اخبار آرشیو روزنامه

رشد اقتصادی در پاییز امسال به کف ۴سال اخیر رسید. براساس اعلام مرکز آمار ایران، رشد اقتصادی فصلی در پاییز امسال رقم ۱.۶درصد را ثبت کرده است که پایین‌ترین میزان رشد فصلی از پاییز۱۳۹۹ محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد ریسک‌های سیاسی مهم‌ترین عامل افت رشد اقتصادی در پاییز امسال باشد. همزمان، «دنیای‌اقتصاد» پژوهشی از صندوق بین‌المللی پول را بررسی کرده است که به اثر بی‌ثباتی‌ها و ریسک‌های سیاسی بر رشد اقتصادی می‌پردازد. بر اساس این پژوهش، بی‌ثباتی سیاسی اثر منفی واضحی را بر رشد اقتصادی کشورها می‌گذارد. بررسی آمارهای مربوط به شاخص ثبات سیاسی بانک جهانی نیز نشان می‌دهد، از سال۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳، نمره ایران در این شاخص ۰.۷۷ واحد کاهش یافته و رتبه ایران از رده ۱۸۰جهان به ۱۹۴ در میان ۲۱۱کشور دنیا سقوط کرده است. با توجه به آنکه ریسک‌های سیاسی در بلندمدت به ریسک اقتصادی تبدیل می‌شوند، به نظر می‌رسد با توجه به وضعیت فعلی، بهبود رشد در گرو ثبات سیاسی باشد.

«جهان باید برای بقای دموکراسی مبارزه کند. صلح و دوستی باید بر پایه‌های آزموده‌شده آزادی‌های سیاسی ریشه دواند.» این جملات، بخشی از سخنان وودرو ویلسون رئیس‌جمهور ایالات متحده بود که در آوریل ۱۹۱۷ در آستانه ورود این کشور به جنگ جهانی اول بیان شد.

در آستانه ورود به سال چهارم آزادسازی واردات خودرو، سیاستگذار تصمیم دارد «تعیین قیمت خودروهای خارجی» در سال۱۴۰۴ را به واردکنندگان واگذار کند. بعد از لغو توقف واردات، سازمان حمایت، مرجع تعیین قیمت خودروهای وارداتی اعلام شد. این سیاست تاکنون باعث کاهش رقابت و افزایش تخلفات از جمله بیش‌اظهاری ارزی و فروش خارج از سامانه از سوی برخی از واردکنندگان شده است. با این حال با حذف دخالت دولت انتظار می‌رود بازار وارداتی‌ها در سال آینده رقابتی و به دور از تخلف باشد.

حسن روحانی در دیدار جمعی از وزرای دوران ریاست‌جمهوری‌اش گفت: برخی استناد می‌کنند که مقام معظم رهبری با مذاکره مخالف هستند. رهبری با اصل مذاکره مخالف نیستند، بلکه با توجه به شرایط زمانی، ممکن است امروز مخالف باشند؛ ولی در صورت تغییر شرایط موافقت کنند. مخالفت مطلق وجود ندارد. او در بخش دیگری از سخنانش از دعواها بر سر FATF و تعطیلات آخرهفته انتقاد کرد و با اشاره به ناترازی‌ها گفت: چرا یک‌نفر از مسوولان به مردم نگفته کدام دستگاه روال تغییر ساعت را به‌هم زد که در ناترازی برق موثر بود؟

سال آینده یک «سه ضلعی» سمت‌وسوی متغیرهای بخش مسکن و ساختمان را تعیین می‌کند که رأس اصلی آن، «ریسک سیاسی» است و دو رأس دیگر را «تورم تولید» و «قدرت خرید» تشکیل می‌دهد. فعالان بازار مسکن برای هفتمین‌بار، سال را با مجموعه‌ای از ابهامات نسبت به آینده قیمت و امکان‌‌پذیر بودن یا نبودن انجام معامله، به پایان می‌رسانند. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» درباره چشم‌انداز این بازار در سال جدید نشان می‌دهد ۴سناریو براساس بازیگردان اصلی، برای مسکن۱۴۰۴ قابل پیش‌بینی است. این سناریوها با لحاظ «آثار به جا مانده از فراز و فرود ریسک‌ سیاسی از سال۹۷ تاکنون» ترسیم می‌شود. روند قیمت مسکن طی این سال‌ها «سه دوره متفاوت» را پشت‌سر گذاشت که یکی از آنها «وضعیت سال ۱۴۰۳» بود. در یکی از این ۴سناریو، تکرار رخدادهای ۹۷ تا ۹۹ قابل انتظار است؛ هر چند به یک دلیل شدت تغییرات قیمت می‌تواند کمتر از قبل باشد. همه سناریوهای پیش‌روی بازار مسکن در سال آینده، یک فصل مشترک دارد که به نبض معاملات خرید مربوط می‌شود.

روز سه‌شنبه هفتم اسفند و در واپسین هفته‌های سال ۱۴۰۳، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به‌منظور دیدار و گفت‌وگو با همتای ایرانی خود، وارد تهران شد. این سفر به دعوت سید‌عباس عراقچی انجام گرفت و لاوروف بعدازظهر روز سه‌شنبه مورد استقبال این دیپلمات بلندپایه ایرانی قرار گرفت. از جمله دستورکارهای مهم وزیر روسی در تهران، بحث در خصوص مسائل دوجانبه، موضوع سوریه و مساله هسته‌ای بود.

همزمان با ثبت سومین کاهش متوالی نرخ ارز، پول‌های حقیقی قابل توجهی وارد بازار سهام شد. ورود بیش از ۳هزار میلیارد تومانی پول، نشان داد که عزم نماگرهای بورس برای یک رالی صعودی جزم شده است؛ به‌طوری‌که شاخص کل پس از ۸روز متوالی کانال۲.۸میلیون را پس گرفت. آرامش قیمت دلار در کنار اخباری از صنعت خودرو، همچنان بورس تهران را زنده نگه داشته است. با این حال، شایعات درخصوص نرخ خوراک پتروشیمی همچنان به‌عنوان یک ریسک تلقی می‌شود که می‌تواند برای رونق بورس مانع‌تراشی کند.

ارز متغیر کلیدی اقتصاد ایران در ۱۴۰۴ است که بیش از همه روی بخش تجارت و فعالیت‌های وابسته به تجارت اثر می‌گذارد. ازآنجاکه احتمال دارد اقتصاد ایران در سال آینده با چالش «فشار حداکثری» روبه‌رو شود، تدبیر برای ممانعت از بازگشت فضای سال ۹۷ ضرورت دارد. دو صاحب‌نظر اقتصادی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» تاکید دارند مدیریت ارزی بدون انجام اصلاحات اساسی در اقتصاد و سیاست خارجی امکان‌پذیر نیست. این یعنی سیاستگذار برای مدیریت ارزی به ابزارهایی بیش از «دلار ارزان» نیاز دارد.

آرامش کوتاه‌مدت، بورس تهران را به فضایی امن‌تر تبدیل کرده است. درحالی‌که اخبار مذاکرات احتمالی میان ایران و غرب، قیمت دلار را وارد فاز ریزشی کرده شاخص کل بورس با رشد ۲درصدی به مرز کانال ۲.۸میلیون واحد نزدیک شده است. این میزان از نوسان روزانه از ۱۵دی تکرار نشده است. ضمن آنکه اخبار مثبت از تجدید ارزیابی خودرویی‌ها در کنار ارزندگی نسبی بازار، سبب شد تا در روز دوشنبه، بیش از هزار و ۸۰۰میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار شود. این میزان از ورود پول روزانه که در ۲ماه گذشته بی‌سابقه است، نشان از افزایش امید در بازار سهام دارد. به لحاظ فنی، شاخص کل با عبور از مقاومت ۲میلیون و ۷۵۰هزار واحد وارد یک روند صعودی خواهد شد که انتظار می‌رود، با بهبود ارزش معاملات در روزهای آینده، رالی مذکور تقویت شود. اگر تنش‌های سیاسی وارد مرحله جدیدی نشود، فضای متعادل اسفندماه، می‌تواند شاخص‌کل را به مرز ۳میلیون واحد نزدیک کند.

سیاست‌های کلان اقتصادی تاثیر گسترده‌ای بر صورت‌های مالی و ترازنامه بانک‌ها دارد و در سال‌های اخیر محدودیت‌های قابل‌توجهی را بر نظام بانکی تحمیل کرده است. در این راستا، «دنیای‌اقتصاد» در همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران در سال۱۴۰۴، با حضور فرهاد نیلی، مهرداد سپه‌وند و مرتضی اکبری، به بررسی سیاست‌های کلان اقتصادی و پیامدهای آنها در سناریوهای مختلف پرداخت.

اندیشکده پول و ارز وابسته به بانک مرکزی در گزارشی به بررسی روند و علل تحولات پولی۱۴۰۳ و ارائه پیشنهادهای سیاستی در این موضوع پرداخته است. در این گزارش، اشاره شده با وجود رسیدن بهره بین‌بانکی به سقف کریدور، بانک مرکزی کریدور بهره‌ای را جابه‌جا نکرده و ناچار به تزریق ذخایر شده است؛ به‌طوری‌که در دی‌ماه امسال، ۱۵.۵درصد از رشد ۲۱.۲درصدی پایه پولی وابسته به مانده عملیات سیاست پولی بانک مرکزی بوده است. در واقع ترکیب نقدینگی در ماه‌های اخیر تغییر کرده و سیالیت نقدینگی افزایش یافته است. این امر باعث افزایش تورم‌زایی نقدینگی در این مدت شده است.

در انتخابات پارلمانی آلمان راست‌گرایان به رهبری فردریش مرتس از حزب دموکرات مسیحی بیش از ۲۸.۵درصد آرا را به‌دست آوردند و پس از آن نیز حزب راست‌افراطی آلترناتیو برای آلمان با رای نزدیک به ۲۱درصد در رتبه دوم قرار گرفت. با توجه به استقبال ترامپ از پیروزی محافظه‌کاران و با توجه به اختلافات تهران و پایتخت‌های اروپایی، «دنیای‌اقتصاد» در گفت‌وگو با بهزاد احمدی، استاد مطالعات اروپا پیامدهای تغییر آرایش قدرت در آلمان بر روابط تهران و برلین را مورد بررسی قرار داده است.

روز گذشته دکتر محمود سریع‌القلم، در همایش «چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۴» با موضوع «روندهای اقتصاد سیاسی بین‌المللی در سال ۲۰۲۵» سخنرانی کرد. بر اساس سخنان او در‌حال‌حاضر رویکرد دولت ترامپ در مواجهه با ایران آن است که از طریق صفر کردن درآمدهای نفتی و سرمایه‌گذاری خارجی، ایران را ورشکسته کند. با‌این‌حال در جهان امروزی مذاکرات سیاسی به‌تنهایی به جایی نخواهد رسید و جهان امروز قفل کردن اقتصادها در یکدیگر است. برای مثال قفل کردن اقتصادها در زمینه محل مناقشه ایران و آمریکا می‌تواند سرمایه‌گذاری آمریکا از طریق یک کنسرسیوم در فعالیت‌های انرژی اقتصاد ایران باشد. او درباره پیش‌نیازهای رشد و توسعه اقتصادی کشورها نیز گفت :«پیشرفت، رشد و توسعه هیچ کشوری امکان‌پذیر نخواهد بود، مگر اینکه با کشورهای آمریکا، چین و روسیه روابط نرمال و دیپلماتیک داشته باشد. بدون ایجاد این بنیاد و روابط خارجی، بقیه مباحث در راستای توسعه اقتصادی در ایران موضوعات فرعی خواهد بود.»

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت برگزاری مراسم تشییع و تدفین مجاهد کبیر شهید سیدحسن نصرالله و همچنین سیدهاشم صفی‌الدین با تجلیل از این دو شهید بزرگ مقاومت، تاکید کردند: دشمن بداند که مقاومت در برابر غصب و ظلم و استکبار، تمام‌شدنی نیست و تا رسیدن به سرمنزل مقصود ادامه خواهد یافت.

میوه اصلاحات اقتصادی در آرژانتین به «خانه‌اولی‌ها» رسید. کاهش نرخ تورم در این کشور، «رغبت بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات بلندمدت» را احیا کرده و باعث شده است دروازه پرداخت وام خرید مسکن پس‌از ۷سال بازگشایی شود. حدود ۳ماه پیش خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین قانون «تعیین دستوری اجاره‌بها» را به‌عنوان بخشی از اصلاحات سیاستی لغو کرد که نتیجه‌اش به «افزایش نجومی عرضه آپارتمان اجاره‌ای» و «کاهش اجاره‌بهای واقعی» منجر شد. اکنون دومین گام مثبت دولت این کشور برای حل مساله مسکن مردم برداشته شده است.

درحالی‌که تجربه دور نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ باعث شده تا بسیاری از نخبگان سیاسی آمریکا خطر او را برای دموکراسی اندک ارزیابی ‌کنند، عملکرد دولت جدید او از وضعیت دیگری حکایت دارد. مقامات دولت او پاک‌سازی بوروکراسی را در دستورکار قرار داده‌اند و از بیان صریح آن نیز ابایی ندارند. اخراج غیرمنتظره رئیس ستاد مشترک ارتش و تهدید دیگران به تعقیب قضایی، از جمله بهره‌برداری‌های ترامپ از دولت به‌عنوان سلاحی علیه مخالفان است. این موضوع زنگ خطر را برای ظهور «اقتدارگرایی رقابتی» به صدا درآورده است. در این شیوه قانون اساسی یا انتخابات برچیده نمی‌شود، بلکه مقامات حاکم از طریق سیاسی‌سازی بوروکراسی و به‌کارگیری سازوکارهای دولتی، به مخالفان و منتقدان حمله می‌کنند و نتیجه بازی را به سود خود رقم می‌زنند. این وضعیت مشابه چیزی است که در ترکیه یا مجارستان در جریان است. در اقتصاد نیز اصرار ترامپ بر سیاست‌های تعرفه‌ای نگرانی‌ها بابت بازگشت رکودتورمی به این کشور را افزایش داده است.

روز گذشته مسعود پزشکیان رئیس‌‌‌جمهور، به‌‌‌عنوان اصلی‌‌‌ترین سخنران در همایش ملی سامانه مؤدیان و صورت‌حساب‌‌‌های الکترونیکی حضور یافت. او به همراه وزیر امور اقتصادی و دارایی در سالن همایش‌‌‌های صدا و سیما حاضر شد و مطابق رویه خاص خود، بدون استفاده از متن از پیش نوشته‌‌‌شده، سخنان خود را درباره سیاست‌‌‌های مالیاتی ارائه کرد. رئیس‌‌‌جمهور در سخنان خود بر لزوم بهره‌‌‌گیری از روش‌های نوین برای تحقق عدالت و مقابله با رانت تاکید کرد و با توجه به پیشینه پزشکی خود، نظارت مالیاتی را به عملکرد ارگان‌‌‌های حیاتی بدن تشبیه کرد. به گفته او، نظارت مالیاتی باید نه‌‌‌تنها در بخش‌‌‌های کلان، بلکه در بخش‌‌‌های جزئی نیز به‌‌‌صورت دقیق و همه‌‌‌جانبه اعمال شود.

بانک‌ها در آستانه یک انقلاب فناورانه هستند؛ هوش مصنوعی نه‌تنها شیوه خدمات‌دهی را متحول کرده، بلکه ساختارهای سنتی بانکداری را نیز به چالش کشیده است. از تحلیل رفتار مشتریان و شخصی‌سازی خدمات گرفته تا پیشگیری از تقلب و مدیریت ریسک، الگوریتم‌های هوشمند به ابزار کلیدی بانک‌ها تبدیل شده‌اند. در نشست نقد و نظر گروه رسانه‌ای «دنیای‌اقتصاد»، کارشناسان این حوزه فرصت‌ها و چالش‌های این تحول را بررسی کردند. حال آیا بانک‌های ایران برای این تغییرات آماده‌اند؟

شهردار اسبق تهران «شب‌مردگی» محله‌های خاص را عامل «ناامنی» و زمینه بروز جرم معرفی کرد. پیروز حناچی با نگاه متفاوت به حادثه تلخ قتل دانشجوی دانشگاه تهران می‌گوید: نقاطی از پایتخت به دو علت که هر دو مرتبط با سیاست‌های شهری است، در ساعات شب «خالی از جمعیت» می‌شود. تبعات این عارضه، «اتفاقاتی ناگوار برای شهروندان» است. او برای مهار حوادث مشابه کوی‌ دانشگاه ۴راهکار به مدیران شهر توصیه می‌کند. حسین ایمانی‌جاجرمی نیز در گفت‌وگویی دیگر، زیرپوست شب‌مردگی تهران را تشریح کرد.

اگر مدیران دولت به جای تلاش برای ارزان کردن تولید صنعتی، هیچ‌کاری نمی‌کردند چه اتفاقی رخ می‌داد؟ مثلا اگر خبری از وام و زمین و مواد اولیه ارزان نبود و جز ثبات اقتصاد کلان یا روابط خارجی باز چیزی محرک سرمایه‌گذاری نبود، آن‌گاه بخش صنعت ایران با چه کیفیتی و در چه مقیاسی به منصه ظهور می‌رسید؟ حتی در مقام خیال‌پردازی هم این سوال ارزش بالایی دارد. تزریق میلیاردها دلار منابع بانکی، محدود کردن تجارت آزاد با صدها تعرفه در کنار ممنوعیت ورود چند صد قلم کالا منجر به ارتقای کیفیت محصولات ساخت داخل نشده است. در ذهن اما می‌توان تصور کرد اگر فضای اقتصاد با انبوهی از مکانیسم‌های قانونی محدود نمی‌شد و بازیگران به‌صورت طبیعی اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کردند، اقتصاد ایران نیز می‌توانست امروز از موهبت بازیگران توانمندی که در بازارهای جهانی فعالند برخوردار شود. مقصر چنین وضعیتی سیاست‌های اقتصادی رانتی است که با حمایت از زیان، بازیگران خوب را از اقتصاد گریزان کرده و بازی را یک‌طرفه به سود رانت‌خواران، خاتمه داده است.

در روزهای گذشته خاویر میلی، رئیس جمهور لیبرتارین آرژانتین در جریان همایش بزرگ محافظه‌کاران آمریکا به ایلان ماسک، یک اره برقی هدیه داد. اره ‌برقی خاویر میلی نماد کاهش بوروکراسی دولتی و اصلاحات اقتصادی اوست. او بارها با در دست داشتن اره ‌برقی در تجمع‌های انتخاباتی حاضر شده تا پیام خود را درباره کاهش هزینه‌های دولتی، حذف نهادهای ناکارآمد و اجرای اصلاحات اقتصادی شدید منتقل کند.

بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، تورم نقطه به نقطه به ۳۵.۳درصد و تورم ماهانه به ۴.۱درصد رسید که بالاترین میزان این متغیر در ۲۳ماه گذشته محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد افزایش نرخ ارز و قیمت خوراکی‌ها، در زمستان، عوامل افزایش این متغیر در بهمن‌ماه بوده‌اند. در این گزارش رسمی، همچنین «رکورد بالاترین تورم یک‌ساله اجاره‌بها در کشور» به چشم می‌خورد. با توجه به نرخ تورم اعلامی در بهمن‌ماه، تحقق هدف بانک مرکزی برای کاهش تورم زیر ۳۰درصد، غیرممکن به نظر می‌رسد.

بانک مرکزی آمارهای جدید پولی را منتشر کرد. رشد نقطه‌ای نقدینگی در آذرماه به ۲۸.۱درصد و رشد نقطه‌ای پایه پولی به ۲۰درصد رسیده است. با ادامه رشد ماهانه ۱.۸درصدی، بر این اساس، انتظار می‌رود تا پایان سال رشد نقدینگی به ۲۳.۸درصد برسد و هدف تعیین‌شده بانک مرکزی به احتمال زیاد محقق شود. این هدف، رسیدن سطح رشد نقدینگی به سطح کمتر از ۲۵درصد بود. بانک مرکزی همچنین به‌صورت شفاهی، آمارهای مربوط به رشد نقدینگی بهمن‌ماه را اعلام کرده است. براساس این اعلام، در بهمن ماه، رشد نقطه‌ای نقدینگی ۲۷.۴درصد بوده است. به نظر می‌رسد در صورت کاهش رشد نقدینگی در ماه انتهایی به زیر ۲.۳درصد، هدف رشد ۲۵درصدی نقدینگی تحقق یابد. بررسی روند سال‌های گذشته نشان می‌دهد با اجرای کنترل ترازنامه‌ای، رشد نقدینگی از ۳۱.۱درصد در پایان۱۴۰۱ به ۲۴.۳درصد در پایان۱۴۰۲ کاهش یافته و در ۱۴۰۳ تثبیت شده است. کارشناسان معتقدند کسری بودجه، سلطه مالی دولت و تسهیلات تکلیفی هسته سخت رشد نقدینگی را تشکیل می‌دهند.

بازار مسکن در ماه بهمن «ماراتن دلاری» را بار دیگر تجربه کرد. سنجش شاخص مسکن «دنیای‌اقتصاد» در میانه زمستان نشان می‌دهد، رشد ماهانه قیمت آپارتمان‌ها در پایتخت «بالاترین میزان» از ابتدای۱۴۰۳ را به ثبت رساند. همچنین تحقیقات میدانی از واسطه‌های بازار مسکن تهران بیانگر «بازگشت دوباره تقاضای سرمایه‌ای» در مناطقی از شهر است. نیمه اول امسال «تعقیب دلاری قیمت مسکن» متوقف شده بود به یک دلیل مشخص. اما آن ریسک در دو ماه اخیر «فروکش کرد» و به‌دلیل بروز ریسک سال‌های ۹۷ تا ۹۹، نبض مسکن به جبران «جاماندگی» دست زده است.

پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری: حضرت آیت‌الله خامنه‌‌‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر دیروز در دیدار آقای شیخ تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی، امیر قطر و هیات همراه، با تاکید بر اینکه گسترش روابط با همسایگان، سیاست قطعی جمهوری اسلامی است، گفتند: یکی از سیاست‌های اعلامی دولت آقای پزشکیان نیز گسترش روابط با همسایگان است و به لطف خداوند در این زمینه کارهای خوبی انجام گرفته و پیشرفت‌هایی نیز حاصل شده است و آقای عراقچی وزیر محترم امورخارجه در این عرصه فعال و پرتحرک است.

امنیت سرمایه‏‏‌گذاری در کشور روندی نزولی در پیش گرفته است. بیش از ۸هزار فعال اقتصادی در یک پایش ملی اعلام کرده‏‏‌اند نحوه اجرای قوانین و مقررات توسط دولت در سطح ملی و محلی، نوسانات ارزی گسترده، تحریم، اقتصاد دستوری و نااطمینانی بالا در محیط اقتصاد کلان بر انگیزه آنها برای سرمایه‏‏‌گذاری تاثیر منفی گذاشته است.

عربستان‌سعودی دیروز سه‌شنبه (۳۰بهمن) میزبان دو اتفاق مهم بود: اول، دیدار مارکو روبیو (وزیر امور خارجه آمریکا) از این کشور، پس از سفرش به اسرائیل که قرار بود در مورد آینده غزه و نقش اعراب و همچنین سرنوشت روابط عربستان با اسرائیل گفت‌وگو کند؛ دوم، برگزاری نشستی مشترک میان آمریکا و روسیه بر سر اوکراین.

طلای ۱۸عیار با بازدهی ۱۰۲درصدی در ۱۱ماه نخست سال جاری بالاترین سود را نصیب سرمایه‌گذاران کرده است. در بهمن‌ماه سکه طلای طرح جدید با بازدهی ماهانه ۳۲.۷درصدی صدرنشین شد. افزایش قیمت جهانی طلا و رشد نرخ دلار از عوامل اصلی این روند بوده است. دلار آزاد نیز تحت تاثیر نوسانات شدید و افزایش ریسک‌های سیاسی، بازدهی ۱۳.۵درصدی را در بهمن ماه و بازدهی ۵۳درصدی را از ابتدای سال جاری ثبت کرد. ادامه تحریم‌ها و کاهش امید به رفع آنها موجب افزایش انتظارات تورمی شد که به رشد قیمت دلار انجامید. همچنین، افزایش تقاضای فصلی در سه‌ماه پایانی سال، عامل دیگر رشد نرخ ارز است. به نظر می‌رسد حراج‌های بانک مرکزی، رشد قیمت ربع‌سکه را کنترل کرده و باعث شده است که این دارایی نسبت به سایر بازارها رشد کمتری را ثبت کند. در میان بازارها، بورس کمترین بازدهی را در بازه ماهانه و ۱۱ماهه ثبت کرد.

در سومین همایش اقتصادی خزر به میزبانی تهران، بر سر نجات تنها دریای بسته جهان توافق شد. نخست‌وزیران ساحلی خزر در نشستی به میزبانی محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور پیشنهاد ایران برای تشکیل مجمع استانداران استان‌های ساحلی دریای خزر را مورد موافقت قرار دادند. موضوع حمل‌ونقل در دریای خزر و کریدورها در منطقه از دیگر موضوعات مهمی بود که دولت‌های ساحلی دریای خزر بر تقویت آن تاکید کردند. طرفین همچنین نسبت به کاهش ۲متری آب دریای خزر هشدار دادند.

در نشست تخصصی تحلیل صنعت نفت که به ابتکار «دنیای‌اقتصاد» در کیش برگزار شد، موسی غنی‌نژاد از خطاهای تاریخی سیاستمداران و جنبش‌های اجتماعی پیرامون صنعت نفت انتقاد کرد و گفت ملی‌ شدن این صنعت عامل مهمی در انحراف مسیر توسعه صنعت نفت بوده است. محمدحسین عادلی دیگر سخنران این نشست نیز با یادآوری چالش‌های امنیت انرژی در جهان از مسیر پیش‌روی نفت و گاز در سه افق ۲۰۳۰، ۲۰۴۰ و ۲۰۵۰ گفت. توسعه سرمایه‌گذاری و توجه به تحولات زیست محیطی دو متغیر مهم در این تحلیل بود.