افسون گل سرخ!

 آنچنان این واژه اهورایی و مقدس است که در "بندهشن" ایجاد خار در گل ها را به دوران اهریمنی نسبت می دهد و حساب آن را از گل جدا می کند. در بندهشن در بخش نهم "درباره نحوه آن آفرینش ها"از درخت بس تخمه در دریای فراخکرت صحبت به میان می آورد که هر سال سیمرغ بر آن درخت می نشیند و تخم گیاهان جهان از جمله گل و نرگس و یاسمن و نسترن و آلاله .. را می افشاند.  این گل با دین اسلام چنان تنیده شده است که نام گل سرخ و گلاب را با گل محمدی می شناسیم و هر ساله کعبه در شهر مکه، یکبار اول شعبان و بار دیگر هم اول ذیحجه با گلاب مخصوص ایرانی شستشو داده می شود. در یونان و روم گل سرخ  با الهه ی عشق آفرودیت و ونوس برابر است و در بین مسیحیان نشانه مادر و سمبل مریم مقدس است.

حالا اما " یک شاخه گل سرخ" عنوان نمایشگاهی است که به همت مهدی تمیزی در "گالری دیدار" اصفهان و با نود اثر از نود هنرمند با مضمون گل سرخ شکل برپا شده است.

در این نمایشگاه با رویکردی معاصر به این نماد در فرهنگ ایرانی با نگاهی متفاوت با این واژه روبرو می شویم و هر هنرمند با توجه به پیشینه هنری و سبک خاص خود در ارائه به خوانش تازه ای از این نماد پرداخته است. این پردازش شخصی هنرمندان گاه به بازآفرینی نگرشی نو به این مضمون پرداخته است و گاه با ساخت و پرداخت همان شاخه گل ما را با مضمون مرتبط می سازد. آزادی در شیوه بیان و تکنیک شاید شاخصه اصلی این نمایشگاه در برخورد با یک واژه تکرار شونده در مضمون های رایج و کلیشه ای است که با نود نگاه به آن پرداخته شده است. این آثار شامل هنرهای تجسمی ؛ نقاشی، عکس و حجم است. اندازه یکسان آثار را نیز شاید بتوان مشخصه دیگری از این فراخوان شرکت دانست. آثار با اندازه ۳۰۰ میلی متر در ۴۰۴ میلی متر تنها محدودیت کیوریتور برای شرکت در این نمایشگاه بوده است. نگاهی امیدوارانه به سال ۱۴۰۴ در واپسین روزهای سال ۱۴۰۳ و اسفند ماه.

در استیتمنت نمایشگاه مهدی تمیزی این اتفاق را این طور معرفی می‌کند.

"یک شاخه گل سرخ بهانه‌ایست بر اتخاذِ یک زبانِ مشترک در خلقِ اثری که می‌تواند و بایست چنان کارساز باشد که آرامشی یا تکانه‌ای در جان و جهانِ بیننده ایجاد کند.

در ایران، گل سرخ به نام‌های دیگری نیز شناخته شده است: وَرت، وَرد، سُهرورد و گل محمدی؛ و در اصفهان، باغ‌های گل سرخ نیز شُهره بوده، آنچنان که در سفرنامه‌های گردشگرانِ ایرانی و فرنگی، بسیار از این ویژگی یاد شده است. همچنین گل سرخ، همیشه دستمایه ای ارجمند بوده در اندیشه و دستِ اهالی فرهنگ و هنر.

مجموعه پیشِ رو، به جستجوی معنای ژرف و چندلایه گل سرخ، در هنرهای تجسمی می‌پردازد. این نمایشگاه، ما را فرا می‌خواند که به گل سرخ، فراتر از ظاهر آن نگاه کنیم؛ ما با دوگانگی و هم‌آوایی‌های گل سرخ روبرو خواهیم شد و آن را نه تنها به عنوان یک نماد، بلکه به عنوان بازتابی از خویشتنِ خویش درک خواهیم کرد. یک شاخه گل سرخ، گردهمایی هنرمندان اصفهان است برای دیدار؛ برای یادآوری و پاسداشت دوستی، عشق و صلح."

اسامی نود هنرمند شرکت‌کننده این نمایشگاه و نام کریتیور نمایشگاه، مهدی تمیزی مدیر سابق موزه هنرهای معاصر اصفهان و گالری دار، پروانه سیلابی کافی است که مرا در جمعه سرد زمستانی به خیابان مهرداد بکشاند. تمیزی ۶۰ روز زمان اختصاص داده و سوژه منتخبش را با نود هنرمند موردنظر در میان گذاشته، با هرکدام صحبت کرده و هر هنرمند اثری را براین‌اساس با ابعاد مشخص برای این نمایشگاه خلق کرده‌اند.

از پله‌ها پایین می‌روم وارد فضای گالری می‌شوم که مملو از جمعیت هنردوست است و به‌سختی می‌شود آثار را پشت چهره‌ها به تماشا نشست.

 نام‌های زیر آثار را بعد از تماشای اثرشان می‌خوانم و چه درست بسیاری از آنها را حدس می‌زنم که هرکدام کار کدام هنرمند نام‌آشناست.

  که تصویری از کودکی پسرشان در رقص گل های سرخ برای گلابگیری است چنان جذب می‌شوم که تا لحظاتی غرق آن هستم تا اینکه دوستی می‌خواهد از او و خانم سیلابی، مدیر گالری عکس بگیرم.

 از خانم سیلابی می‌خواهم اثرشان را زودتر از اینکه بین آثار پیدا کنم نشانم بدهند و باز برگ برنده دیگری از این بانوی هنرمند مرا به سمت خود می‌کشاند.

یادآور می‌شوم که نمایشگاه «یک شاخه گل سرخ» تا ۲۳ اسفندماه به جز جمعه‌ها در گالری دیدار، خیابان مهرداد اصفهان ادامه دارد..

نویسندگان: مرضیه گلابگیر اصفهانی- الهام شهیدان