صنعت خشکبار زیر بار مالیات کمر خم کرد
آزادسازی؛ مقدمه رونق اقتصادی

در همین رابطه رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تبریز با اشاره به تبعات نوسانات قیمتها بر قیمت نهایی مصرفکننده و کوچکتر شدن سبد خرید خانوارها در شرایط کنونی اقتصادی کشور گفت: در دو ماه اخیر شاهد افزایش حدود ۲۰تا۳۰درصدی قیمت آجیل بودهایم. میرطاهر محمدی همچنین با اشاره به اثرگذاری مستقیم و ۱۰۰درصدی نوسانات نرخ ارز بر فعالیت این صنف گفت: افزایش نرخ ارز رابطه مستقیمی با افزایش قیمت محصولات خشکبار و آجیل دارد. یکسری از محصولات ما مثل بادام هندی، کشمش مویز و فندق ترکیهای وارداتی است که با ارز وارد کشور میشود. البته بخشی از محصولات ازجمله پسته نیز صادراتی است که با افزایش صادرات آن قیمت پسته هم به تبع آن در کشور افزایش مییابد.
سردرگمی فعالان صنف در آستانه سال نو
وی ادامه داد: با افزایش قیمتها علاوه بر اینکه یک مشکل بزرگ است، نوعی بیثباتی نیز در صنف ما حاکم میشود. هر روز قیمتها بهروز میشود و متناسب با افزایش قیمت دلار، افزایش مییابد. بنابراین طی هفتههای اخیر ثبات قیمت در این صنف حاکم نبوده و این وضعیت باعث سردرگمی فعالان صنف ما شده است. چرا که اکنون در زمان سفارشگیری هستیم و در آستانه شب عید شرکتها و ارگانهای مختلف سفارش آجیل میدهند. این فعال صنفی ادامه داد: حتی جالب اینکه همکاران ما به عنوان فروشنده این محصولات خودشان نمیدانند که قیمت این محصول چقدر است. به طوری که به نسبت میزان افزایش قیمت دلار، قیمت اجناس ما حتی بیشتر از آن افزایش یافته است. متاسفانه این شرایط باعث شده که سبد خرید خانوارها کوچکتر شود و آجیل به محصول تشریفاتی و کالای لوکس تبدیل شود. در حالی که هدف ما این است که آجیل جزو کالاهای مصرفی روزانه همه خانوارها باشد.
صنف آجیل و خشکبار زیر بار مالیات سنگین
بر اساس این گزارش، در شرایطی که خشکبار به یک کالای لوکس تبدیل شده است، پیشبینی میشود که درپی کاهش و ریزش مشتریان و مصرفکنندگان، تامین سرمایه در گردش و نقدینگی هم در این شرکتها با مشکل مواجه شود. حال این پرسش مطرح است که آیا بانکها و موسسات مالی کمکی در این زمینه کردهاند یا فضایی را در اختیار تولیدکنندگان قرار دادهاند؟ رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تبریز در این باره گفت: بانکها هیچ کمکی به ما نمیکنند. اگرچه ما با چالشهای متعددی در صنف خود مواجه هستیم، اما مشکل عمده ما میزان بالای ضریب مالیاتی است و ما از سیستم مالیاتی گلایه داریم. چون میزان مالیاتی که دولت از ما دریافت میکند اصلا با درآمد ما همخوانی ندارد. افزایش بسیار شدید نرخ مالیات باعث شده که فعالان صنف از ادامه فعالیت در این صنف دلسرد شوند و این شغل را ادامه ندهند. دولت اگر بخواهد از این صنف حمایت کند، باید ضریب مالیاتی ما را کاهش دهد که این صنف بتواند سرپا بماند.
تعدیل ضرایب مالیاتی؛ مطالبه مهم صنف
وی با اشاره به مطالبه مهم این صنف از دولت گفت: انتظار ما از دولت این است که ضرایب مالیاتی صنف آجیل و خشکبار را تعدیل کند و کاهش دهد. ارقام سنگین مالیات برای فعالان این صنف واقعا کمرشکن شده است. اداره مالیات صرفا ارقام ثبت شده در دستگاههای کارتخوان و گردش حساب بانکی را به عنوان مبنا در نظر میگیرد و میزان فروش و سود فعالان صنف را برای تعیین مالیات مشخص میکند؛ در حالی که فعالان صنف با هزینههایی مثل خشک شدن کالا، خرد شدن برخی مغزها در فرآیند فرآوری، دورریز محصول، هزینههای بستهبندی، حملونقل و... مواجهند که این هزینهها دیده نمیشود و این مهمترین دغدغه ماست. ضمن اینکه خواستار آزادی واردات برخی اقلام ممنوع به کشور هستیم.
ضرورت واردات قانونی اقلام موردنیاز
رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تبریز در این زمینه توضیح داد: پیش از این واردات بادام هندی به کشور ممنوع بود. خوشبختانه طی چند ماه گذشته واردات این کالا آزاد شده ولی واردات یکسری از محصولات مانند کشمش مویز، فندق، مغز بادام، گردو همچنان ممنوع است و این کالاها به صورت قاچاق وارد کشور میشود. برخی اقلام ایرانی کفاف مصرف داخلی را نمیدهد و برای پاسخگویی به نیاز داخلی و تنظیم بازار، چارهای جز واردات این کالا نداریم. واردات اقلام مورد نیاز که شامل کشمش مویز، فندق، مغز بادام و گردو است، باید آزاد شود. هرچند که در آذربایجان و برخی دیگر از مناطق کشور گردو و بادام و فندوق تولید میشود، اما کفاف مصرف داخلی را نمیدهد. وی ادامه داد: توقع ما این است که این کالاها به صورت مجاز وارد کشور شوند که هم قاچاقچیان از این فرصت سود نبرند و هم دولت از حقوق قانونیاش محروم نباشد و اینکه با قیمت پایینتری به دست مردم و مصرفکنندگان نهایی برسد.
لزوم رایزنی دولتمردان با مسوولان صنف
محمدی با اشاره به سیاستهای غلط وارداتی در صنف آجیل و خشکبار بیان کرد: درخواست ما از مسوولان ذیربط این است که درخصوص امور مربوط به این صنف با ما رایزنی کنند. متاسفانه تاکنون با ما در خصوص نیازها، چالشها و مشکلات این صنف رایزنی صورت نگرفته است، در حالی که اگر رایزنی صورت بگیرد، اطلاعات صحیحی درخصوص نیاز داخلی کشور به اقلام وارداتی به مسوولان ارائه میشود. به طور مثال در منطقه آذربایجان تخمه آفتابگردان به وفور کشت و با تناژ بالا عرضه میشد و طی برخی سالهای قبل نیازی به حجم بالای واردات این محصول نبود؛ اما برخی انواع تخمه و تخمههای آفتابگردان به صورت مجاز از کشور چین وارد ایران شد. در حالی که در مقابل؛ واردات محصولاتی مانند مغز بادام، مغز فندق، کشمش مویز و مغز گردو به کشور که همواره نیاز است، اما واردات این محصولات به کشور ممنوع است!
چالشهای کاشت و تولید آجیل و خشکبار
وی همچنین درخصوص چالشهای باغداران تصریح کرد: باغداران ما هر ساله با یک چالش و مشکل خاصی مواجه میشوند. به طور نمونه یک سال با کمآبی مواجه میشوند و سال بعد محصولات دچار تگرگزدگی، گرمازدگی یا سرمازدگی میشوند. در عین حال سیستم کشاورزی در استان سنتی است و این باعث شده که حجم تولید کم باشد و شیوه آبیاری اصولی نباشد. این روند باعث شده که قیمت نهایی محصول بالا برود. یعنی چون میزان تولید کم است، قیمت کالا افزایش مییابد. محمدی تشریح کرد: فرضا بادام خارجی که از آمریکا وارد میشود، با تقریبا نصف قیمت بادام ایرانی عرضه میشود؛ در حالی که این کالا از فاصله دور به صورت قاچاق و صرف هزینه سنگین برای حمل کالا وارد کشور میشود. به این علت که میزان تولید محصول در این کشورها بالاست و برای آنها صرفه اقتصادی دارد. اما باغداران ما هر سال با چالش متفاوتی روبهرو میشوند که در نهایت هر سال حجم تولید آنها کاهش مییابد و قیمت نهایی محصولشان را بالا میبرد.
ثبت ملی آجیل به نام تبریز
وی در پایان درخصوص فرصتهای تولید خشکبار و آجیل در آذربایجان شرقی گفت: آذربایجان شرقی و شهر تبریز زادگاه محصولات خشکبار و آجیل است. بهترین بادام و گردو محصول «آذرشهر» است، قبلا تولید پسته فقط در رفسنجان انجام میشد، ولی خوشبختانه اکنون در بخشهایی از آذربایجان شرقی فرآوری این محصول، کاشت و تولید آن انجام میشود و سبد تولیدات آجیل و خشکبار آذربایجان تکمیل شده است. محمدی ادامه داد: مغز گردو، کشمش و انواع قیسی در باغات آذربایجان شرقی تولید میشود. در سال ۱۳۹۵ آجیل به نام تبریز ثبت ملی شد؛ علاوه بر این، کیفیت آجیل موجود در تبریز را در هیچ منطقه از کشور نمیتوانید پیدا کنید و این کالا با کیفیت بالا تولید و در بهترین حالت ممکن در این استان فرآوری میشود.