«روز صفر»؛نمایش خشک‌سالی با اقتباس از اوستا
مازیار شریف
«روز صفر» نمایشی درباره خشک‌سالی است که به بررسی ابعاد اسطوره‌ای، تاریخی، فلسفی و زیست‌محیطی در فلات مرکزی ایران و اصفهان پرداخته است. این نمایش که به‌نوعی شاخص مطالعاتی کاملی در زمینه محوریت آب در زیست و بافت تاریخی اجتماعیِ فرهنگ و تمدن ایران و کشورهای هم‌جوار آن است، توجه ویژه هیات ژوری رویداد بین‌المللی اودیسه را به خود جلب کرد و با اعطای ویزای نخبگان به سجادی، از او برای اقامت در سه کشور فرانسه، ایتالیا و سوئیس دعوت به عمل آمد تا تحقیقات و نگارش کامل این پروژه و سایر پروژه‌های نمایشی‌اش را به سرانجام برساند. محمدجواد سجادی، نویسنده و کارگردان «روز صفر»که به دعوت مرکز ملاقات فرهنگی اروپا در فرانسه به سر می‌برد، این نمایش را چکیده مطالعات خود در اساطیر ایرانی، اساطیر میان‌رودان در رابطه بااهمیت وجود آب در فلات مرکزی ایران و فرهنگ و تمدن‌های هم‌جوار، از گذشته تا اکنونِ معاصرِ خاورمیانه می‌داند.
او در این رابطه به دنیای اقتصاد گفت:روز صفر با اقتباس از داستان «تیر یشت » اوستا نوشته‌شده، با نگاهی عمیق، در سه اپیزود و سه بخش منظوم و منثور به مسئله بحران آب می‌پردازد. تیر یشت از متون کهن ایرانی است که در آن نزاع میان نیروهای اهریمنی و ایزدان بر سر آب، به‌عنوان سرچشمه زندگی، روایت می‌شود. این داستان، ازلحاظ دراماتیک ظرفیت بالایی دارد و بازتابی از واقعیت‌های امروز است. در نمایش، این تقابل به‌نوعی بازآفرینی شده است تا نشان دهد که چگونه در طول تاریخ، آب همواره مایه آبادانی و درعین‌حال، منشأ نزاع و نابودی بوده است.
سجادی ادامه داد: خشک‌سالی، همواره در اسطوره‌ها بحران‌های بزرگ اجتماعی و اخلاقی بوده است. در روز صفر، تلاش کردم خشک‌سالی و تغییرات اقلیمی، جنگ و مهاجرت را پیوند دهم و تصویری از آینده را ارائه کنم. وی ادامه داد:نمایشنامه روزِ صفر اثری پیش‌گویانه درباره فروپاشی هویت و تمدن و مرگ در خشک‌سالی است. اثری که با ایجاد اتمسفری موزیکال، کمدی تلخ و گزنده‌ای را ایجاد می‌کند تا نیشتری باشد بر روان تماشاگران ازآنچه ممکن است در آینده‌ای نزدیک به وقوع بپیوندد. در این نمایشنامه مسائلی از قبیل مهاجرت و جنگ تا تغییرات اکوسیستمی و اقلیمی در زیست‌بوم ایران و آسیب‌های متعددی که خشک‌سالی بر روان و بطن فرهنگ و جامعه ایرانی وارد خواهد کرد به تصویر کشیده شده است.
کارگردان روز صفر درباره رویداد اقامتی ادیسه (Odyssey) نیز گفت:این رویداد هرساله به ابتکار مرکز ملاقات فرهنگی (ACCR) و با حمایت وزارت فرهنگ فرانسه برگزار می‌شود.هدف از برگزاری این رویداد معتبر بین‌المللی ،گرد هم آوردن و تعامل و گفتگو میان هنرمندان برگزیده، پژوهشگران و متخصصان فرهنگی است تا با بهره‌گیری از امکاناتی که مرکز ملاقات و اجتماعات فرهنگی فرانسه در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد بتوانند پروژه‌های فرهنگی و هنری خود را توسعه و گسترش دهند. سجادی پیش‌ازاین نمایش‌های هفت‌خوان هملت، هیچ‌کس رو محکم بغل نکن، افسانه ماده‌ببر، به روایت سگ زرد برادر شغال و... است را بر روی صحنه برده بود. نمایش روز صفر پیش‌ازاین نیز، در نخستین جشنواره ملی اقتباس به روی صحنه رفت و توانست جوایز کارگردانی، بازیگری، طراحی لباس و آهنگسازی را از آن خود کند. یادآور می‌شود نمایش « روز صفر » با بازی جلیل عالی پور،خسرو صفوی و لیلا سخی زاده و آهنگسازی علی عقیلی از ۲۳ بهمن تا ۱۷ اسفندماه ساعت ۱۹:۱۵در تالار هنر اصفهان به صحنه می‌رود.
