اخبار خبرهای روزنامه دنیای اقتصاد

طرح پرسش یقه‌گرفتن برای حل معضل تورم از سوی بالاترین مقام اجرایی کشور، نشان‌دهنده ابعاد فاجعه‌آمیز فقر دانش اقتصادی در میان سیاستمداران و دولتمردان حاکم بر کشور ماست. اگر رئیس‌جمهور محترم مشاوران اقتصادی شایسته و کاردانی داشتند، او را از طرح چنین پرسش بی‌ربطی بازمی‌داشتند و به او توضیح می‌دادند که تورم همیشه و همه‌جا پدید‌ه‌ای پولی است و چار‌ه‌ای جز اصلاح سیاستگذاری اقتصادی ندارد.

آنچه در رسانه‌ها از رئیس‌جمهور محترم انعکاس پیدا می‌کند، ترکیبی است از مجموعه‌ای از هشدارها (مانند اینکه خطر بیخ گوش تهران است یا هشدار در مورد بحران آب و...)، پندها (مانند نه به تصادف یا ۲درجه کمتر کردن دمای اتاق)، توصیه‌های اخلاقی (مانند اینکه باید با هم به‌خوبی رفتار کنیم، دعوا نکنیم، وفاق داشته باشیم و...) و مجموعه‌ای از سوالات خاص (مانند صحبت اخیر ایشان با وزیر کشاورزی که درصدد بودند بدانند برای افزایش قیمت‌ها در شب عید باید «یقه» چه کسی را بگیرند).

براساس آنچه از علم اقتصاد مى‌دانیم، تورم بالاى کنونى نتیجه سیاستگذارى دولت کنونى نیست و حتى بخش عمده تورم نتیجه سیاستگذارى دولت قبل نیست.

جناب آقای مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور محترم ایران اخیرا فرموده‌‌‌اند که نمی‌‌‌دانند برای وقوع تورم باید یقه چه کسی را بگیرند. در این مورد چند نکته به ذهن می‌رسد که در زیر به‌اختصار می‌‌‌آورم.

یقه هیچ‌کس را نمی‌توان گرفت جز خود دولت. اول و آخر تورمی که مردم دارند با گوشت و پوستشان احساس می‌کنند، به خاطر این است که فقط دولت بیشتر از درآمدی که دارد خرج می‌کند و این فاصله علت‌العلل تورم است. آن مغازه‌دار و فعال اقتصادی اگر بخواهد قدری بیش از سود متعارف از مشتری پولی دریافت کند، یا مشتری خود را از دست می‌دهد یا باید از بازار خارج شود. مگر بنگاه‌دار است که پول چاپ می‌کند و باعث تورم می‌شود که برویم یقه او را بگیریم؟

حمل‌ونقل دریایی در سنوات گذشته، جایگاه ویژه‌‌‌ای در تجارت جهانی به خود اختصاص داده و مطابق با آخرین آمارهای ارائه شده از سوی مراجع بین‌المللی، این سهم به دلیل صرفه اقتصادی و ایمن بودن حمل بار در حال افزایش است؛ به خصوص اینکه بسیاری از خطوط کشتیرانی دنیا ظرف سنوات گذشته توانسته‌‌‌اند با توسعه ناوگان و خرید شناورهای جدید خود، سهم بیشتری از این بازار بستانند و مسیر را برای توسعه هر چه بیشتر ناوگان خود هموار کنند.

در فضای نامطمئن و پرفرازونشیب اقتصاد ایران، برنامه‌‌ریزی استراتژیک و تدوین مدل‌‌های کسب‌و‌کار بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. در شرایطی که ایران با چالش‌‌هایی به مراتب پیچیده‌‌تر از بسیاری از اقتصادهای جهانی روبه‌‌روست، درک صحیح از این متغیرها و پیش‌بینی روندهای اقتصادی و اجتماعی، سنگ بنای تصمیم‌گیری هوشمندانه خواهد بود. تحلیل شرایط کلان اقتصادی، بررسی شاخص‌‌های کلیدی و ارزیابی رفتار مصرف‌کننده، پیش‌‌نیازهایی اساسی برای طراحی استراتژی‌‌های رقابتی در این محیط پرفشار محسوب می‌‌شوند.

حسن یزدانی ‌میهمان یکی از ویژه‌برنامه‌های نوروزی تلویزیون بود و بخشی از سخنانش حسابی در فضای مجازی بازتاب پیدا کرد. این چهره پرافتخار کشتی ایران در مورد جوایز و پاداش‌های اختصاص داده شده به ورزشکاران ایرانی حرف زد و البته گلایه کرد که این اعداد و ارقام در حد انتظار نیستند: «الان یک طلایی المپیک فوق فوقش ۲۵ میلیارد تومان جایزه می‌گیرد. کم است. واقعا کم است. به نظر شما با این پول می‌شود یک خانه خوب خرید؟ بقیه کشورها رسیدگی بیشتری می‌کنند.» این جملات یزدانی از چند جهت قابل تامل است و واکنش‌های منفی زیادی هم گرفته. چند نکته را هم اینجا بخوانید.

دنیای اقتصاد: چند روزی می‌شود نام وسام بن‌یدر حوالی باشگاه سپاهان شنیده می‌شود و گویا او فاصله‌ای تا عقد قرارداد با تیم اصفهانی ندارد. این مهاجم فرانسوی، رزومه‌ای بسیار قوی دارد، اما چند ماهی می‌شود که پایش هم به توپ فوتبال نخورده و دلیل آن هم پرونده‌های قضایی‌ است که طی یک سال اخیر با آنها دست‌وپنجه نرم کرده.

دنیای اقتصاد: خرداد سال گذشته بود که محمدامین حزباوی با عقد قراردادی پنج ساله از فولاد خوزستان به السد پیوست و باشگاه قطری برای جلب رضایت فولادی‌ها، تعهد کرد که یک میلیون دلار بابت رضایت‌نامه‌اش بپردازد.

گیشه نوروزی و البته رمضانی سینمای ایران از ۸ اسفند، فعالیت خود را آغاز کرد و در این مدت توانست با اکران ۸ فیلم سینمایی یک میلیون نفر مخاطب را جذب کند و به فروش ۸۵ میلیارد تومانی برسد.

بیستمین مراسم «شب موسیقی» با حضور چهره‌های شناخته‌شده موسیقی ایران و با تجلیل از هنرمندان پیشکسوت همچون فرهاد فخرالدینی، حسین خواجه‌امیری (ایرج)، جمال وفایی و هنگامه اخوان برگزار شد. اجرای ویژه چهار قطعه توسط ارکستر ملی ایران به رهبری همایون رحیمیان و خوانندگی وحید تاج، حسین علیشاپور، مجتبی عسگری و پوریا اخواص بخش آغازین این مراسم بود که با استقبال حاضران روبه‌رو شد.

دنیای اقتصاد: کتاب «گفتارهایی در معرفت‌شناسی علم اقتصاد» نوشته موسی غنی‌نژاد راهی بازار نشر شد. این کتاب در ۴ گفتار تدوین شده که عبارتند از «مبانی معرفتی علم اقتصاد»، «معرفت‌شناسی و روش‌شناسی مارکسیستی»، «مبانی معرفت‌شناسی اندیشه اقتصادی کینز» و «هایک و رویکرد معرفت‌شناختی برای توضیح نظم بازار».

آیین رونمایی از کاشی نگاره مهدی اخوان ثالث، شاعر نامدار معاصر، در خانه‌اش واقع در خیابان زرتشت تهران برگزار شد. محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، در این مراسم گفت: انجمن در کنار توجه و پاسداشت مفاخر درگذشته، به گرامیداشت مشاهیر معاصر نیز اهتمام فراوان دارد.

دنیای اقتصاد: باشگاه گل‌گهر برای بازی دیروز با تراکتورسازی تبریز در هفته بیست و سوم از لیگ برتر فوتبال پوستری منتشر کرد که پروین اعتصامی را کنار سفره هفت‌سین نشان می‌داد.

کامران کاتوزیان، طراح قدیمی، در ۸۳سالگی درگذشت. او یکی از تاثیرگذارترین طراحان گرافیک ایران بود که به عقیده بسیاری تحول قابل‌توجهی در صنعت تبلیغات به وجود آورده است.

دنیای اقتصاد: علیرضا خمسه درباره دلایل غیبتش در «پایتخت ۷» توضیحاتی را عنوان کرد. بازیگر نقش باباپنجعلی در فصل‌های قبل سریال «پایتخت» درباره غیبتش در این فصل گفت: پیشنهاد من این بود که پنجعلی با استفاده از حقه‌های سینمایی به این سریال برگردد ولی گروه گفتند که بازگشت پنجعلی باورپذیر نیست.

برنامه «سپنج» با اجرای علی درستکار، یکی از معدود تولیدات رسانه‌ای در ایران است که تلاش دارد ژرفای اندیشه و گفت‌وگوی فرهنگی را در قالبی ساده اما تاثیرگذار به مخاطب ارائه کند.

اقتصاد علم فهم انگیزه‌‌‌ها و جهت‌‌‌دهی آنها به شکلی است که خیر عمومی ارتقا یابد و رفاه حاصل شود. یکی از مصادیق خیر عمومی، ثبات اقتصاد کلان به معنی وجود تورم پایین، رشد مستمر پایدار و شرایط کسب‌وکار و اشتغال مناسب است. اینکه چرا دولت‌‌‌ نتوانسته به شکل مناسبی ثبات اقتصاد کلان را ایجاد کند، در وهله اول یک سوال اقتصادی است و نه قضایی و امنیتی. به عبارت بهتر لازم نیست یقه کسی غیر از سیاستمداران و سیاستگذاران اقتصادی دولت را بگیرید.

وسوسه دخالت و ابراز وجود کردن و ورود به هر حوزه‌‌‌ای و انگار که کاری کرده‌‌‌ایم و بیکار و بی‌‌‌تفاوت نبوده‌‌‌ایم و گزارش دادن به اینکه واقعا کاری کرده‌‌‌ایم و سپس احساس راحتی‌کردن، گویا ذهن هیچ سیاستمداری را آرام نمی‌‌‌گذارد. برای داشتن و حفظ اقتصادی پویا و شکوفا و نوآور باید اصل را بر آزادی اقتصادی و انتخاب‌‌‌های افراد و توجه به عامل انگیزه‌‌‌های مختلف پنهانی گذاشت که محرک تولید و تجارت است و به آن اقتصاد بازار گفته می‌شود.

حدود و ثغور اختیارات و وظایف دولت در اقتصاد، هنوز در جامعه نخبگانی ایران مورد بحث است و اجماع روشنی در مورد آن وجود ندارد. آیا در اقتصادی به پهنای ایران، نظارت بر برنامه‌های دستوری دولت، حتی به مدد فناوری، امکان‌پذیر است؟ آیا نظام دیوان‌سالاری وجود دارد که بتواند به این درخواست رئیس‌جمهور محترم پاسخ دهد که چقدر کالا نیاز داریم؟ چه مقدار تولید می‌کنیم؟

در مورد این سوال رئیس‌‌‌جمهور که «در خصوص گرانی من باید یقه چه کسی را بگیرم؟» باید بیان کرد که در قدم اول دولت خود باید انضباط مالی را رعایت کند. این رعایت هم به این معنا نیست که دولت به سراغ درآمدها برود و آنها را افزایش دهد؛ برعکس، دولت در بخش هزینه‌‌‌ها به‌شدت بی‌‌‌انضباط است و باید این معضل را حل کند. اما، متاسفانه دولت به این مساله توجه کافی ندارد.

اظهارات اخیر آقای پزشکیان درباره گرانی‌‌‌های پایان سال و افزایش قیمت‌ها که با لحنی از سر ناتوانی و سردرگمی همراه بود و با این جمله که «نمی‌‌‌دانم باید یقه چه کسی را بگیرم» بیان شد، نمونه‌‌‌ای آشکار از رویکردی است که سال‌هاست در میان برخی سیاستمداران ایرانی تکرار می‌شود.

یقه‌گیری در تاریخ اقتصاد ایران سابقه‌ای طولانی دارد و هرگاه دولت‌ها در انجام وظایف خود ناتوان بوده‌اند یا بحران بزرگی از خارج بر آنان تحمیل شده است، بدون توجه به عوامل موجد شرایط فعلی، یقه هر که را که توانسته‌اند گرفته‌اند و هرکس را که توانسته‌اند مقصر تشخیص داده‌اند، جز متهم اصلی.

مشارکت‌‌‌جویی کارکنان که بر اساس میزان متعهد بودن افراد نسبت به موفقیت‌‌‌های سازمانی دارای ارتباط مستقیم و همه‌‌‌جانبه‌‌‌ای با شاخص‌‌‌های عملکردی فردی و سازمان است، می‌‌‌تواند زمینه‌‌‌ساز دستیابی کامل سازمان‌‌‌ها و شرکت‌ها به اهدافشان شود. اما شاهدیم که در دنیای واقعی، میزان تمایل کارکنان به مشارکت جدی در امور سازمان در سطح نازل ۳۶درصد قرار دارد.

مدارا نکردن با بی‌‌‌اخلاقی در شرکت‌ها و کسب‌وکارها یکی از جدی‌‌‌ترین رویه‌‌‌هایی است که برای تحول اخلاقی آنها به ذهن می‌‌‌رسد. با این حال، چنین رویه‌‌‌ای که گاه با عنوان «تسامح صفر» نیز از آن یاد می‌شود، همیشه چاره‌‌‌ساز نیست و شرایط خاص خود را می‌‌‌طلبد.

چند روز پیش رئیس‌جمهور محترم با وزیر کشاورزی در مورد قیمت‌ها و افزایش غیر‌قابل کنترل آنها بحث لفظی داشتند که مورد توجه قرار گرفت. این یادداشت در این باره نوشته شده است.

کسری بودجه یکی از عوامل مهم ایجاد تورم در کشور است و یکی از عوامل اصلی کسری بودجه، سیاست‌هایی غیرهدفمند در قالب تزریق منابع و پرداخت تسهیلات به بهانه اشتغال‌زایی، رونق تولید یا افزایش بهره‌وری است که به‌ویژه از سال ۱۳۹۶ به بعد این رویه شدت گرفته است و به این ترتیب هرسال بخشی از منابع بودجه سالانه در راستای تحقق حجم بی‌شماری از اهداف، از قبیل حمایت از تولید و اشتغال پایدار، بسط عدالت سرزمینی، ارتقای زنجیره‌های ارزش کشور، ارتقای بهره‌وری، بهبود تعادل‌های منطقه‌ای، افزایش رقابت‌پذیری و... در یکی از تبصره‌های قوانین بودجه سنواتی در نظر گرفته می‌شود، اما متاسفانه عملکردی از جهت اشتغال‌زایی، رشد اقتصادی یا افزایش بهره‌وری دیده نمی‌شود. در کنار این، ساختار تولید که نیروی کار ماهر نمی‌طلبد و مهاجرت نخبگان، همه از عدم موفقیت اجرای این سیاست در افزایش بهره‌وری حکایت دارد.