی، امنیتی و زیرساختی، به ویژه در زمینه ارتباطات ریلی را افزایش دهد. مشخص نیست که آیا این توافق‌نامه‌ها الزام‌آور هستند و تعهدات مالی را در پی دارند یا خیر؟ ویتنام موافقت کرده است که از وام‌های چین برای ساخت راه‌آهن جدید بین دو کشور استفاده کند که گامی مهم در جهت اعتمادسازی است که تجارت و ارتباطات دوجانبه را تقویت می‌کند. با این حال، هنوز هیچ توافقی برای وام اعلام نشده است.

پکن همچنین به دنبال تایید ویتنام برای هواپیماهای «کوماک» (COMAC) خود است که تاکنون برای یافتن خریداران خارجی با مشکل مواجه بوده‌اند. روز یکشنبه (۲۴ فروردین ماه)، شرکت هواپیمایی ارزان‌قیمت ویتنام، ویت‌جت، صفحه جدیدی را گشود و «کوماک» طبق دعوت‌نامه‌ای (که رویترز آن را مشاهده کرده است) تفاهم‌نامه‌ای را در هانوی امضا کرد. یک هواپیمای «کوماک.سی ۹۰۹» با طرح ویت‌جت و لوگوی شرکت هواپیمایی چنگدوی چین، دیروز دوشنبه در فرودگاه بین‌المللی هانوی آشیانه گرفت. محتوای این توافق هنوز اعلام نشده است؛ اما رویترز در هفته‌های گذشته گزارش داد که طبق پیش‌نویس یک توافق، ویت‌جت دو هواپیمای «کوماک.سی ۹۰۹» را که توسط خدمه شرکت هواپیمایی چنگدو اداره می‌شوند، در دو مسیر داخلی اجاره خواهد کرد. با وجود روابط اقتصادی قوی، تنش‌ها اغلب بین این دو کشور بر سر مرزهای مورد مناقشه در دریای چین جنوبی رخ می‌دهد.

امتیازات ویتنام به ایالات متحده برای جلوگیری از تعرفه‌ها نیز ممکن است پکن را تحریک کند؛ زیرا شامل استقرار سرویس ارتباط ماهواره‌ای استارلینک ایلان ماسک در این کشور جنوب شرقی آسیا و همچنین کاهش چشم‌گیر برخی از تجارت‌ها با چین به‌دلیل احتمال تقلب در قوانین مبدأ می‌شود. ویتنام نیز در ماه‌های اخیر، در اقدامی که مقامات دولتی آن را اقدامی برای کاهش ورود کالاهای ارزان چینی توصیف کردند، عوارض ضد دامپینگ بر چندین محصول فولادی چینی وضع کرده و معافیت مالیاتی برای بسته‌های کم‌ارزش را پایان داده است. دو کشور دیگر در برنامه سفر شی جین‌پینگ به آسیای جنوب شرقی، کامبوج و مالزی به ترتیب با عوارض ۴۹ و ۲۴درصدی ایالات متحده مواجه هستند و از قبل برای درخواست تخفیف با ایالات متحده تماس‌هایی برقرار کرده‌اند.