پیش شرط ارتقا کیفیت رویدادهای نمایشگاهی

در حال حاضر حدود ۷ سال از راه‌اندازی ایران اکسپو می‌گذرد. یکی از اهداف اصلی برگزاری این رویداد، توسعه صادرات غیرنفتی بوده است. در حدود ۱۰ سال اخیر برگزاری نمایشگاه در ایران در قالب یک اقدام تخصصی مورد توجه قرار گرفت، برهمین‌اساس نیز هر فصل شاهد برگزاری نمایشگاه‌های با محورهای تخصصی هستیم. به این ترتیب با رشد صنعت نمایشگاهی کشور هر ساله شاهد برگزاری چندین نمایشگاه در تهران و سایر شهرستان‌ها هستیم.

بااین‌وجود تعداد برگزاری نمایشگاه در کشورهای توسعه‌یافته به‌مراتب قابل‌توجه‌تر از ما است، یعنی ما از منظر تعدد برگزاری نمایشگاه از سایر کشورهای توسعه یافته عقب هستیم. به‌علاوه آنکه در موارد متعددی نمایشگاه‌هایی که در کشور برگزار می‌شوند از منظر بازدید و همچنین کیفیت برگزاری، رضایت غرفه‌داران را جلب نمی‌کند. به بیان دیگر ارتقا کیفیت برگزاری رویدادهای نمایشگاهی در ایران، هم‌پای توسعه تعداد این رویدادها نبوده است. همین موضوع نیز ضرورت تجمیع رویدادهای نمایشگاهی را در کشور با هدف ارتقا کیفیت آنها را بیش از پیش نمایش می‌دهد. نمایشگاه نفت و گاز و همچنین ایران‌اکسپو در رده رویدادهایی هستند که در این سال‌ها مسیر رونق را پشت سر گذاشته‌اند.

در این سال‌ها آمار مختلفی از حضور شرکت‌ها و کشورهای خارجی از رویدادهای نمایشگاهی ایران مطرح شده است. این اواخر حتی از حضور ۷۰ تا ۱۰۰ کشور خارجی برای حضور در رویدادهای مهم نمایشگاهی کشور ازجمله ایران اکسپو مطرح شده است. اما در واقعیت بازدیدکنندگان خارجی در نمایشگاه‌های ما، پرشمار نیستند. بخش عمده‌ای از حاضران خارجی از نمایشگاه‌های معتبر ما، از کشورهای شرق آسیا به‌خصوص چین هستند. در همین‌حال باید تاکید کرد که نمایشگاه اکسپو مشکلات بسیاری را پشت سر گذاشته که بخش بزرگی از آنها مرتفع شده است، بااین‌وجود هنوز سهم بزرگی از مشکلات ادامه دارد.

نمایشگاه‌های بین‌المللی معتبر هنوز در محل نمایشگاه‌ بین‌المللی تهران برگزار می‌شود. این نمایشگاه مشکلات ساختاری بسیاری دارد. حمل‌ونقل و اسکان را باید از بزرگ‌ترین ایرادات این رویداد دانست. کمااینکه شاهد محدودیت‌های ترافیکی جدی در این منطقه هستیم که دسترسی به نمایشگاه بین‌المللی تهران را دشوار می‌کند. هتل‌های اطراف آن نیز محدود هستند. فضای نمایشگاهی نیز کارآمدی کافی را ندارد. در همین ‌حال باید تاکید کرد که بازدیدکنندگان خارجی در ایران با محدودیت در نقل و انتقال پولی مواجه هستند. کارت‌های اعتباری و بانکی آنها در ایران، امکان فعالیت ندارد. ما در مواردی شاهد بودیم برخی از بازدیدکنندگان خارجی از این محدودیت مطلع نبوده و همین امر آنها را با چالش مواجه کرده است.

درهمین‌حال نوسانات ارزی که گاها روزانه شدت قابل توجهی نیز می‌گیرد، در مواردی برای بازدیدکنندگان خارجی چالش برانگیز بوده است. اخذ ویزا نیز در مواردی برای شرکت‌کنندگان خارجی دشوار است و گاها با مسائل امنیتی مواجه می‌شوند.

درهمین‌حال ما همواره شاهد حضور بازدیدکننده غیرمتخصص در ایران‌اکسپو هستیم. به‌علاوه انکه بسیاری از شرکت‌کنندگان خارجی از این رویداد فاقد اعتبار کافی هستند. سهم عمده‌ای از آنها نیز از کشورهای حتی ضعیف‌تر از ایران هستند.

در ادامه باید تاکید کرد که برگزاری هر نمایشگاهی می‌تواند به توسعه صنعتی کمک کند. ایران اکسپو نیز چنانچه اصلاحاتی در اجرای آن ایجاد شود، برای صادرات ما کمک‌کننده خواهد بود.

یکی از پیشنهادات ما در پارلمان بخش خصوصی، واگذاری اجرای رویدادهای نمایشگاهی به بخش خصوصی بود. در حال حاضر برگزاری این رویدادها زیر نظر سازمان توسعه تجارت به‌عنوان ارکان وزارت صمت است. دولت در دهه‌های اخیر بارها شعار کوچک‌سازی را مطرح کرده‌اند. برگزاری نمایشگاه یکی از مواردی است که برون‌سپاری اجرای آن به اتاق‌های بازرگانی، تاثیر خوبی بر کاهش مداخلات دولت در اقتصاد خواهد داشت.

* فعال تجاری