شماره روزنامه
۶۲۶۰
|
سرمایه داری
-
بخش اول
روزنامه شماره ۴۴۶۳محرمانه‌های کره‌شمالی
دانیل تودور / جیمز پی‌یر سون ترجمه: محمدحسین باقیآیا می‌دانستید که مردمان متوسط‌الحال کره‌شمالی وابسته به روندهای سرمایه‌داری هستند؟ یا می‌دانستید که لااقل نیمی از مردم کره‌شمالی فیلم‌ها و تئاترهای تلویزیونی کره‌جنوبی را می‌بینند و به موسیقی پاپ کره‌جنوبی گوش فرا می‌دهند؟ و آیا می‌دانستید که سربازان کره‌شمالی زمان بیشتری را صرف کار روی پروژه‌های خصوصی ساخت‌وساز می‌کنند تا توطئه برای تخریب سئول؟ این روزها «پیونگ‌یانگ‌شناسی» [Pyongyangology] به صنعتی نوپا تبدیل شده که الهام‌بخش نوشتن کتاب‌ها، یادداشت‌ها و مطالب روزنامه‌ای و اسناد است.…
جمعه، ۱۱ آبان ۱۳۹۷
-
وضع طبقه حاکم در آستانه مشروطه
درباریان و اشراف و ملوک‌طوایف که قسمت اساسی طبقه حاکمه را تشکیل می‌دادند بر اثر ورود سرمایه‌داری خارجی و ایدئولوژی رو به ضعف می‌رفتند. سرمایه‌داری خارجی برای عرضه یا عبور کالای خود یا کشف معادن و کسب امتیازات اقتصادی در ایران امنیت می‌خواست و به این ترتیب برای از بین بردن ناامنی که از خصایص دوران ملوک‌الطوایفی است، کوشش فراوان می‌کرد. سرمایه‌داری داخلی نیز از این نظر با سرمایه‌داری خارجی هم‌آوا بود. این کوشش و نبرد سرمایه‌داری خارجی و داخلی هم به تضعیف سیستم ملوک‌الطوایفی کمک می‌کرد.
سه‌شنبه، ۰۱ آبان ۱۳۹۷
-
شرایط ویژه و سوء‌تفاهم
محمود صدری روزنامهنگارنخستین آشنایی ایرانیان با متون اقتصادی، چپ‌گرایانه و در ستیز با اقتصاد آزاد بود. امروز هم هنوز همین تلقی از اقتصاد، غالب است. ظاهرا نخستین متن اقتصادی مدونی که ایرانیان خوانده‌اند، گزیده‌هایی از کتاب «اصول اقتصاد سیاسی» نوشته سیسمون دو سیسموندی اقتصاددان سوئیسی بوده است. این کتاب در اواخر پادشاهی محمدشاه قاجار با عنوان فارسی «اکونومی پلتیک یا آداب مملکتداری» با ترجمه رضا (ژول) ریشار فرانسوی منتشر شده است. «اکونومی پلتیک» کتابی انتقادی و خلاف آن چیزی بود که بعدها در دانشکده‌های اقتصادی جهان…
چهارشنبه، ۲۵ مهر ۱۳۹۷
-
دانشجویان چین دوباره به سراغ کتاب‌های مارکس، لنین و مائو رفته‌اند
روزنامه شماره ۴۴۳۵سوسیالیسم رادیکال علیه سرمایه‌داری دولتی
دنیای اقتصاد: اینها همان کسانی هستند که هدف بهترین دانشگاه‌های چین تولید آنها بود: مردان و زنانی جوان که در ایدئولوژی حزب کمونیست چین غرق شده‌اند. آنها مارکس و لنین و مائو می‌خوانند و گروه‌های دانشجویی را شکل می‌دهند تا در مورد ترقی و پیشرفت سوسیالیسم بحث کنند. آنها رفتار پرولتاریای دانشگاه از جمله نگهبانان، آشپزان و کارگران ساختمانی را بررسی می‌کنند. آنها داوطلبانه به خانواده‌های روستایی کمک می‌کنند و بر حسب وظیفه شعارهای پرزیدنت «شی» را تکرار می‌کنند.
شنبه، ۰۷ مهر ۱۳۹۷
-
آخرین سنگر سرمایه‌داری دولتی
55آنلاین: مکتب «سرمایه‌داری دولتی» این روزها پس از شکست سنگین «دلار ۴۲۰۰ تومانی» به تئوریسین‌های اقتصادی دهه ۶۰ پناه برده است تا با نقاب «حمایت از طبقات محروم» بتواند «ماشین توزیع رانت» را دوباره به کار اندازد.تئوریسین‌های اقتصادی دهه ۶۰ اگرچه اکنون خود را نهادگرا می‌خوانند، اما در عمل به هیچ‌کدام از آموزه‌های نهادگرایان شهیر چون داگلاس نورث، عجم‌اوغلو و دسوتو وفادار نیستند.
دوشنبه، ۲۶ شهریور ۱۳۹۷
-
گفته ها
جیمز اسکات در اقتصاد معنوی دهقان، اخلاق معاشی اقتصاد روستایی پیش از سرمایه‌داری را چنین شرح داده است.
یکشنبه، ۲۵ شهریور ۱۳۹۷
-
بخش چهاردهم
روزنامه شماره ۴۴۰۰افسانه «نوسازی اقتدارگرا»
نویسندگان: بوبولو و لیلیا شوتسووا ترجمه: محمدحسین باقیالگوی چین نزد منتقدان یک ناسزا است. این اصطلاح تمام اشکال سوءاستفاده‌های حقوق بشری، فساد روزافزون و سوءحکمرانی، استثمار اقتصادی، بدتر کردن بی‌عدالتی‌ها و فرسایش و ویرانی محیط‌‌زیست را پنهان می‌سازد. با این حال، موافقان و منتقدان بر یک چیز توافق دارند: اینکه مدل چین یک مدل سرمایه‌داری اقتدارگرایانه است. آنها این مدل را با چند ویژگی قابل‌توجه پیوند می‌دهند: همزیستی نوسازی اقتصادی و سیاست‌های غیردموکراتیک؛ کنترل دولتی «فرماندهی از بالا»ی اقتصاد؛ مدیریت اقتصادی از بالا به پایین و اصلاحات آهسته و پی…
دوشنبه، ۲۲ مرداد ۱۳۹۷
-
بخش اول
روزنامه شماره ۴۳۸۷افسانه «نوسازی اقتدارگرایانه»
نویسندگان: بوبولو و لیلیا شوتسووا ترجمه: محمدحسین باقیدر سال‌های اخیر، چین به‌عنوان نمادی برای یک «الگوی» جدید اقتصادی جلوه کرده که معمولا به آن «نوسازی اقتدارگرا» یا «سرمایه‌داری دولتی» می‌گویند. این ایده که توسعه اقتصادی به بهترین شکل و با یک دولت عاقل و «قیم» مدیریت شود، به‌طور خاص، در پرتو بحران مالی جهانی «مد» شده است. نزد بسیاری از ناظران، این بحران نه‌تنها ضعف اقتصادهای توسعه‌یافته غربی را در معرض نمایش قرار داده، بلکه ارزش لیبرالیسم دموکراتیک را هم زیرسوال برده است.
یکشنبه، ۰۷ مرداد ۱۳۹۷
-
گفته‌ها
سر هنری ساویچ لندور مامور انگلیسی در اوایل قرن بیستم، در گزارشی که از وضع ایران ارائه کرده است، نبود سرمایه‌داری ملی در ایران یا عدم حضور تجار ایرانی در تجارت‌های بزرگ را ناشی از «ناآشنایی و نابلدی» آنها دانسته است.
سه‌شنبه، ۰۲ مرداد ۱۳۹۷
-
هستی اجتماعی و سیاسی تجار و بازرگانان
روزنامه شماره ۴۳۸۲طبقه ناراضی عصر قاجار
مشکلات طبقه تاجر و بازرگان ایرانی در عهد قاجار، هم ناشی از سیاست غارتگرانه حکام داخلی بود و هم برخاسته از وضعیت نیمه استعماری مناطق اقتصادی ایران که به تصرف روس و انگلیس درآمده بود؛ مجموع اینها و مسلما شرایط برآمده از آن که ارتباط تنگاتنگی هم با یکدیگر داشتند، عواملی بودند که مانع از رشد سرمایه‌داری در ایران می‌شد و در نتیجه با توجه به رشد سرمایه‌داری در جهان، نارضایتی تجار ایرانی را به‌دلیل کوتاه شدن دستش چه از بازار داخلی و چه به‌دلیل عدم توانایی ورود به بازارهای جهانی به‌وجود آورد. این بود…
دوشنبه، ۰۱ مرداد ۱۳۹۷
-
مالکیت خصوصی پس از ۶۰ سال به قانون بازگشت
روزنامه شماره ۴۳۷۵خداحافظی کوبا با میراث مارکسیسم
دنیای اقتصاد: کوبای کمونیستی پس از شش دهه مالکیت خصوصی را پذیرفت. کاسترو و یارانش برای دهه‌ها این نوع از مالکیت را به‌عنوان نماد نظام سرمایه‌داری مورد انکار قرار داده بودند. این تحول بزرگ قرار است در قانون اساسی جدید کوبا گنجانده شود. در قانون قبلی صرفا مالکیت دولتی، تعاونی، کشاورزی و سرمایه‌گذاری مشترک به رسمیت شناخته شده بود. هدف این اصلاحات تقویت اقتصاد و افزایش سرمایه‌گذاری خصوصی است. مقامات کوبا معتقدند قانون اساسی سال ۱۹۷۶ پاسخگوی امروز نیست.
یکشنبه، ۲۴ تیر ۱۳۹۷
-
گره‌گاه‌های جنسیت
مريم نورائي نژادکتاب «مجموعه مقالاتی درباره گره‌گاه جنسیت و دیگر نظام‌های سلطه» دربردارنده مقالاتی از کیمبرلی کرنشاو، آنجلا دیویس، پاتریشیا کالینز، اونجلینا هالوینو، چاندرا موهانتی و آدری لرد، صاحبنظران معاصر و برجسته فمینیسم است. گروهی از مترجمان به سرپرستی فرانک فرید، مقالات برجسته این صاحبنظران را به فارسی ترجمه کرده‌اند.
چهارشنبه، ۲۰ تیر ۱۳۹۷
-
داستان کارخانه برق
داستان خرید کارخانه برق حاج امین‌الضرب به این صورت بر سر زبان‌ها بود که حاجی امین‌الضرب که اصفهانی زیرک و تاجر سرمایه‌داری بود و جز ملتزمین رکاب با مظفرالدین‌شاه به روسیه رفت.
شنبه، ۱۶ تیر ۱۳۹۷
-
گسترش اقتصاد جهانی سرمایه‌داری در قرن نوزدهم
روزنامه شماره ۴۳۵۷توسعه وابسته در ایران
از دهه ۱۸۸۰ به بعد، به سبب بهبود سیستم حمل‌ونقل، ایجاد خطوط جدید تلگراف به اروپا، رفت و آمد کشتی‌های بخار در دریای خزر و خلیج‌فارس و به‌خصوص افتتاح کانال سوئز، تجارت ایران با اروپا چندبرابر شد. تقاضای پنبه، برنج، میوه، ابریشم و تریاک در اروپا، تاثیر مهمی در کشاورزی ایران گذاشت و زراعت محصولات نقدآور جای زراعت معاشی را گرفت. افتتاح سازمان‌های مالی دولت‌های بریتانیا و روسیه در ایران نیز به تجارت شتاب داد.
شنبه، ۰۲ تیر ۱۳۹۷
-
افروغ: هاشمی بعد ریاست‌جمهوری از خطبه‌های خود زاویه گرفت
نسیم بیداری: عماد افروغ گفت: وقتی {روحانیت} در قدرت آمدند و قداستی هم به قدرتشان بخشیدند، آنقدر قداست را بالا بردند که نقد با مانع سنگینی مواجه شد.
جمعه، ۲۵ خرداد ۱۳۹۷
-
برقراری فاشیسم ایتالیایی
۲۹ اردیبهشت ۱۳۰۵ حکومت فاشیستی در ایتالیا رسما برقرار شد. پایه‌گذار این حکومت «بنیتو موسولینی» بود. جواهر لعل نهرو در این‌باره می‌نویسد: «فاشیسم اختلاطی شگفت‌انگیز بود که می‌شد آن را به انواع مختلف تفسیر کرد. یعنی درحالی‌که اصولا یک نهضت سرمایه‌داری بود، شعارهایی را فریاد می‌کشید که برای سرمایه‌داری خطرناک می‌نمود و از این راه عناصر و اشخاص گوناگونی را در لابه‌لای تشکیلات خود گرد می‌آورد.
جمعه، ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۷
-
واگذاری املاک پهلوی به دولت
۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۲ به دستور دکتر مصدق، شاه کلیه املاک پهلوی را به دولت واگذار کرد. از سوی دیگر محمد سوداگر، سال‌ها بعد در کتاب «رشد روابط سرمایه‌داری در ایران» فهرستی از املاک بنیاد پهلوی یا بنگاه‌ها و شرکت‌هایی را که بنیاد در آن سهامدار بوده، ارائه داده‌است:
جمعه، ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۷
-
روایت پدر صنعت ایران از اخلاق حرفه‌ای کسب‌وکار
راه ۶۰ ساله
غزاله طایفه روزنامهنگارراه «پرسنگلاخ و سخت»؛ اما جرات خوش‌آمدگویی به شکست را داشت و صبورانه ناکامی را مغلوب می‌کرد. با گذشت ۶۰ سال فعالیت کاری، همچنان وظیفه خود می‌داند که آنچه را یافته و به آنها اعتقاد دارد، در اختیار کارآفرینان و جوانان امروز و فردای کشور قرار دهد. سراسر زندگی‌اش تلاش خستگی ناپذیر و مبارزه با فشارها و بدسگالی‌های روزگار بوده است، ولی معتقد است می‌توان هر سنگی را در راه خود به پله تبدیل کرد. پای صحبت‌هایش که می‌نشینی، پی می‌بری که مقوله سرمایه داری و سرمایه‌گذاری را با اخلاق، منافع و فرهنگ ملی…
چهارشنبه، ۰۵ اردیبهشت ۱۳۹۷
-
بخش بیست و چهارم
روزنامه شماره ۴۲۶۰آفتاب‌پرست‌های چشم آبی
گابریلا لازاریدیس/ جیووانا کامپانی/ آنی بنونیست و دیگران ترجمه: محمدحسین باقیهم کاساپوند (CP) و هم فورزا نووا (FN) «نوستالژی فاشیسم» را رد می‌کنند، مایلند فاشیسم را با هزاره جدید سازگار کنند و هدفشان نزدیک شدن به فرهنگ جوانان است؛ با این حال، تفاوت میان آنها مهم است. کاساپوندی‌ها بر این باورند که ارزش‌های اصلی فاشیستی – دولت، رفاه اجتماعی و هویت- بهترین ابزار برای مخالفت با جهانی شدن، سرمایه‌داری و جامعه مدرن است اما فورزا نووایی‌ها بر این باورند که «دلتنگ فاشیسم» نیستند و مخالف این هستند که کسی از بالکنی واقع در یک میدان [موسولینی] برای‌شان سخن بگوید.
یکشنبه، ۱۵ بهمن ۱۳۹۶
-
آیا حسابرسان هم به انحصارات دولتی می‌پیوندند؟
محمد نورزاد دولت‌آبادی شریک موسسه حسابرسی آگاهنگراخیرا تشکیل موسسات بزرگ حسابرسی از طریق ادغام آنها در جامعه حسابداران رسمی به نظرسنجی گذاشته شده و نظرات مختلفی در خصوص آن مطرح شده است. در این مقاله سعی می‌کنم این موضوع را از دیدگاه اقتصادی مورد بررسی قرار دهم. اولین نکته در این خصوص محتوای اقتصادی یا به عبارتی هزینه منفعت مساله است. دلیل شکل‌گیری موسسات بزرگ در کشورهای پیشرفته استفاده از صرفه‌جویی‌های ناشی از مقیاس است که مبنای اساسی رشد عمودی و افقی فعالیت‌های اقتصادی از جمله مقیاس فعالیت موسسات حسابرسی است. اگر چنین پدیده‌ای را تنها در…
یکشنبه، ۰۸ بهمن ۱۳۹۶
-
بخش شانزدهم
روزنامه شماره ۴۲۵۲آفتاب‌پرست‌های چشم آبی
گابریلا لازاریدیس/ جیووانا کامپانی/ آنی بنونیست و دیگران ترجمه: محمدحسین باقیهدف پایه‌گذاران «جنبش سوسیال ایتالیا» (MSI)- که بیشتر آنها در حزب فاشیست و جمهوری سالو فعال بودند- متحد ساختن «روح‌های» متفاوت «جنبش فاشیسم» و «رژیم فاشیستی» بود: ۱- «روح» سختگیرانه، انقلابی، سوسیالیستی، ضدسرمایه‌داری، ضدآمریکایی، ضدیهودی که نمایاننده دوران اولیه (۱۹۲۸- ۱۹۱۹) و پایان فاشیسم (۱۹۴۵-۱۹۴۳) بود.۲- «روح» درست‌اندیش و سنت‌گرایانه که مدافع نظم و اقتدار و نمایاننده دوره دولت فاشیست (۱۹۴۳- ۱۹۲۸) است. این دو «روح» دست یاری به هم داده تا فاشیسم موسولینی را احیا کنند، راه سومی را میان…
جمعه، ۰۶ بهمن ۱۳۹۶
-
بخش پانزدهم
روزنامه شماره ۴۲۵۱آفتاب‌پرست‌های چشم آبی
نوفاشیسم (از دو نوع «قابل احترام» و «انقلابی») که میان سرمایه‌داری انگلیسی یا آمریکایی و کمونیسم در «موضع سوم» قرار گرفته بود، در نهایت دست به انتخاب زد و کمونیسم را به‌عنوان دشمن اصلی هدف قرار داد اما پس از سقوط دیوار برلین در یک دنیای به‌شدت درحال تغییری که دیگر منطبق با دسته‌بندی‌های سیاسی قدیمی نبود، بخشی از علت وجودی خود را از دست داد.
چهارشنبه، ۰۴ بهمن ۱۳۹۶
-
انتقاد وزیر اطلاعات از برخوردهای قهرآمیز با تخلفات اقتصادی
ایرنا: سیدمحمود علوی، وزیر اطلاعات گفت: برخوردهای قهرآمیز و خشن در مواجهه با تخلفات اقتصادی موجب فرار سرمایه و عدم ترغیب فعالان اقتصادی در بازار می‌شود. علوی روز گذشته در نشست شورای اداری خراسان شمالی که با محوریت معارفه مدیرکل جدید اطلاعات استان برگزار شد، اظهار کرد: برای حل مشکل تولید و اشتغال باید در جهت امنیت سرمایه‌داری گام برداریم و از راهکار‌هایی که به سرمایه‌گذاری لطمه می‌زند، پرهیز کنیم. او بر مقابله با موانع سرمایه‌گذاری در جامعه تاکید کرد و افزود: سرمایه‌داران باید احساس حرمت کنند، آنان…
دوشنبه، ۲۷ آذر ۱۳۹۶
-
بسته مطالعاتی هفته۱
روزنامه شماره ۴۲۰۹نقد سرمایه‌داری از درون: بازار در برابر منافع خاص
نظام سرمایه‌داری در خدمت چه کسانی است؟ سرمایه‌داران و توانگران یا کارگران و تهیدستان؟ پاسخ رایج به این پرسش معمولا این بوده است که چنین نظامی همان‌طور که از نامش پیداست در خدمت سرمایه‌داران و توانگران و کارفرمایان و مدیران است و سهم کارگران و تهیدستان چیزی نیست مگر زجر و زحمت و فقر. این باور، که تجربه هم درستی آن را نشان می‌دهد، موجب خلط مبحث مهمی شده که در ۲۰۰ سال اخیر، بسیاری از روشنفکران و عدالت‌خواهان را در برابر نظام‌های سرمایه‌داری قرار داده است.
دوشنبه، ۱۳ آذر ۱۳۹۶
-
این تصویر یعنی باید مراقب پرسپولیس باشید!
هنوز علی‌اکبر طاهری رسما از پرسپولیس نرفته گروهی فرصت را از دست ندادند!
دوشنبه، ۱۵ آبان ۱۳۹۶
-
واکنش دادستان به پدیده «پرنسس»ها
دنیای اقتصاد: عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران روز گذشته در دومین جلسه دادستانی تهران با موضوع آسیب‌های اجتماعی در سال ۱۳۹۶، درخصوص گزارش ارائه شده از سوی یکی از اعضای جلسه مبنی‌بر اخذ مبالغ کلان بابت آرایش عروس و پدیده «پرنسس»ها که افرادی را آرایش و به‌عنوان ساقدوش ضمیمه عروس می‌کنند، این اقدامات را ترویج فرهنگ اشرافی‌گری دانست و افزود: ازدواج آسان جزو سیاست‌های کشور است و ترویج چنین اقداماتی در جامعه، حتی اگر برای عده‌ای که پول دارند مباح باشد، اما به لحاظ ترویج فرهنگ اشرافیت، سرمایه‌داری و غربی…
یکشنبه، ۱۴ آبان ۱۳۹۶
-
پاساژهای قرن نوزدهمی از نگاه بنیامین
دیدگاه والتر بنیامین (متفکر بزرگ مکتب فرانکفورت) در باب خرید در کتاب «پروژه پاساژها» آمده است. وی در این کتاب، درکی عمیق از زوایای زندگی سرمایه‌داری ارائه می‌دهد. آنچه امروزه در باب خرید به شکلی انـتقـادی گفته می‌شود در چنین پـروژه‌ای هـرچنـد ناتمام دنبال شده است. پاساژهای پاریسی شدیدا ذهن بنیامین را به خود مشغول کرده بود. او قبل از این در سال ۱۹۲۵ مقاله‌ای به همراه آسیه لاسیس با عنوان «ناپل» نوشته بود. پاساژ ویکتور امانوئل در ناپل از بزرگ‌ترین پاساژهایی بود که تا آن زمان ساخته شده بود.…
شنبه، ۲۹ مهر ۱۳۹۶
-
تجارت در دوره غزنویان و سامانیان
در ایران در دوره‌های مختلف خاصه در دولت سامانی و غزنوی، مانند بیشتر جوامع، پیش از آمدن سرمایه‌داری بزرگ، نمونه‌هایی از سرمایه‌داری محدود در جاهایی که وجود داشتند سرمایه‌داری تجاری بود، نه صنعتی.
سه‌شنبه، ۲۵ مهر ۱۳۹۶
-
جان کنت گالبرایت
گالبرایت (۱۵ اکتبر ۱۹۰۸- ۲۹ آوریل ۲۰۰۶)، در همه جای جهان از همتایان و معاصران خودش، محبوب‌تر بود و آثارش بیشتر از آثار اقتصاددانان دیگر خوانده شد. علت این استقبال، در وهله نخست در سبک نگارش او ریشه دارد که بیشتر مانند روزنامه‌نگاران می‌نوشت تا اقتصاددانان و این توانایی‌اش را مدام در نشریات به رخ اقتصاددانان دیگر می‌کشید. علت دیگر محبوبیت گالبرایت، شهرت او به‌عنوان سیاستمدار و مدیر اجرایی در دولت آمریکا بود که به وی امکان می‌داد همواره در کانون تحولات سیاسی-اقتصادی باشد و بر روندهای اقتصاد…
یکشنبه، ۲۳ مهر ۱۳۹۶
-
اکونومیست مطرح کرد
روزنامه شماره ۳۱۶۰نوع جدید سرمایه‌داری
کاپیتالیسم رفاقتی باید از بین برود سرمقاله این هفته اکونومیست به روابط کسب‌وکارها با دولت اختصاص یافت
عصر جدید «کاپیتالیسم رفاقتی»
ارتباطات سیاسی موجب شده است بسیاری از افراد طی سال‌های اخیر به شدت ثروتمند شوند
وقتی که حکومت ویکتور یانوکوویچ در اوکراین فروپاشید، تظاهرات‌کنندگان مخالف او در بیرون هاید پارک، جایی لوکس در غرب لندن، تجمع کردند. آنها رینات آخماتوف را هدف قرار داده بودند. او ثروتمندترین فرد اوکراین و از حامیان حکومت…
شنبه، ۲۴ اسفند ۱۳۹۳