فرصت بزرگ بین‌المللی‌سازی بنگاه‌ها
نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۵ به عنوان بزرگترین رویداد تجاری کشور که در عالی ترین سطوح دولتی سیاستگذاری می‌شود، با همکاری و مشارکت وزارت صمت و سازمان توسعه تجارت ایران، وزارت امور خارجه و سفارت خانه‌های ایران در خارج از کشور و سایر نهادهای دولتی و خصوصی اجرا می‌شود و با همکاری و تعامل بین دستگاهی صورت گرفته، توانسته است نمایندگان تجاری و اقتصادی ۳۵ کشور از قاره آسیا، ۱۹ کشور از قاره اروپا، ۳۴ کشور از قاره آفریقا و ۵ کشور از قاره آمریکا و استرالیا را به این رویداد بین‌المللی دعوت و فرصتی بی‌نظیر برای ارتباط ایران با بازارهای جهانی فراهم کند. این وظیفه دولت هاست تا با بسترسازی و ایجاد تعاملات سازنده بین‌المللی، مسیر را برای فعالان اقتصادی هموار و مهیا کنند و شرایطی را به وجود آورند که تجار و سرمایه‌گذاران به کمک ابزارهایی مانند مشارکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی به سهولت با طرف‌‌های خود در دیگر کشورها ارتباط بگیرند.
این رویداد، بستری مناسب برای معرفی آخرین دستاوردهای صنعتی، نوآوری‌ها و فناوری‌های نوین ایرانی به جهانیان است و به شرکت‌های داخلی این امکان را می‌دهد تا با حضور در عرصه بین‌المللی، برند خود را تقویت کرده و سهم بیشتری از بازار جهانی را به خود اختصاص دهند. تجار و بازرگانان خارجی نیز با حضور در ایران اکسپو، فرصتی بی‌نظیر برای ورود به بازار پرظرفیت ایران را به دست می‌آورند. آنها می‌توانند با شناسایی شرکای تجاری بالقوه، عقد قراردادهای تجاری و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف، از مزایای حضور در این بازار پویا بهره‌مند شوند.
ارزش صادرات غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۳ با رشدی بالغ بر ۱۵ درصد نسبت به سال گذشته، به رقمی حدود ۵۸ میلیارد دلار رسید که در نوع خود رکورد جدیدی محسوب می‌شود. البته ساختار بازارهای صادراتی ایران به گونه‌ای است که محصولات معدودی را به بازارهای محدود صادر می‌کنیم. محدود بودن صادرات ایران به چند کشور خاص نه تنها با ظرفیت‌های کشور همخوانی ندارد بلکه اقتصاد ایران را کوچک می‌کند. در همین راستا یکی از مشکلات ما در صحنه تجارت جهانی علاوه بر تحریم، موضوع ناشناخته بودن ظرفیت‌های تولید و تجاری ایران حتی برای همسایگانمان است، لذا ایران اکسپو فرصت خوبی است تا از طریق آن ظرفیت‌های تولیدی صنعتی خود را به جهانیان بازشناسانیم و بازارهای هدف صادراتی خود را گسترش دهیم. توسعه صادرات و جذب سرمایه‌گذار خارجی مهم‌ترین و اساسی‌ترین هدفی است که باید برای رسیدن به آن باید تلاش کنیم.
برگزاری سومین اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا همزمان با برپایی نمایشگاه ایران اکسپو ٢٠٢٥ از جمله ویژگی‌های بارز این رویداد است که این امکان را فراهم می‌آورد تا هیئت‌های تجاری کشورهای آفریقایی اعم از مقامات دولتی، خصوصی و مدیران بنگاه‌های اقتصادی از این نمایشگاه بازدید کنند و با ظرفیت‌ها و امکانات ایران آشنا شده و در نهایت به توسعه جدی همکاری‌ها کمک کنند. آفریقا با دارا بودن منابع معدنی، طبیعی و نیروی انسانی فراوان، به یکی از مقاصد مهم سرمایه‌گذاری جهانی و بازاری نوظهور برای صادرات کشورها تبدیل شده است. جمهوری اسلامی ایران نیز باید سهم خود را از این بازار در حال رشد افزایش دهد و این رویداد فرصت مناسبی برای تحقق این هدف بلند است.
رویکرد دولت سیزدهم و چهاردهم در جهت توسعه مناسبات بازرگانی و اقتصادی با کشورهای همجوار و همسو از جمله عضویت در اتحادیه بریکس و شانگهای همچنین انعقاد قرارداد تجارت آزاد با اوراسیا درجهت تقویت همکاری‌های اقتصادی، فرصتی مناسب برای فعالان اقتصادی، بخش خصوصی و همچنین تجار ایرانی و کشورهای منطقه فراهم کرده که با اجرایی شدن موافقتنامه تجارت آزاد ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال‌جاری، امکان افزایش مبادلات تجاری بین اعضای اتحادیه و ایران را فراهم می‌کند . بنابراین ایران اکسپو بهترین فرصت برای آشنایی با ظرفیت‌های اقتصادی طرفین برای توسعه مناسبات دو طرف خواهد بود.
بنگاه‌های اقتصادی در سایه صادرات، توانمندی‌های خود را توسعه می‌دهند و با کاهش هزینه‌های تولید، ضمن رشد و پویایی بیشتر، از طریق تعامل با بازارهای خارجی، شرکا و رقبا می‌توانند فرآیندهای تولید خود را اصلاح کرده، محصولات بهتری عرضه کنند و در نتیجه، درک بهتری از نیازهای جهانی به دست آورند که متقابلاً موفقیت‌های بیشتری برای آنها به همراه خواهد داشت. امید است در شرایطی که چشم انداز مثبتی از بهبود روابط اقتصادی ایران با جامعه جهانی در حال رقم خوردن است، این رویداد مهم و تـأثیرگذار منطقه‌ای، زمینه مناسبی برای ورود بیش از پیش اقتصاد ایران به جامعه جهانی و تعامل با اقتصاد جهانی فراهم می‌کند. همچنین به بنگاه‌های اقتصادی کشور کمک می‌کند تا فرایند بین‌المللی‌سازی خود را تسریع کنند.
* معاون اسبق سازمان توسعه تجارت
